Από τον Γιώργο Σκίντσα

Επιλογή εκδηλώσεων, εκδόσεων, δρώμενων

Tη προηγούμενη Πέμπτη συμπληρώθηκαν 46 χρόνια από τον θάνατο του Μάρκου Βαμβακάρη ((Άνω Σύρος, 10 Μαΐου 1905 – Αθήνα, 8 Φεβρουαρίου 1972) του πατριάρχη μουσικού και ερμηνευτή του ρεμπέτικου τραγουδιού. Μιας ιδιαίτερης μουσικής γλώσσας που από την φυλακή του Μεντρεσέ στη Πλάκα, στα μέσα του 19ου αιώνα και τα μουρμούρικα που τραγουδούσαν οι κατάδικοι, πέρασε, σχεδόν εκατό χρόνια μετά, στις «σπηλιές» της Πειραϊκής και τους τεκέδες του Πειραιά, στις ταβέρνες της Δραπετσώνας για να φθάσει σήμερα το ρεμπέτικο να αποτελεί αντικείμενο πανεπιστημιακής έρευνας (και όχι μόνο στην Ελλάδα). Ο Μάρκος και όλη παρέα του – και δεν αναφέρομαι μόνο σε αυτούς που γνωρίζουμε τους επώνυμους μουσικούς και ερμηνευτές, αλλά κυρίως στο λούμπεν προλεταριάτο, τους θαμώνες των κουτουκιών που τους άκουγαν – δεν έκανε τίποτα περισσότερο από να τραγουδήσει τους καημούς και τα όνειρά ενός κόσμου που δεν είχε στον ήλιο μοίρα. Και από ότι φαίνεται τα τραγούδια αυτά ήταν τόσο δυνατά και αληθινά που κατορθώνουν ακόμη και σήμερα να συγκινούν. Ακόμη και αυτούς που έχουν στον ήλιο μοίρα.

Aναζητώντας το ρεμπέτικο
Ούζο, κρασί και μουσική, σε μια αυθεντική ρεμπέτικη βραδιά. Mια αλλιώτικη συναυλία με ρεμπέτες της νέας γενιάς και με το κοινό να κινείται ελεύθερα, απολαμβάνοντας μεζέδες και ποτά στα μπαρ της Αίθουσας Βanquet στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Οι Rebetien, το Τρίο Κατάρα και η Ρεμπέτικη Μπάντα από την Ελλάδα δίνουν ραντεβού με τους Kosmokratores από το Βέλγιο την Παρασκευή 16 Φεβρουαρίου και παίζουν ρεμπέτικο με διάθεση ανανέωσης αλλά και με γνώση, αποδεικνύοντας τη διαχρονικότητά του. Ερμηνευτές και νέοι δημιουργοί, με μιαν απρόβλεπτη σκυτάλη, παραλαμβάνουν και περνάνε από γενιά σε γενιά τη μουσική παράδοση του ρεμπέτικου, που μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο καταχωρήθηκε στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της UNESCO για την «Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ανθρωπότητας». 

Rebetien
Η ορχήστρα Rebetien είναι μια παρέα τεσσάρων μουσικών που ερμηνεύουν τραγούδια και σκοπούς από το ρεπερτόριο του ρεμπέτικου και της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής, αλλά και νέες δικές τους συνθέσεις. 
Χαρακτηριστικό στοιχείο του ήχου του συγκροτήματος αποτελεί κυρίως το νοσταλγικό χρώμα της εποχής του γραμμοφώνου, σε διακριτικό συνδυασμό ενίοτε με αλλογενείς μουσικές γεύσεις από τις διάφορες παραδόσεις της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων. 

Έμφαση δίνεται στον φυσικό, ακουστικό ήχο των οργάνων, ο συνδυασμός των οποίων παραπέμπει με έναν τρόπο σε σμυρναίικη ορχήστρα του Μεσοπολέμου, καθώς επίσης στον πειραματισμό και στη σύνθεση ενός δικού τους ηχητικού και ενορχηστρωτικού ύφους. 

Με ένα αρκετά μεγάλο φάσμα ρεπερτορίου και τεχνοτροπιών στη διάθεσή τους, αλλά και έντονη αυτοσχεδιαστική διάθεση, οι Rebetien είναι σε θέση να μεταβάλλουν το μουσικό κλίμα από ιδιαίτερα μελαγχολικό και ρομαντικό έως άκρως δυναμικό και γλεντιστικό. 

Έχει πραγματοποιήσει εμφανίσεις σε διάφορες μουσικές σκηνές και φεστιβάλ στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. 

