Οι συμφωνίες κατά τις οβιδιανές Μεταμορφώσεις του Carl Ditters von Dittersdorf Συμβολή στην αποκατάσταση ενός έργου-σταθμού στην ιστορία της προγραμματικής μουσικής

Η έκδοση εμπεριέχει CD με τα μουσικά παραδείγματα σε PDF φορμάτ.

Η καθοριστική συμβολή των αρχαίων ελληνικών μύθων στην καλλιέργεια των γραμμάτων, της μουσικής αλλά και των εικαστικών τεχνών κατά τους νεώτερους χρόνους είναι ευρέως γνωστή και αδιαφιλονίκητη στην ιστορία του ευρωπαϊκού πολιτισμού, εξίσου όπως και ο καίριος μεσολαβητικός ρόλος που διαδραμάτισαν οι περίφημες Μεταμορφώσεις του Οβιδίου στο προαναφερόμενο πλαίσιο. Παρ’ όλα αυτά, η τελείως πρωτότυπη μετάπλαση επιλεγμένων μυθολογικών αφηγήσεων του “αθάνατου” λατίνου ποιητή των πρώιμων αυτοκρατορικών ρωμαϊκών χρόνων σε έναν κύκλο δώδεκα προγραμματικών συμφωνιών του – σχεδόν ολότελα λησμονημένου πια – αυστριακού συνθέτη Carl Ditters von Dittersdorf κατά τις αρχές της δεκαετίας του 1780 αποτελεί μέχρι σήμερα μία από τις πλέον παραγνωρισμένες συνεισφορές στην ιστορία της μουσικής της κλασσικής περιόδου αλλά και της προγραμματικής μουσικής γενικότερα.
Μέσα από την ενδελεχή εξέταση των συναφών ιστορικών πηγών, την κριτική επισκόπηση του συνόλου των διαθέσιμων φιλολογικών μαρτυριών και των παντοίων αισθητικών αποτιμήσεων, αλλά και με την πολύτιμη αρωγή “ιστορικά τεκμηριωμένων” αναλύσεων των μουσικών αυτών έργων, η παρούσα μελέτη ρίχνει άπλετο φως στο περίπλοκο ιστορικό της δημιουργίας και της διάδοσης του οβιδιανού συμφωνικού κύκλου του Dittersdorf, ενώ παράλληλα εστιάζει στην εμπεριστατωμένη παρουσίαση της συνθετικής λογικής που διέπει τις επιμέρους συμφωνίες, σε απόλυτη συνάρτηση και με την τεκμηριωμένη ερμηνευτική αποκωδικοποίηση του αλληγορικού τους περιεχομένου. Κατά συνέπειαν, ο συμφωνικός κύκλος κατά τις οβιδιανές Μεταμορφώσεις του Dittersdorf προβάλλεται εδώ για πρώτη φορά στις πραγματικές του διαστάσεις και επιπλέον αποκαθίσταται αφ’ ενός μεν εντός του συνολικού ορχηστρικού ρεπερτορίου με εξωμουσικές συνδηλώσεις της κλασσικής περιόδου και αφ’ ετέρου ως η πρώτη γνήσια κορύφωση στην μακρά (και βρίθουσα από ελάχιστα ή πλημμελώς διερευνημένες μέχρι τούδε επόψεις) ιστορική διαδρομή του είδους της προγραμματικής συμφωνίας.

