Συμβολή στη φιλοσοφία της μουσικής

Στις ιδιωτικές του συζητήσεις ο Χέλμουτ Πλέσνερ συνήθιζε να χαρακτηρίζει τη μουσική ως summum humanum, ανθρώπινη κορύφωση, αναγνωρίζοντας τη θεμελιώδη σημασία της τέχνης αυτής για τη φιλοσοφική ανθρωπολογία και βλέποντας σε αυτήν το κλειδί για την επίλυση αισθητικών και φιλοσοφικών προβλημάτων.

Στην αμιγώς ενόργανη, «καθαρή» μουσική, όπως την αποκαλεί, σε μια μουσική που μπορεί να σταθεί ως τέχνη χωρίς εικόνες και λέξεις, τον ελκύει εκείνη η μοναδική συγχώνευση νοήματος και ήχου, νου και αισθητικότητας, που δείχνει να διαψεύδει τον καρτεσιανό δυισμό στην πράξη. Το να συμβαίνει όμως κάτι τέτοιο στην επικράτεια μιας αίσθησης, της ακοής, ωθεί τον Πλέσνερ στην αναζήτηση κάτι αντίστοιχου και στην επικράτεια της όρασης.

Ανακαλύπτοντάς το στην ευκλείδεια γεωμετρία, στις έμπλεες νοήματος κατασκευές της οποίας συντελείται η ίδια συγχώνευση νου και αισθητικότητας, ο Πλέσνερ είναι βέβαιος πως μεταξύ νου, αισθητικότητας και σωματικής κίνησης –γιατί τέτοιες είναι η μουσική και η ένσκοπη πράξη με τη λανθάνουσα γεωμετρία της– υπάρχουν δομικές αντιστοιχίες τις οποίες η φιλοσοφία δεν μπορεί να αγνοεί.

Περιεχόμενα

• Εισαγωγή
• Αισθητικότητα και νους. Συμβολή στη φιλοσοφία της μουσικής
• Πρόλογος
• Εισαγωγή
• Το ζήτημα της πολλαπλότητας των αισθήσεων και η αρχή απάντησης του
• Παραδοσιακές και σύγχρονες εναντιώσεις
• Οι λειτουργίες αντίληψης και διαμεσολάβησης των αισθήσεων
• Η λειτουργία διαμεσολάβησης του αυτιού και το φαινόμενο της μουσικής
• Επίμετρο του μεταφραστή
• Ο Πλέσνερ και η πρωτοτυπία του προφανούς
• Βιβλιογραφία