Η θρυλική Πάτι Σμιθ θυμάται στιγμές από τη ζωή της ανατρέχοντας στους τόπους και στα στέκια στα οποία βρέθηκε. Το μικρό καφέ στο Γκρίνουιτς Βίλατζόπου έπαιρνε καθημερινά το πρωινό της. Τις επισκέψεις της στους τάφους του Ζαν Ζενέ, της Σύλβια Πλαθ και του Αρθούρου Ρεμπό. Τα χρόνια που έζησε στο Μίσιγκαν μαζί με τον άντρα της, τον Φρεντ Σόνικ Σμιθ, τον οποίο έχασε το 1994.

Με το M Train η Πάτι Σμιθ μετακινείται στις περιοχές της μνήμης της. Ένα στοχαστικό κείμενο για τα ταξίδια, τις αστυνομικές σειρές, τη λογοτεχνία και την απόλαυση του καφέ. Ένα δυνατό και βαθιά συγκινητικό βιβλίο, το οποίο η μεγάλη μουσικός και ποιήτρια χαρακτήρισε «οδικό χάρτη της ζωής μου».

Ακολουθούν τρία αποσπάσματα από το βιβλίο της για τα καφέ της Νέας Υόρκης και το όνειρο να φτιάξει ένα δικό της για τους ποιητές του κόσμου:

…Πάνω από το κεφάλι μου γυρίζουν τέσσερις ανεμιστήρες οροφής. Το καφέ Ino είναι άδειο, εκτός από τον Μεξικανό μάγειρα και ένα παιδί που το λένε Ζακ και μου φέρνει τη συνηθισμένη παραγγελία μου:φρυγανισμένο μαύρο ψωμί, ένα μικρό πιάτο με ελαιόλαδο και ένα φλιτζάνι σκέτο καφέ. Λουφάζω στη γωνιά μου χωρίς να βγάλω το παλτό μου και τον σκούφο μου. Η ώρα είναι εννιά το πρωί. Είμαι ο πρώτος πελάτης του μαγαζιού. Η οδός Μπέντφορντ την ώρα που η πόλη ξυπνάει. Το τραπέζι μου, στριμωγμένο ανάμεσα στη μηχανή του καφέ και στη βιτρίνα της πρόσοψης, μου εξασφαλίζει μια αίσθηση απομόνωσης και αποσύρομαι μέσα στη δική μου ατμόσφαιρα. Είναι τέλη Νοέμβρη. Στο μικρό καφέ κάνει παγωνιά. Τότε γιατί γυρίζουν οι ανεμιστήρες; Ίσως, αν συνεχίζω να τους κοιτάζω για αρκετή ώρα, το μυαλό μου να αρχίσει να στριφογυρίζει κι αυτό. Δεν είναι τόσο εύκολο να γράφεις για το τίποτα…

…Τελικά είχα βρει το κουράγιο να μπω στο καφέ Dante στην οδό Μακντούγκαλ. Καθώς δεν είχα χρήματα για να παραγγείλω φαγητό, ήπια μόνο καφέ, αλλά κανένας δεν φάνηκε να ενοχλείται. Οι τοίχοι ήταν καλυμμένοι με τεράστιες φωτογραφίες της Φλωρεντίας και σκηνές από τη Θεία κωμωδία. Οι ίδιες σκηνές εξακολουθούν να υπάρχουν και σήμερα, ξεθωριασμένες από δεκαετίες έκθεσης στον καπνό των τσιγάρων. Το 1973 μετακόμισα σε ένα ευάερο δωμάτιο με άσπρους τοίχους και μια μικρή κουζίνα λίγο πιο κάτω στον ίδιο δρόμο, δύο μόνο τετράγωνα από το καφέ Dante. Τις νύχτες έβγαινα έξω από το μπροστινό παράθυρο, καθόμουν στη σκάλα κινδύνου και κατέγραφα την κίνηση του Kettle of Fish, ενός από τα μπαρ στα οποία σύχναζε ο Κέρουακ…

….ονειρευόμουν να ανοίξω το δικό μου μαγαζί. Το σκεφτόμουν τόσο πολύ, που σχεδόν έμπαινα μέσα: το καφέ Nerval, ένα μικρό καταφύγιο όπου οι ποιητές και οι ταξιδευτές θα μπορούσαν να βρουν την απλότητα του ασύλου. Φανταζόμουν φθαρμένα περσικά χαλιά σε πατώματα από φαρδιές τάβλες, δύο μακρόστενα ξύλινα τραπέζια με πάγκους αντί για καρέκλες, λίγα μικρότερα τραπεζάκια και έναν φούρνο για το ψήσιμο του ψωμιού. Κάθε πρωί θα έπλενα τα τραπέζια με αρωματικό τσάι, όπως κάνουν στην Τσαϊνατάουν. Δεν θα είχε μουσική, ούτε καταλόγους. Μόνο σιωπή, σκέτο καφέ, λάδι ελιάς, φρέσκια μέντα και μαύρο ψωμί. Στους τοίχους θα κρέμονταν φωτογραφίες: ένα μελαγχολικό πορτρέτο του ανθρώπου από τον οποίο θα είχε πάρει το όνομά του το καφέ και μια μικρότερη εικόνα του βασανισμένου ποιητή Πολ Βερλέν με τη χλαίνη του, σκυμμένου μπροστά από ένα ποτήρι αψέντι.

Info:
Το βιβλίο της Πάτι Σμιθ Μ Τrain, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος

Πηγή