Τα κομμάτια αυτά μας προσκαλούν να γνωρίσουμε μια μουσική σκέψη μεστή και λιτή, που χαρακτηρίζεται από δομική και εκφραστική αμεσότητα. Εξερευνούν συνθετικές δυνατότητες χαρακτηριστικών μοτίβων, επιλεγμένων διαστημάτων, εναλλαγές υφής και ρυθμικής αγωγής. Η εστίαση σε ολιγάριθμα, διαφορετικά «συστατικά» για το καθένα, τα κάνει εύκολα προσβάσιμα από τους πιανίστες, όχι τόσο σε σχέση με τις τεχνικές τους δυσκολίες, αλλά επειδή πολύ γρήγορα μπορούν να οικειοποιηθούν το υλικό τους και να το πλάσουν σύμφωνα με τη δική τους φαντασία. Η διαύγεια τους μας αιχμαλωτίζει και μας παρακινεί να εξερευνήσουμε άπειρες ερμηνευτικές εκδοχές.

Στην προηγούμενη έκδοση τους σε τέσσερα τεύχη σε επιμέλεια Ερμή Θεοδωράκη (εκδ. Μουσική Εταιρεία Αθηνών), τα κομμάτια εμφανίζονταν με αύξοντα βαθμό δυσκολίας, ο οποίος είχε μια περισσότερο παιδαγωγική λειτουργία. Έπειτα από παρότρυνση του συνθέτη, και ακολουθώντας την επιθυμία του αυτό να γίνει χωρίς τη συμβολή του, προτείνω εδώ μια σειρά που βασίζεται σε καθαρά; μουσικούς συσχετισμού, η οποία αποπειράται επίσης να προσδώσει μια δομή σε όλη τη συλλογή, στην περίπτωση που παιχτεί ως σύνολο. Εξάλλου, κάποιος μπορεί πάντα να επιλέξει αυτά που θα ήταν προτιμότερα για μια δεδομένη συγκυρία, όποια κι αν είναι η σειρά τους.

Αντιθέτως, σε στενή συνεργασία με τον συνθέτη έγινε μια σημαντική αναθεώρηση στη χρήση του πεντάλ (βλ. Σχόλια της επιμελήτριας), ορισμένες αλλαγές σε ρυθμικές αγωγές και μετρονομικές ενδείξεις, καθώς και αρκετές διευκρινίσεις στις δυναμικές. Τον ευχαριστώ ιδιαίτερα για την εμπιστοσύνη του και τα σχόλια του, που, ενόσω μου άφησαν ένα σημαντικό μερίδιο ευθύνης, με οδήγησαν ταυτόχρονα να αντιληφθώ τον ιδιαίτερο ήχο των κομματιών και ένα γοητευτικό παράδοξο που κρύβεται πίσω από την απέριττη γραφή τους: συχνά, αυτή χρειάζεται να αποδοθεί με ένα ηχόχρωμα που έρχεται κατευθείαν από τη βιεννέζικη παράδοση των αρχών του 20ου αιώνα, το οποίο θυμίζει τη θέρμη έγχορδων οργάνων στις μελωδικές γραμμές, πλούσιο σε αντήχηση και αρμονικούς, που αποζητά συμπληρωματικά και μια ιδιαίτερη πλαστικότητα στις σχέσεις μεταξύ των χρόνων του μέτριου.

Ελπίζω, με τη σειρά μου, τα κομμάτια αυτά να βρουν τη θέση που τους αξίζει δίπλα σε κλασικές πλέον πιανιστικές συλλογές με τις οποίες μοιράζονται έναν κοινό σκοπό, την ανάδειξη της ομορφιάς που βρίσκεται πέρα από τις συνηχήσεις του τονικού συστήματος.
Λορέντα Ράμου

Επιμέλεια: Λορέντα Ράμου
Σχεδιασμός μουσικού κειμένου: Βασίλης Νικολάου
Αγγλική μετάφραση: Chris Herbert Sakellaridis
Σχεδιασμός έκδοσης: Δημήτριος Ντούλιας
Πίνακας εξωφύλλου: Γιάννης Σπυρόπουλος, Κατασκευή ΙΙ (1958)