Υφίσταται, τελικώς, η τέχνη της μουσικής ως ένα υπερβατικό κατηγόρημα της θεϊκής δημιουργίας ή, απλώς, παραμένει μια αυτόνομη, συγκεκριμένη λειτουργία εξωτερίκευσης συναισθημάτων, που οι άνθρωποι, στην άγνοιά τους, ονομάζουν "έκφραση";

Ο Βασίλης Τσαμπρόπουλος, στο δοκίμιο "Θεός και μουσική", αναλύει το μεταφυσικό του επιχείρημα για την προέλευση της μουσικής, το πρωταρχικό συστατικό και την ιδιαίτερη φύση της που την καθιστούν μοναδική ως έννοια.

Η ανάγκη για μουσική δημιουργία μοιάζει με μια από τις πιο άγνωστες, ανερμήνευτες και βαθιά οδυνηρές δοκιμασίες της ανθρώπινης νόησης. Οι μουσικοί κινδυνεύουν να συναντήσουν τον συναινετικό θεό που έχουν επιμελώς δημιουργήσει. Αυτό το "χάρτινο είδωλο", ο προσφιλής θεός της συναίνεσης και του οικείου προσώπου προς όλους, είναι απελπιστικά ψευδές και καταστροφικά παραπλανητικό.

Η λύση παραμένει στην εξοικείωσή μας με την απρόοπτη εκδοχή της μουσικής δημιουργίας και τη συνειδητή συμφιλίωσή μας με το άρρητο. Η δημιουργία της ζωής διαμορφώνεται στην υπέρβαση της φύσης, στο βαθύτερο, το πιο απρόβλεπτο συνθετικό στοιχείο ενός αυταίτιου, άπειρου και αιώνιου θεϊκού Δημιουργού. Πώς θα μπορούσε η ιερή τέχνη των ήχων, ο κόσμος της μουσικής να απουσιάζει από αυτό το θαύμα;

Περιεχόμενα

• Preludium
• Η μουσική και το αίσθημα της θρησκευτικότητας
• Συναισθηματισμός και μουσική
• Η μουσική των αγγέλων: ένα θείο κληροδότημα;
• Το ιερό στοιχείο στην εξέλιξη της μουσικής
• Η μουσική ως κατάνυξη και οδός προσέγγισης του αρρήτου
• Η μουσική, δυνητικώς, αγγίζει το τέλειο;
• Η συμφιλίωση με την υποκειμενική πλευρά του άγνωστου Δημιουργού
• Ο ηθικός νόμος της θρησκείας, η αμφισβήτηση της φιλοσοφίας και η αβεβαιότητα της μουσικής
• Η τέχνη, η τροφός των μικρών θεών
• "Μου αρέσει": το πιο ανέμπνευστο επιχείρημα μετριότητας
• Οι ανυπότακτοι, οι όσιοι της τέχνης
• Η ελευθερία του δημιουργού και ο κόσμος του εκτελεστή
• Postludium
• Επεξηγήσεις μουσικών όρων
• Αλφαβητικό ευρετήριο ονομάτων