Το 2017, πριν από τη μετάβαση της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος από το Βαλλιάνειο κτίριο της Πανεπιστημίου στο Κέντρο Πολιτισμού Iδρυμα Σταύρος Νιάρχος, μου είχε μιλήσει για τις δυνατότητες που θα παρείχαν οι υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις των 22.000 τ.μ., τονίζοντας ότι η μετεγκατάσταση δεν θα ήταν απλώς μετακόμιση βιβλίων αλλά και μετάβαση σε μια νέα εποχή καινοτομίας και εξωστρέφειας. Δυο χρόνια μετά, συναντώ τον δρα Φίλιππο Τσιμπόγλου, γενικό διευθυντή της ΕΒΕ, με αφορμή τη διεύρυνση του ωραρίου της, που θα ισχύσει οσονούπω.

Τι έχει αλλάξει στη «ζωή» του κορυφαίου πνευματικού οργανισμού της χώρας μετά τη μετεγκατάσταση στο ΚΠΙΣΝ; «Είναι εντελώς διαφορετική η κατάσταση. Αυτά που προηγουμένως ήταν ιδέες, επιθυμίες, οράματα, τώρα σε μεγάλο βαθμό έχουν υλοποιηθεί, έστω κι αν κάποια δεν έχουν ακόμα “βγει” στο κοινό, το οποίο βλέπει το 10%-20% όσων έχουν συντελεστεί. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά: η ΕΒΕ έχει πλέον ένα νομοθετικό πλαίσιο που την καλύπτει πλήρως. Εχουν γίνει σημαντικές αλλαγές στη λειτουργία της: οι επισκέπτες μας, για παράδειγμα, έχουν τη δυνατότητα να κάνουν εκ των προτέρων κράτηση των βιβλίων που χρειάζονται, ώστε να τα παραλαμβάνουν μόλις έρχονται και να μη χάνουν ούτε λεπτό· αυτό δεν ήταν εφικτό στο Βαλλιάνειο. Και ο προϋπολογισμός έχει αλλάξει: μέχρι το 2014 ήταν της τάξης των 240.000-700.000 ευρώ. Σήμερα έχει φτάσει τα 6 εκατ. ευρώ και έτσι μπορούμε να καλύπτουμε και ανάγκες που “αναδύονται” με τη χρήση του κτιρίου.

Τέλος, έχει προχωρήσει ο οργανισμός διοίκησης και λειτουργίας, που θα κατατεθεί σε λίγες μέρες στο υπουργείο Παιδείας. Είχαμε προαναγγείλει ότι αυτό θα γινόταν πέρυσι, αλλά ήταν προτιμότερο να περιμένουμε λίγο, για να δούμε τι επιτρέπει και τι επιβάλλει ο χώρος, να μας γίνει βίωμα», εξηγεί ο κ. Τσιμπόγλου. «Ενα μόνο λείπει για να λειτουργήσει όπως θέλουμε η βιβλιοθήκη: το προσωπικό. Το ωράριο 09.00-14.00 ήταν αποτρεπτικό, δεν ανταποκρινόταν στις προσδοκίες του κοινού. Αλλά ήταν αποτέλεσμα της έλλειψης προσωπικού, όχι επιλογή μας».

Ο δρ Φίλιππος Τσιμπόγλου.Νίκος Καρανικόλας

Χάρη στη συνδρομή του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος –51 άτομα, συνολικά– από τις 18 Ιουνίου, η Εθνική Βιβλιοθήκη θα λειτουργεί με διευρυμένο ωράριο: 09.00-20.00 (Δευτέρα – Παρασκευή) και 09:00-14:00 (Σάββατο) το Τμήμα Γενικής Συλλογής· 09.00-14.00 το Τμήμα Χειρογράφων, Αρχείων και Ειδικών Συλλογών (Δευτέρα – Παρασκευή)· 09.00-20.00 οι στελεχωμένες υπηρεσίες του Τμήματος Δανειστικής Συλλογής (Δευτέρα – Κυριακή). Ενώ το Τμήμα Δανειστικής Συλλογής, τα Ανοιχτά Αναγνωστήρια και οι υπολογιστές για δημόσια χρήση θα είναι διαθέσιμα καθημερινά και στις επίσημες αργίες από τις 6 το πρωί μέχρι τα μεσάνυχτα. Επιπλέον, θα τοποθετηθούν τέσσερα μηχανήματα αυτόματου δανεισμού, που θα εξυπηρετούν τους εγγεγραμμένους χρήστες.

«Πέρυσι περιμέναμε 100 αποσπασμένους. Ηρθαν 53. Η εθνική βιβλιοθήκη των Σκοπίων διαθέτει 128 μόνιμους υπαλλήλους και εμείς 78. Εχουμε 12 καταλογογράφους όταν το αντίστοιχο τμήμα στη Σερβία έχει 57. Χωρίς τη δωρεά του ΙΣΝ οι αλλαγές στο ωράριο δεν θα ήταν εφικτές». Θα συνοδευτούν και από την εφαρμογή ενός πιο αυστηρού κανονισμού λειτουργίας; «Θα γίνει και αυτό. Η βιβλιοθήκη δεν είναι ίντερνετ καφέ. Ούτε το παιδικό μας τμήμα πάρκινγκ για παιδιά. Οφείλουμε να σεβαστούμε τους αναγνώστες και θα το κάνουμε».

Το συνέδριο

Ο γενικός διευθυντής της ΕΒΕ δεν κρύβει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι τον Αύγουστο η Αθήνα θα φιλοξενήσει το 85ο συνέδριο της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Ενώσεων Βιβλιοθηκών και Ιδρυμάτων (IFLA), που θα προσελκύσει 4.000 συνέδρους από 120 χώρες και θα συνεισφέρει 6-7 εκατ. ευρώ στην ελληνική οικονομία. Αισθάνεται την ανάγκη να απευθύνει και ένα «ευχαριστώ» στους ανθρώπους της ΕΒΕ «που μετέφεραν χιλιάδες τόμους χωρίς να πέσει μια σελίδα κάτω και δεν πήραν ούτε ένα ευρώ παραπάνω».

«Αν στις εκλογές της 7ης Ιουλίου προκύψει νέα κυβέρνηση, τι θα πείτε στον επόμενο υπουργό Παιδείας;» ρωτώ τον κ. Τσιμπόγλου πριν αποχαιρετιστούμε. «Φέρτε μας προσωπικό, κύριε υπουργέ! Τι άλλο;»

Πηγή