Οι Τρύπες – ο Γιάννης Αγγελάκας και το πολιτικό τραγούδι

γράφει ο Γιώργος Μυζάλης στο βιβλίο “Το πολιτικό τραγούδι στην Ελλάδα 1974 – 2002

Από την έρευνα σχετικά με το πολιτικό τραγούδι στην Ελλάδα, από το 1974 μέχρι το 2002, δεν θα μπορούσε να απουσιάζει μια αναφορά σε ένα συγκρότημα που δραστηριοποιήθηκε εντός των χρονικών αυτών ορίων, με τρόπο εμφατικό και καταλυτικό, τόσο για τη ροκ μουσική φόρμα, όσο και για τη ροκ στιχουργία και τις πολιτικές της προεκτάσεις, ιδιαίτερα μέσα από ένα αντιδραστικό και αντιεξουσιαστικό πρίσμα. Ο λόγος φυσικά για τις Τρύπες και τον χαρισματικό τους frontman. Οι στίχοι του Γιάννη Αγγελάκα, αλλά και το χαρακτηριστικό τραγούδισμά του (κάτι σαν έμμετρη απαγγελία με «πατήματα» τονικότητας σε καίριες στιγμές των τραγουδιών), σε συνδυασμό με την εκρηκτική του σκηνική παρουσία και τον ξεχωριστό ήχο της μπάντας, δεσπόζουν στην τραγουδοποιία, αλλά και την performance των Τρυπών, του σημαντικότερου ελληνικού ροκ συγκροτήματος της προς εξέταση περιόδου και γενικότερα. Με ξεκάθαρες πολιτικές αφετηρίες και συγκεκριμένες τοποθετήσεις μέσα στα τραγούδια, οι Τρύπες προίκισαν τη ροκ σκηνή, αλλά και το τραγούδι γενικότερα, με πολιτικά, κοινωνικά και αντιδραστικά τραγούδια μεγάλης αναγνωρισιμότητας και αποδοχής.

Οι Τρύπες, η πιο σκοτεινή και επιτυχημένη έκφραση της ελληνικής ροκ σκηνής, σχηματίστηκαν στη Νεάπολη της Θεσσαλονίκης το 1983. Στον απόηχο του punk κινήματος και των πειραματισμών της new wave μουσικής σκηνής, οι Τρύπες έγιναν η φωνή των βιομηχανικών προαστίων της πόλης και ενσάρκωσαν καλλιτεχνικά μια γενική απόρριψη των κοινωνικών συμβάσεων. Αν οι Τρύπες είχαν έντονη ιδεολογική και μουσική συγγένεια με τη βρετανική punk σκηνή, διαφοροποιήθηκαν από τη βίαια εκφρασμένη οργή που χαρακτήρισε παγκόσμια τον punk χώρο (μολονότι υπήρξαν στιγμές επεισοδίων και αναταραχής κατά τη διάρκεια ορισμένων συναυλιών τους), δείχνοντας προτίμηση στην ποιητική έκφραση και στον ειρωνικό σχολιασμό της κοινωνικής πραγματικότητας (όπως καταδεικνύει και η επιλογή του ονόματός τους).

 
Πρώτα μέλη του συγκροτήματος ήταν ο Γιάννης Αγγελάκας στα φωνητικά, ο Γιώργος Καρράς στο μπάσο και στα φωνητικά, ο Μιχάλης Κανατίδης στην κιθάρα και ο Κώστας Φλωροσκούφης στα τύμπανα. Το 1984 ο Μπάμπης Παπαδόπουλος αντικατέστησε τον Μιχάλη Κανατίδη, ενώ κατά την ίδια περίοδο αποκρυσταλλώθηκε και το ιδιαίτερο μουσικό και στιχουργικό ύφος της μπάντας. Το 1985 κυκλοφορούν τον πρώτο τους ομώνυμο δίσκο από την Ano Kato Records. Η δισκογραφική αυτή εταιρεία της Θεσσαλονίκης, μια σπάνια εξαίρεση στον χώρο της μουσικής παραγωγής, ιδιοκτησίας Γιώργου Τσακαλίδη, αποτέλεσε από την ίδρυσή της (1984) το λίκνο της ανεξάρτητης ροκ σκηνής και ανέδειξε, πέρα από τις Τρύπες, ορισμένες από τις σημαντικότερες ελληνικές παρουσίες στον χώρο της ροκ μουσικής, όπως τους Blues Wire, τα Μωρά στη φωτιά, τα Ξύλινα Σπαθιά και τις Μάσκες.

Το τραγούδι «Ταξιδιάρα ψυχή», που συμπεριλαμβάνεται στον πρώτο αυτό δίσκο, είναι μέχρι και σήμερα το πιο αναγνωρίσιμο κομμάτι της μπάντας και αυτό που συμπυκνώνει τον δυναμικό ήχο του συγκροτήματος, αλλά και το ονειρικό, ψυχεδελικό και ενίοτε εφιαλτικό σύμπαν της στιχουργικής έκφρασής του. Μετά την κυκλοφορία του πρώτου δίσκου τους (1986), ο Κώστας Φλωροσκούφης φεύγει φαντάρος και τη θέση του στα τύμπανα παίρνει ο Γιώργος Τόλιος.

