Γράφει ο Άγγελος Πατσιάς, εκπαιδευτικός

Στην ιστορία αυτή θα βρείτε πολλά κοινά με τα σχολεία της υπόλοιπης χώρας. Σχολεία μικρά, γραφικά, σε περιοχές που δύσκολα φτάνει του ανθρώπου το μάτι, σε νησιά και όρη! Ίσως να πήγατε και εσείς σε ένα τέτοιο Μικρό Σχολειό ή να έχετε διδάξει σε ένα τέτοιο! Αν ήσασταν μαθητές του, πολύ πιθανόν να είχατε τα κοτέτσια και τα περιβόλια σας! Πολύ πιθανόν να μαθαίνατε βιωματικά μέσα από τη φύση, την παράδοση και την καθημερινότητά σας. Ίσως πάλι να φάγατε και αρκετό ξύλο, γιατί τα πράγματα τότε ήταν διαφορετικά. 

Ίσως να ακούσατε ότι τα τελευταία χρόνια αυτά τα σχολεία εξαφανίζονται γιατί συγκεντρώνονται σε μεγαλύτερα κέντρα. Για χάρη μιας ποιοτικότερης εκπαίδευσης μπορεί να ακούσατε να λένε! 

Είναι αλήθεια; Κατά περίπτωση θα έλεγα εγώ! Όσο μπορείς εγγυηθείς για την ποιότητα των μεγάλων σχολείων, άλλο τόσο μπορείς και για τα μικρά. Όχι για κανέναν άλλο λόγο, αλλά γιατί σχολείο είναι οι άνθρωποι! Βγάλε ντουβάρια, βγάλε θρανία, βγαλε καρέκλες. Τι μένει; Οι άνθρωποι!

Τα ολιγοθέσια σχολεία έχουν αναγκαστική συνδιδασκαλία! Αν μπορούσα να βάλω βέβαια καρδούλες και λουλουδάκια πάνω από το “αναγκαστική” θα τα έβαζα, γιατί στην ουσία μόνο κακό δεν είναι! Είναι μοναδικό να έχεις άτομα διαφορετικών ηλικιών σε μια τάξη!  Άλλοι στο εξωτερικό το πληρώνουν αυτό!  Να ακούγονται δια ηλικιακές απόψεις, να μαθαίνει ο μεγάλος από τον μικρό και το αντίθετο! Μπορείς να κάνεις αλληλοδιδακτική βρε αδερφέ, που είναι ένας υπέροχος τρόπος για να κατανοήσει αυτός που έμαθε κάτι καλύτερα και για να μάθει από κάποιον που μιλάει την ίδια γλώσσα κάποιος, κάτι καινούριο! 

Τα Μικρά Σχολειά είναι αν όχι μέσα, αλλά πολύ κοντά στην φύση! Υπάρχει κάτι καλύτερο, τι στιγμή που τα περισσότερα σχολεία μετατρέπονται σε φυλακές; Που για να βρεις χώμα πρέπει να σκάψεις! Στα Μικρά Σχολειά η φύση είναι ένα σκαλί παραδίπλα! Μπορείς να παίξεις, να μάθεις, να λερωθείς! Μπορείς να παρατηρείς χωρίς ενοχλητικούς θορύβους και κινδύνους! 

Στα Μικρά Σχολειά η κοινωνία είναι αναπόσπαστο κομμάτι των σχολείων της ακόμα και αν δεν το αντιλαμβάνονται! Το Σχολείο παίζει έναν μοναδικό ρόλο στη διαμόρφωση της κουλτούρας και επηρεάζεται επίσης σε τεράστιο βαθμό από την υπάρχουσα! Στα χωριά που βρίσκονται αυτά τα σχολεία νιώθεις την έλξη της ιστορίας, τον παλμό της κουλτούρας και αυτό είναι μοναδικό για να διαμορφώσεις το εκπαιδευτικό σου πρόγραμμα. 

Στα Μιρκά Σχολεία οι άνθρωποι είναι λίγοι! Μπορούν να μιλήσουν. Να τα βρουν! Να περνάνε ώρες μαζί στα αυτοκίνητα και να μιλάνε! Να κάνουν σύλλογο που λένε στα μεγαλύτερα σχολεία 🙂 Αν η ομάδα δέσει η επικοινωνία είναι άμεση! Δεν υπάρχει τάξη μου και τάξη σου! Ο καθένας είναι δάσκαλος όλου του σχολέιου ταυτόχρονα και οι τάξη του είναι τάξη όλων. 

Σε ένα μικρό Σχολείο ο αριθμός των παιδιών σου επιτρέπει να κάνεις πράγματα ταυτόχρονα με όλο το σχολείο! Συμβούλια, πρωινά, μαθήματα επιλογής και χίλια δυο άλλα! Και ενώ ο μικρός αριθμός παιδιών σε μια τάξη μπορεί να είναι περιοριστικός σε ένα μάθημα που χρειάζεσαι πολλές ιδέες, έχεις πάντα τη δυνατότητα να ενώσεις ευκολότερα τα τμήματα. 

Για μένα όλα τα Μικρά Σχολεία της Ελλάδας θα έπρεπε να γίνουν πειραματικά. Να πηγαίνουν όμως άνθρωποι που δε θα βιάζονται να φύγουν! Που θα ξέρουν γιατί είναι εκεί. Να δείτε μετά άνοδος η επαρχία! 

Τα πιλοτικά σχολεία που θα μπορούσαν να έχουν ένα πολύ ενδιαφέρον πρόγραμμα απέτυχαν. Αν αντί για τα μεγάλα αστικά κέντρα έδιναν ευκαιρία σε εκπαιδευτικούς μικρών σχολειων να τρέχουν τέτοια προγράμματα τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά! Σίγουρα πιο εύκολα διαχειρίσιμα! 

Φυσικά αυτό που θα παίζει πάντα τον πρώτο και τον τελευταίο ρόλο είναι οι άνθρωποι! Αυτοί ορίζουν τις διαδικασίες, αυτοί θα ορίσουν και το αποτέλεσμα! Το είδα όμως να συμβαίνει! Είναι πιο εύκολο να μαζευτούν 5-10 τρελοί σε σχολεία μικρών τόπων και να κάνουν ωραία πράγματα, παρά να είναι σκόρπιοι σε 10 διαφορετικά σχολεία της πόλης! 

Αγαπητοί συνάδελφοι αν μπορώ να πω κάτι είναι το εξής: Πάρτε τα βουνά! Σεβαστείτε τον τόπο! Δεν είμαστε σωτήρες! Είμαστε μαθητές! Με αγάπη, ευθύνη και επιστημονικότητα μπορείτε πραγματικά να αλλάξετε την εκπαίδευση! Αυτά που έγραψα παραπάνω είναι μόνο ελάχιστα από όλα αυτά που ένα μικρό σχολείο μπορεί να προσφέρει!

Μακάρι το υπουργείο και οι κυβερνήσεις να έβλεπαν την μοναδική ευκαιρία που έχει το ελληνικό σχολείο μέσα από ένα τύπο σχολείου που πάει να εξαφανιστεί! 

Χαλαρώστε λοιπόν και φέρτε στο μυαλό σας ένα Μικρό Σχολειό στην πλαγιά ενός βουνού, αγκαλιασμένο από μυρωδάτα βότανα και ζεστούς ανθρώπους ή ένα σχολειό ντυμένο στα λευκά, να το λούζει ο ήλιος του πελάγου. Από τις λιγοστές παιδικές φωνές που ξεφεύγουν ανάμεσα από τα παράθυρά του, ξεκινάει μια μεγάλη αλλαγή!