Α' τεύχος, παιδιά 6 – 8 ετών

Το παρόν εγχειρίδιο αποτελεί το Α’ τεύχος μιας μεθόδου διδασκαλίας παιδικής ή σχολικής χορωδίας ή ομαδικού τραγουδιού, για παιδιά των πρώτων τάξεων του Δημοτικού (6 – 8 ετών). Περιλαμβάνει μια συλλογή τραγουδιών προ σαρμοσμένων στη φωνητική έκταση και τις φωνητικές δυνατότητες παι-διών αυτής της ηλικίας. Αποτελεί μια ολοκληρωμένη ετήσια μέθοδο διδασκα-λίας για παιδιά που ξεκινούν για πρώτη φορά να τραγουδούν σε χορωδία (παι-δική, ωδείου κ.λπ.) ή στη σχολική τάξη, στο μάθημα του ομαδικού τραγουδιού.

Η μέθοδος περιλαμβάνει δύο βιβλία: Το βιβλίο του διδάσκοντος, περιέχει μια χορωδιακή ανθολο γία μεθοδικά επιλεγμένων παιδικών τραγουδιών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, μεταγλωττισμένων στα Ελληνικά. Το κάθε τραγούδι αποτελεί μια ενότητα διδασκαλίας (ή χορωδιακής πρόβας) η οποία περιλαμβάνει τα εξής μέρη: 1) γενικές πληροφορίες για το κάθε τραγούδι, 2) μαθησιακοί στόχοι, 3) οδηγός διδασκαλίας του τραγουδιού, 4) οδηγίες για τις ασκήσεις που υπάρχουν στο βιβλίο του μαθητή.

Το βιβλίο του μαθητή, περιέχει το αντίστοιχο χορωδιακό ρεπερτόριο και συνοδεύεται από πρακτικές ασκήσεις που διδάσκουν μεθοδικά θεωρία της μουσικής και βασικές αρχές μουσικής ανάγνωσης για μικρά παιδιά.

Κύριοι στόχοι της μεθόδου είναι να διδάξει στα παιδιά:

• να χρησιμοποιούν σωστά τη φωνή τους, παράγοντας υγιή κεφαλική φωνή
• να αναγνωρίζουν τη σημειογραφία της χορωδιακής παρτιτούρας
• να διαβάζουν και όχι να αποστηθίζουν τα τραγούδια που διδάσκονται
• να αναγνωρίζουν ρυθμούς – μελωδικά μοτίβα – μουσικές φόρμες
• να χρησιμοποιούν το σώμα τους στο ρυθμό του τραγουδιού, μέθοδοι τις οποίες σημαντικοί μουσικοπαιδαγωγοί, όπως οι Dalcroze και Orff ενσωμάτωσαν με ιδιαίτερη επιτυχία στη διδασκαλία τους σε παιδιά αυτής της ηλικίας.

Το επιλεγμένο χορωδιακό ρεπερτόριο απαρτίζεται από ελληνικές και ξένες μελωδίες, μεταγλωττισμένες στα ελληνικά, ώστε να μπορεί να αποδοθεί εύκολα από μικρά παιδιά. Τα τραγούδια είναι γραμμένα σε κατάλληλες τονικότητες για τη φωνητική έκταση της ηλικίας 6 – 8 ετών, χωρίς να εκθέτουν τη φωνή στις ακραίες περιοχές της. Η μορφή των τραγουδιών είναι σε ταυτοφωνία (unison), ενώ παρατίθενται διάσπαρτα και κανόνες, μέσα στη ροή των μαθημάτων της μεθόδου, οι οποίοι μπορούν να διδαχθούν και να παρουσιαστούν σε συναυλία, είτε unison είτε σε δύο ομάδες, ανάλογα με τον αριθμό και τις δυνατότητες των παιδιών, ως μια πρώτη εμπειρία «πολυφωνίας».

Όλο το μουσικό υλικό της παρούσας έκδοσης βρίσκεται σε πρακτική εφαρμογή από τη συγγραφέα, ήδη από το 2009, σε ένα πρότυπο πειραματικό πρόγραμμα διδασκαλίας χορωδίας σε παιδιά αυτής της ηλικίας. Τα παιδιά εισάγονται στο πρόγραμμα χωρίς προηγούμενη ακρόαση ή επιλογή φωνών και διδάσκονται τραγούδι, βασικές αρχές χορωδιακής πειθαρχίας και στοιχεία μουσικής ανάγνωσης, με στόχο την ένταξή τους στα πολυφωνικά τμήματα της παιδικής χορωδίας, μετά την ολοκλήρωση του παρόντος προγράμματος διδασκαλίας. Οι δίφωνοι κανόνες που περιέχει η μέθοδος, λειτουργούν ως πρωταρχική πολυφωνική εμπειρία των παιδιών που τα βοηθά να προσεγγίσουν πιο προετοιμασμένα τα συνθετότερα χορωδιακά έργα των επόμενων τμημάτων χορωδίας. Η θεματολογία του επιλεγμένου ρεπερτορίου ποικίλει, ώστε να μπορεί να παρουσιαστεί σε συναυλίες με διαφορετική θεματική ενότητα καθ’ όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους, ενώ υπάρχει και μια μικρή συλλογή χριστουγεννιάτικων τραγουδιών, κατάλληλων για την έκταση και τις δυνατότητες της φωνής παιδιών αυτής της ηλικίας.

Η παρούσα μέθοδος ακολουθείται από το – υπό έκδοση – Β’ τεύχος, για παιδιά ηλικίας 8 – 10 ετών, όπου γίνεται το πέρασμα από το unison και τους απλούς κανόνες αυτού του τεύχους, στη διφωνία και σε χορωδιακά έργα, τόσο ελληνικά όσο και του διεθνούς ρεπερτορίου με τον αυθεντικό τους στίχο.