Για τον πρώτο δίσκο που έβγαλαν οι Τρύπες γράφει ο Οδυσσέας Ιωάννου:

Είναι ο πρώτος δίσκος ενός συγκροτήματος από τη Θεσσαλονίκη που έμελλε να αλλάξει πολλά πράγματα στην ελληνική ηλεκτρική σκηνή και να ανεβάσει πολύ τον πήχη αλλά και την εκτίμηση σε ένα ιδίωμα που μέχρι τότε δεν είχε τη διεισδυτικότητα και την εμπορικότητα που του άξιζε. «Γεια σας, είμαστε οι Τρύπες από τη Θεσσαλονίκη», συστήθηκαν με τη φωνή του Γιάννη Αγγελάκα στην πρώτη τους εμφάνιση στην Αθήνα, στο RODEO. Μια δεμένη μπάντα με τα νεύρα, τις ευαισθησίες και τους θυμούς τους πλήρεις και ένα λόγο στον στίχο που αλήτευε και στο τρέχον και στο ποιητικό.

Ο Γιάννης Αγγελάκας θυμάται από εκείνη την εποχή:

Πρωτοβρεθήκαμε το 1982. Από την αρχή παίζαμε δικά μας κομμάτια και όχι διασκευές. Από τότε παίζαμε την «Ασφάλεια» και την «Παράξενη πόλη». Παίζαμε κυρίως σε φεστιβάλ νεολαιών που διοργανώνονταν στην παραλία της Θεσσαλονίκης. Ήταν λίγο διαφορετική η σύνθεση του συγκροτήματος εκείνη την εποχή. Κιθάρα έπαιζε ο Μιχάλης Κανατίδης που είχε παίξει στο Δεν θέλουμε θλιμμένους στη γιορτή μας, «έφυγε» λίγο μετά την κυκλοφορία του πρώτου δίσκου και τον αντικατέστησε ο Παπαδόπουλος. Στην αρχή έπαιζε μαζί μας και ο Χριστιανάκης, ενώ ο Τόλιος προστέθηκε στο γκρουπ λίγο αργότερα. Τα πρώτα μας τραγούδια τα πήγαμε στον Νίκο Παπάζογλου. Ο Νίκος μας σύστησε στον Τσακαλίδη που είχε την Ano Kato Records. Του άρεσαν τα πρώτα τραγούδια και συμφωνήσαμε να συμπληρώσουμε το υλικό και να μπούμε στο στούντιο για τον πρώτο δίσκο. Όμως, ενώ έπρεπε να κάνουμε εντατικές πρόβες, το καλοκαίρι του 1984, έχοντας μεγάλα οικονομικά ζόρια έφυγα και πήγα στην Κρήτη να μαζέψω σταφύλια. Γύρισα στη Θεσσαλονίκη τον Σεπτέμβριο και ο Καρράς δεν μου μίλαγε, είχε τσαντιστεί που έφυγα. Τέλος πάντων, ολοκληρώσαμε το υλικό και ηχογραφήσαμε τον δίσκο μέσα σε τρία μόλις οχτάωρα. Πρώτα γράφτηκε η μπάντα σαν live και μετά τραγούδησα εγώ από πάνω. Τα πρώτα μας live στη Θεσσαλονίκη τα κάναμε στη θρυλική «Σελήνη». Δεν υπάρχει πια ως κλαμπ αλλά έχει γίνει πολύ καλό τσιπουράδικο ονόματι «Μυρσίνη». Ακόμη και τώρα εκεί μαζευόμαστε και πίνουμε τις ρακές μας.

 

Σύντομα θα ξεκινήσουν την ηχογράφηση του δεύτερου δίσκου τους και, αποχωρώντας από την Ano Kato Records, θα συνεργαστούν με τη Virgin, εταιρεία πολυεθνική υπό τη διεύθυνση, όμως, του Γιάννη Πετρίδη, που θα είναι έκτοτε και η εταιρεία με την οποία θα κυκλοφορήσουν όλους τους δίσκους τους. Οι πρώτες τους εμφανίσεις στην Αθήνα θα γίνουν στο «ΑΝ club» και στο «Ροντέο» και
θα προκαλέσουν μεγάλη αίσθηση. Σύντομα, θα δημιουργηθεί ένας σημαντικός πυρήνας φανατικών οπαδών, που συνεχώς θα αυξάνεται, βρίσκοντας σε αυτούς την αυθεντική έκφραση του rock and roll και στα λόγια του Γιάννη Αγγελάκα την ποίηση που τους εκφράζει.
 Όλη αυτή η επιτυχία, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το συγκρότημα δεν εγκατέλειψε ποτέ τη Θεσσαλονίκη ως τόπο διαμονής του, καθιέρωσαν τις Τρύπες ως «αυθεντικό» και «ασυμβίβαστο» συγκρότημα στη συνείδηση των οπαδών του, παρότι είχε επισυνάψει συμβόλαιο με πολυεθνική δισκογραφική εταιρεία.

 

Aπόσπασμα από το βιβλίο:

Top