Η ανθολογία αυτή παρουσιάζει επιστημονικά το σύνολο των μοιρολογιών και των πένθιμων παραλογών (ή μοιρολογιών του Χάρου ), δηλαδή των δημιουργημάτων του προφορικού λόγου που είναι αφιερωμένα στο θάνατο. Παραθέτονται για το κάθε θέμα όσες παραλλαγές χρειάζονται για να αντιπροσωπεύονται οι διάφοροι τύποι, τα κυριώτερα μοτίβα και οι κυριώτεροι συνδυασμοί που έχουν καταγραφεί. Το υλικό αυτό δίνει επομένως πλήρη εικόνα της συλλογικής σκέψης του Ελληνισμού σχετικά με το θάνατο.

Ορισμένα μοιρολόγια αναφέρονατι στην κατάσταση των επιζώντων, ιδίως της χήρας και των ορφανών και αναπτύσουν τους μύθους της λησμονιάς και της άρνησης, σύμβολα της διάλυσης της οικογένειας. Τα περισσότερα όμως αφορόυν τη μοίρα του νεκρού: μοναξιά, ανέφικτη επικοινωνία, ανέφικτη ανάσταση, φθορά. Τα πιο σπαραχτικά λέγονται για τους νέους νεκρούς: θρηνούν τη χαμένη ομορφιά τους ή περιέχουν το μύθο του γάμου στον Άδη. Για τον δημοτικό ποιητή, ο θάνατος αποτελεί το απόλυτο κακό. Στο πρόσωπο του Χάρου, περιγράφει έναν ειδεχθή και αποτρόπαιο εγκληματία. Η ενοχή του όμως δεν απαλλάσσει τον Θεό, τους αγίους και τους αγγέλους από την ευθύνη του εγκλήματος. Παρ' όλ' αυτά ο δημοτικός ποιητής παραδέχεται τελικά, ως ένα σημείο, το θάνατο, αρκεί να συμβεί σε προχωρημένη ηλικία, ύστερα από ζωή απαλλαγμένη από υπερβολικά δεινά.

Η νεοελληνική εικόνα του θανάτου είναι ιδιαίτερα μαύρη και απελπισμένη και τα κείμενα που την εκφράζουν, δηλαδή τα μοιρολόγια, είναι εξαιρετικά έντονα και συχνά δυσβάσταχτα. Πολλά απ' αυτά, ιδίως οι θρήνοι για τους αδικοθάνατους, είναι από τα αριστουργήματα της ελληνικής και της παγκόσμιας ποίησης.

Το κάθε κείμενο συνοδεύεται από σχόλιο που περιέχει κριτικό υπόμνημα, ερμηνευτικά στοιχεία και όπου χρειασθεί γλωσσάριο. Η ανθολογία διαιρείται σε κεφάλαιο κατά νοηματική σειρά και το κάθε κεφάλαιο περιέχει εισαγωγή, που παρουσιάζει τα κείμενα και αποτελεί επί μέρους μελέτη για μια όψη της νεοελληνικής αντίληψης του θανάτου.

Σε επίμετρα καταχωρίζονται ειδικές μορφές μοιρολογιών, όπως τα κρητικά, τα μανιάτικα, τα μοιρολόγια της Κάτω Ιταλίας, τα θέματα της πάλης με τον Χάρο κ.α.

Περιεχόμενα

• Εισαγωγή
• Κεφάλαιο 1: Μοιρολόγι και μοιρολογίστρες - Ο αποχαιρετισμός
• Κεφάλαιο 2: Διάλυσης της οικογένειας
• Κεφάλαιο 3: Λησμονιά και άρνηση
• Κεφάλαιο 4: Μοναξιά - ανέφικτη επαφή
• Κεφάλαιο 5: Ανέφικτη εξαγορά - ανέφικτη ανάσταση
• Κεφάλαιο 6: Φθορά
• Κεφάλαιο 7: Εγκώμια της χαμένης ομορφιάς
• Κεφάλαιο 8: Ο μυθικός γάμος
• Κεφάλαιο 9: Το απόλυτο κακό
• Κεφάλαιο 10: Ο Χάρος
• Κεφάλαιο 11: Η ανθρώπινη στάση
• Επίμετρο 1: Διάλογοι μοιρολογιστρών
• Επίμετρο 2: Δωδεκανησιακή σειρά από δίστιχα
• Επίμετρο 3: Μοιρολόγια δυτικής Κρήτης
• Επίμετρο 4: Μανιάτικο μοιρολόγι
• Επίμετρο 5: Μοιρολόγι από την Κάτω Ιταλία
• Επίμετρο 6: Η πάλη με τον Χάρο
• Βιβλιογραφία