Γεφυρώνοντας Θεωρία και Πράξη

Στόχος του παρόντος συλλογικού τόμου είναι η έναρξη ενός διεπιστημονικού διαλόγου με αφετηρία τη διδασκαλία των μουσικών οργάνων και του τραγουδιού στην Ελλάδα και το εξωτερικό, στα πλαίσια του οποίου η θεωρία συνομιλεί με την πράξη. Για τη συγγραφή του συνεργάστηκε ένας σημαντικός αριθμός ερευνητών προερχόμενος από διάφορους επιστημονικούς κλάδους, όπως της Μουσικής Παιδαγωγικής, της Μουσικής Ψυχολογίας, της Εθνομουσικολογίας, της Μουσικής Τεχνολογίας, της Ειδικής Αγωγής, της Ιατρικής των Παραστατικών Τεχνών, της Συστηματικής και Ιστορικής Μουσικολογίας κ.α., εκ των οποίων οι περισσότεροι ασχολούνται τόσο με τη μουσική εκτέλεση και ερμηνεία όσο και με τη διδασκαλία.

Επιπλέον, προσπάθεια έγινε ώστε «να ακουστούν οι φωνές» εκπαιδευτικών-ερευνητών που εκπροσωπούν όσο το δυνατόν περισσότερα είδη μουσικής. Έτσι, τα κείμενα που φιλοξενούνται δεν περιορίζονται σε ζητήματα διδασκαλίας της λόγιας δυτικής μουσικής -η αξία της οποία δεν υποτιμάται σε καμία περίπτωση- αλλά επεκτείνονται και σε άλλους μουσικούς πολιτισμούς και είδη όπως η ελληνική παραδοσιακή μουσική, η jazz, η δημοφιλής μουσική, η εκκλησιαστική μουσική κ.α. Ο τόμος χωρίζεται σε δύο μέρη. Τα κείμενα του πρώτου μέρους διαπραγματεύονται θεμελιώδεις αρχές και θεωρητικά ζητήματα που άπτονται της διδακτικής των μουσικών οργάνων, ενώ στο δεύτερο μέρος επιχειρείται η γεφύρωση του φαινομενικά αέναου χάσματος μεταξύ θεωρίας και πράξης, συνδέοντας τις θεματικές του πρώτο μέρους, με διδακτικές πρακτικές, σκέψεις και προτάσεις.