Είναι ένα μουσικό σχήμα που αποτελείται από τους Παναγιώτη Διαμάντη, Κωστή Κωστάκη και Σωτήρη Λέτσιο.  Τρεις κιθάρες και τρεις φωνές δίνουν στο Τρίο Κατάρα μια αίσθηση που σε γυρνάει πίσω στο παλιό αστικό λαϊκό τραγούδι της δεκαετίας του 1930, ’40 και ’50 παντρεύοντας παράλληλα ηχοχρώματα και αρμονίες από άλλα μουσικά είδη. 

Κλέφτικα, αντάρτικα, δημοτικά και νησιώτικα έρχονται να προστεθούν σε ένα ρεπερτόριο που εναλλάσσεται από εμφάνιση σε εμφάνιση. Το Τρίο Κατάρα δημιουργήθηκε τον Οκτώβρη του 2014 από τους τρεις μουσικούς με έδρα την Αθήνα. 

Το όνομα εφηύραν τα μέλη της μπάντας επηρεασμένοι απ το αγαπημένο τους Τρίο Κιτάρα (γνωστό παλιό μουσικό τρίο) και δημιουργώντας αυτό το λογοπαίγνιο θέλησαν να δώσουν ένα τόνο χαρούμενο αλλά και αυτοσαρκασμού στην όλη αύρα του σχήματος. 

Στόχος του είναι η αναβίωση και αναπαραγωγή των τραγουδιών αυτής της περιόδου αλλά και η δημιουργία νέων τραγουδιών συνδυάζοντας και αναμειγνύοντας παλιότερες με νεότερες μουσικές δομές. 

Μια πρωτοβουλία ευγενών εραστών του ρεμπέτικου, μιας ομάδας που ξεκινά από το Βέλγιο και ο πυρήνας της αποτελείται από δύο Ολλανδούς, τον Frans De Clercq, τον Karsten de Vilder και έναν Βέλγο, τον Dimi Dumortier. Δημιούργησαν μια ρεμπέτικη κομπανία, τους Kosmokratores/Κοσμοκράτορες. Χαρακτηριστικό της ομάδας είναι κατ’ εξοχήν η διασκευή ρεμπέτικων σε ξένη γλώσσα (αγγλικά, γαλλικά, ολλανδικά) χωρίς αλλοίωση των μελωδικών και ρυθμικών γραμμών του είδους. 

Για τους ιδρυτές της κομπανίας αυτή η πρωτοβουλία ξεκινά από την αγάπη τους για το ρεμπέτικο και την πρόθεσή τους να το διαδώσουν στο διεθνές κοινό και δεν αποτελεί πρωτογενή δραστηριότητα γι’ αυτούς. Ο Frans De Clercq είναι επίσημος μεταφραστής σε 5 γλώσσες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο Karstende Vilder είναι μοντέρ σε τηλεοπτικό σταθμό και ο Dimi Dumortier είναι εικαστικός. 

Στο Βέλγιο, την Ολλανδία και τη Γαλλία οι Kosmokratores/Κοσμοκράτορες παρουσιάζουν σε ζωντανές εμφανίσεις το ρεμπέτικο σε όλες τις γλώσσες που μεταφράζουν και φυσικά στην ελληνική, με ιδιαίτερη αποδοχή από το ξένο κοινό και επιτυχία. 

Αποτελούν το δίαυλο ενός ειρηνικού μουσικού «κινήματος» του ρεμπέτικου στην Ευρώπη, το αγγίζουν με σεβασμό, παιδεία και γνώση, παρουσιάζοντας το για πρώτη φορά στο ευρύ κοινό σ’ αυτή τη μορφή.

Kosmokratores/Κοσμοκράτορες

Η Ιουλία Καραπατάκη, ο Άγης Παπαπαναγιώτου, ο Κωνσταντίνος Μιχαλάκης και ο Σωτήρης Τσόγκας δημιούργησαν μια δυνατή ομάδα που τους ενώνει η αγάπη τους για το ρεμπέτικο και λαϊκό τραγούδι από το 1930 μέχρι το 1970 με τον δικό τους μοναδικό τρόπο που το κάνει σημερινό και επίκαιρο. Από τα τραγούδια που ακούγονταν στα σοκάκια του Πειραιά και στα δρομάκια της Αθήνας ως τις επιτυχίες του Τσιτσάνη και του Παπαϊωάννου.

Ρεμπέτικη Μπάντα

Κεντρική Φωτογραφία: Η Ξακουστή Τετράς του Πειραιώς. Εκατό χρόνια μετά τα «μουρμούρικα» στις φυλακές του Μεντρεσέ στην Πλάκα, ο Μάρκος και η κομπανία του, ουσιαστικά «κωδικοποίησαν» το ρεμπέτικο.

Πηγή