Μια διαφορετική προσέγγιση

Υπάρχουν άραγε, ύστερα από τόση φιλοσοφία, πράγματα να ειπωθούν για το δημοτικό τραγούδι; Την απάντηση θα βρει ο αναγνώστης σ' αυτό τον τόμο, όπου ο συγγραφέας, με αφετηρία τη σύγχρονη θεωρία της λογοτεχνίας, εισάγει νέες μεθόδους, ανοίγει καινούργια πεδία έρευνας, θέτει νέα ερωτήματα, ανανεώνει την προβληματική μας για τα παλιά.

Η οργάνωση των περιεχομένων ακολουθεί ένας τριμερές σχήμα: εισαγωγή-ανάλυση-σύνθεση. Το εισαγωγικό μέρος συγκεφαλαιώνει με σύγχρονους όρους, όσα γνωρίσουμε για το δημοτικό τραγούδι. Παράλληλα συνιστά κι έναν πλήρη απολογισμό των σχετικών μελετών.

Στο αναλυτικό μέρος εξετάζονται, με αφηγηματολογικές μεθόδους, αντιπροσωπευτικά κείμενα του ηρωικού δημοτικού τραγουδιού. Η ανάλυση φέρνει σε άμεση επαφή τον αναγνώστη με τα κείμενα και μεσολαβεί επαγωγικά σε μια βαθύτερη κατανόηση των πολιτισμικών αξιών που εμπεριέχουν.

Το συνθετικό μέρος διερευνά δεσπόζοντα και χαρακτηριστικά φαινόμενα, με στόχο να συλλάβει και να διατυπώσει τις συντεταγμένες του τοπικού πολιτισμικού συστήματος. Εδώ ο συγγραφέας αξιοποιεί συνδυαστικά τις θεωρίες των πολιτισμικών συστημάτων και τις μεθόδους μιας κοινωνιοσημειωτικής προσέγγισης των κειμένων.

Το βιβλίο αυτό - πέρα από το ερευνητικό και μεθοδολογικό του ενδιαφέρον - προτείνεται στο ελληνικό κοινό ως μια σπουδή αυτογνωσίας, που παρέχει ερείσματα για μια κριτική πρόσληψη των επείσακτων πολιτιστικών αγαθών της διεθνούς μαζικής κουλτούρας. Και απ' αυτή την άποψη, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως συμβολή στην αναγκαία προετοιμασία για τη μεγάλη πολιτισμική πρόκληση της ευρωπαϊκής ενοποίησης.

Περιεχόμενα:

Πρόλογος
Εισαγωγή
Το ελληνικό δημοτικό τραγούδι
Η αισθητική, ο μύθος και η ιδεολογία του
Μέρος Α'
Ανάλυση Κειμένων
Ακριτικό. «Του Πορφύρη»
Του Χάρου. «Του αντρειωμένου και του Χάρου»
Κλέφτικο. «Του Γιάννη Γκούρα»
Μέρος Β'
Σύνθεση
Η αντίθεση φύσης-κουλτούρας στο ελληνικό δημοτικό τραγούδι
Ο θάνατος στο δημοτικό τραγούδι
Η σχέση ήρωα-εξουσίας-θείου στο μοντέλο δράσης των ηρωικών δημοτικών τραγουδιών
Η πρωτόγονη επανάσταση στο ελληνικό δημοτικό τραγούδι
Το λαϊκό επαναστατικό μοντέλο στο δημοτικό τραγούδι
Διαχρονική εξέλιξη των δομών του ηρωϊκού τραγουδιού
Resume