Περιεχόμενα

Οι συγγραφείς της έκδοσης
Εισαγωγή
Α’ Μέρος
Πρελούδιο
1. Νικόλας Τσαφταρίδης
Μουσικό όργανο: Ένα τεχνούργημα με ιστορικές, πολιτισμικές και παιδαγωγικές ιδιότητες
Ειδολογικές προεκτάσεις: Διευρύνοντας το «κλασικό» παράδειγμα
2. Αντώνης Βερβέρης
«Μαθαίνεται, αλλά διδάσκεται;» Η διδασκαλία της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής σε περιβάλλοντα τυπικής και άτυπης μάθησης
3. Γιάννης Λίτος
Μαθαίνοντας από τον «άλλο»: Διδασκαλία παραδοσιακών οργάνων σε μουσικούς πολιτισμούς του κόσμου
4. Νίκος Ανδρίκος & Σταύρος Σαραντίδης
Προς μια «νέα» διδακτική της Εκκλησιαστικής μουσικής: Επιστημονικές προϋποθέσεις και μεθοδολογικά εργαλεία
5. Μαίη Κοκκίδου & Γιάννης Μυγδάνης
Η παιδαγωγική της δημοφιλούς μουσικής στη διδασκαλία-μάθηση μουσικών οργάνων
6. Γιάννης Τσιουλάκης
Από τον κοσμοπολιτισμό στο μικρό κλαμπ: Πώς μαθαίνουν οι τζαζ μουσικοί στην Ελλάδα;
Ψυχοκοινωνικές παράμετροι στη μουσική πράξη και μελέτη
7. Χρήστος Νούλης
Οδεύοντας προς την ευζωία των μουσικών ως παραστατικών καλλιτεχνών
8. Μίτσυ Ακογιούνογλου
Το άγχος της μουσικής επίδοσης και τρόποι διαχείρισής του: Μία διερευνητική βιβλιογραφική προσέγγιση
9. Ρία Γεωργιάδου
Μελετάω ερευνώντας: Πτυχές και τρόποι μίας ολιστικής προσέγγισης της μελέτης των οργάνων
10. Χριστίνα Σιδηροπούλου
Μελέτη της ατομικής μελέτης: Θεωρητικό πλαίσιο και ερευνητικές προσεγγίσεις της Ψυχολογίας της μουσικής εκτέλεσης
Διαχρονικές διδακτικές αποτυπώσεις
11. Patrick K. Freer
Τραγούδι και έφηβα αγόρια: Τι μάθαμε τα δέκα προηγούμενα χρόνια
12. Λήδα Στάμου
H μέθοδος Σουζούκι: Όταν η φιλοσοφία της αγάπης συναντά τη μεθοδολογία της αποτελεσματικής μουσικής διδασκαλίας
13. Ολυμπία Αγαλιανού
Ορχήστρα Orff: Ένας δρόμος προς τη μουσική
14. Γιάννης Μυράλης
Διδάσκοντας πνευστά στην τάξη και στη φιλαρμονική: Βασικές αρχές διδασκαλίας και εκτέλεσης
15. Μίτσυ Ακογιούνογλου & Ποθεινή Βαϊούλη
«Και θέλω και μπορώ»: Διδάσκοντας μουσική σε όλα τα παιδιά
16. Γιάννης Μυγδάνης
Οι σύγχρονες τεχνολογίες και τα ψηφιακά μέσα στη διδακτική των μουσικών οργάνων
Β’ Μέρος
Μορφές άτυπης μουσικής μάθησης σε περιβάλλοντα τυπικής εκπαίδευσης
17. Αντώνης Βερβέρης
«Κλέβοντας από τους παλιούς»: Μία πρόταση διδασκαλίας τεχνικών διαποίκιλσης στο σαντούρι
18. Θάνος Σταυρίδης
Το ακορντεόν στις κομπανίες της Ανατολικής Ρωμυλίας. Ζητήματα τεχνικής και διδασκαλίας
19. Αθηνά Κατσανεβάκη & Κωνσταντίνα Πετρινιώτη
Το παραδοσιακό τραγούδι ως εμπειρία, τέχνη, επιτόπια έρευνα και διδασκαλία
20. Σάκης Λάιος
Αξιοποίηση επιλεγμένων στοιχείων της καρνατικής ρυθμικής και του Konnakol στη διδασκαλία του ρυθμού
21. Ηλίας Κατσιάνος
Μία ολιστική προσέγγιση στη διδασκαλία της ηλεκτρικής κιθάρας: Θέτοντας τις βάσεις πριν τις στιλιστικές αποφάσεις
Διδακτική των οργάνων και δημιουργικότητα
22. Άση Κονδυλίδου & Θεοχάρης Ράπτης
Ο αυτοσχεδιασμός και η σύνθεση στο ατομικό μάθημα πιάνου για αρχάριους: Μία έρευνα δράσης
23. Αθηνά Φυτίκα
Ο ρόλος του αυτοσχεδιασμού στη διδασκαλία του κλασικού πιάνου
24. Γεώργιος Τσιαουσίδης
Ο οργανικός αυτοσχεδιασμός στη σχολική τάξη μέσα από την τεχνική της μουσικής διεύθυνσης
Ζητήματα διδακτικής του βιολιού
25. Όλγα Ζέρβα
Οι μεθοδολογίες των Paul Rolland και Shinichi Suzuki, ως αφετηρία για το ομαδικό μάθημα βιολιού στην ελληνική πραγματικότητα
26. Χριστίνα Τσίγκα
Ο ρόλος της φωνητικής απόδοσης των μουσικών κομματιών στις διαδικασίες διδασκαλίας - μάθησης του βιολιού
Ιστορικά τεκμηριωμένη εκτέλεση και διδασκαλία της οργανικής μουσικής
27. Λορέντα Ράμου (επιμέλεια)
Το πιάνο στον 20ό και 21ο αιώνα: Προτεινόμενο ρεπερτόριο για όλα τα επίπεδα διδασκαλίας
28. Δημήτρης Κούντουρας
Διδασκαλία ιστορικών φλάουτων: Ιδέες, προτάσεις και αλληλεπιδράσεις στην ενόργανη μουσική διδασκαλία
29. Κορίνα Βουγιούκα
Μεταγραφές έργων σόλο και μουσικής δωματίου για κιθάρα: Ο ρόλος τους στη διεύρυνση της μουσικής εκπαίδευσης των κιθαριστών και τη διαμόρφωση της τεχνικής τους με βάση τις ερμηνευτικές πρακτικές που συνδέονται με αυτές