Περιεχόμενα:
1ο ΜΕΡΟΣ: ΙΣΤΟΡΙΚΟ
1: Ο Οβίδιος και οι Μεταμορφώσεις του
Η ζωή και το έργο του ποιητή
Οι Μεταμορφώσεις
2: Ο Dittersdorf και οι συμφωνίες του κατά τις Μεταμορφώσεις του Οβιδίου
Η ζωή και το έργο του συνθέτη
Οι συμφωνίες κατά τις Μεταμορφώσεις του Οβιδίου
Το ιστορικό της δημιουργίας του έργου
Οι περιπέτειες της έκδοσης: μέρος Α' (1781-1783)
Οι παρουσιάσεις των συμφωνιών σε συναυλίες στην Βιέννη το 1786
Οι περιπέτειες της έκδοσης: μέρος Β' (1786-1791)
Η μετέπειτα τύχη του έργου
2ο ΜΕΡΟΣ: ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ
3: Συμφωνία αρ. 1, σε Ντο-μείζονα, "Οι τέσσερεις εποχές του κόσμου" (Grave C17/C-23· Kr.73)
Ο μύθος κατά τον Οβίδιο (Ι, 89-150)
Η μετάπλαση του μύθου σε συμφωνία από τον Dittersdorf
Ι. Larghetto
ΙΙ. Allegro e vivace
ΙΙΙ. Menuetto con garbo - Alternativo
IV. Prestissimo - Allegretto
4: Συμφωνία αρ. 2, σε Ρε-μείζονα, "Η πτώση του Φαέθοντος" (Grave D1/D-1· Kr.74)
Ο μύθος κατά τον Οβίδιο (Ι, 750-779 & II, 1-400)
Η μετάπλαση του μύθου σε συμφωνία από τον Dittersdorf
Ι. Adagio non molto - Allegro
ΙΙ. Andante
III. Tempo di menuetto - Alternativo
IV. Vivace, ma non troppo presto - Andantino
5: Συμφωνία αρ. 3, σε Σολ-μείζονα, "Ο Ακταίων μεταμορφωμένος σε ελάφι" (Grave G15/G-26· Kr. 75)
Ο μύθος κατά τον Οβίδιο (III, 138-252)
Η μετάπλαση του μύθου σε συμφωνία από τον Dittersdorf
Ι. Allegro
II. Adagio piu tosto andantino
III. Tempo di menuetto - Alternativo
IV. Vivace
6: Συμφωνία αρ. 4, σε Φα-μείζονα, "Η απελευθέρωση της Ανδρομέδας" (Grave F3/F-8· Kr. 76)
Ο μύθος κατά τον Οβίδιο (IV, 663-739)
Η μετάπλαση του μύθου σε συμφωνία από τον Dittersdorf
Ι. Adagio non molto, con sordini
II. Presto vivace (ή Allegro vivace)
III. Larghetto (ή Adagio) con sordini
IV. Vivace (ή Allegro) - Tempo di menuetto
7: Συμφωνία αρ. 6 [5], σε Ρε-μείζονα, "Ο Φινέας και οι ακόλουθοί του μεταμορφωμένοι σε λίθους" (Grave D34/D-53· Kr. 77)
Ο μύθος κατά τον Οβίδιο (V, 1-235)
Η μετάπλαση του μύθου σε συμφωνία από τον Dittersdorf
Ι. Andante piu tosto allegretto
ΙΙ. Allegro assai
III. Andante molto
IV. Allegro - Vivace - Tempo di menuetto
8: Συμφωνία αρ. 5 [6], σε Λα-μείζονα, "Οι αγρότες μεταμορφωμένοι σε βατράχους" (Grave A9/Α-10· Kr. 78)
Ο μύθος κατά τον Οβίδιο (VI, 313-381)
Η μετάπλαση του μύθου σε συμφωνία από τον Dittersdorf
Ι. Allegretto (ή Allegro) non troppo presto
ΙΙ. Adagio ma non molto (ή Andante)
III. Menuetto - Alternativo
IV. Adagio (ή Larghetto) - Vivace, ma moderato
9: Συμφωνία αρ. 7, σε Ντο-μείζονα, "Ο Ιάσων που παίρνει το χρυσόμαλλο δέρας" (Kr. 79)
Ο μύθος κατά τον Οβίδιο (VII, 1-158)
Η μετάπλαση του μύθου σε συμφωνία από τον Dittersdorf
Ι. Largo ma non troppo - Allegro
ΙΙ. Andante
III. Menuetto - Alternativo
IV. Ciaconna
10: Συμφωνία αρ. 8 (χαμένη), "Η πολιορκία των Μεγάρων" (Kr. 80)
Ο μύθος κατά τον Οβίδιο (VIII, 6-151)
Η μετάπλαση του μύθου σε συμφωνία από τον Dittersdorf
11: Συμφωνία αρ. 9, σε Ντο-μείζονα, "Ο Ηρακλής [μεταμορφωμένος] σε θεό" (Kr. 81)
Ο μύθος κατά τον Οβίδιο (IX, 134-272)
Η μετάπλαση του μύθου σε συμφωνία από τον Dittersdorf
Ι. Allegro e vivace
II. Adagio non troppo
III. Tempo di menuetto (Allegro) - Alternativo
IV. Vivace - Adagio
12: Συμφωνία αρ. 10 (χαμένη), "Ορφέας και Ευρυδίκη" (Kr. 82)
Ο μύθος κατά τον Οβίδιο (Χ, 1-77)
Η μετάπλαση του μύθου σε συμφωνία από τον Dittersdorf
13: Συμφωνία αρ. 11 (χαμένη), "Ο Μίδας εκλεγμένος ως κριτής ανάμεσα στον Πάνα και τον Απόλλωνα" (Kr. 83)
Ο μύθος κατά τον Οβίδιο (XI, 146-193)
Η μετάπλαση του μύθου σε συμφωνία από τον Dittersdorf
14: Συμφωνία αρ. 12, σε ντο-ελάσσονα, "Αίας και Οδυσσεύς" (Kr. 84)
Ο μύθος κατά τον Οβίδιο (XII, 620-628 & XIII, 1-398)
Η μετάπλαση του μύθου σε συμφωνία από τον Dittersdorf
Ι. Allegro moderato
ΙΙ. Recitativo: andante - Andante arioso
III. Menuetto - Alternativo
IV. Allegro molto - Adagio non troppo
3ο ΜΕΡΟΣ: ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ κ' ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ
15: Δομή και περιεχόμενο στον συμφωνικό κύκλο του Dittersdorf κατά τις Μεταμορφώσεις του Οβιδίου
16: Αισθητική αποτίμηση και ιστορική επανατοποθέτηση [...]