Από την Κατερίνα Πουλοπούλου

Το τριήμερο της τζαζ «Jazz+Πράξεις 2019» του Διεθνούς Φεστιβάλ Πάτρας, που διοργανώνει η Δημοτική Βιβλιοθήκη-Πολιτιστικός Οργανισμός Δήμου Πατρέων, συνεχίζει την μακρόχρονη παρουσία του.

Θα πραγματοποιηθεί φέτος την Πέμπτη 6, την Παρασκευή 7 και το Σάββατο 8 Ιουνίου 2019. Ο ειδυλλιακός χώρος του Αίθριου του Παλαιού Δημοτικού Νοσοκομείου θα είναι το επίκεντρο όσων συναρπαστικών συντελεστούν με ούριο τζαζ άνεμο. Σε περίπτωση κακών καιρικών συνθηκών ο εναλλακτικός χώρος διεξαγωγής των συναυλιών θα είναι η αίθουσα «Αίγλη» στη Veso Mare.

Διάσημοι τζαζίστες από Ελλάδα και εξωτερικό
Η φετινή διοργάνωση συγκεντρώνει 10 μουσικούς υψηλού καλλιτεχνικού διαμετρήματος από την Ελλάδα και 6 διάσημους καλλιτέχνες από το εξωτερικό φωτίζοντας ποικίλες περιοχές του είδους από την κλασική τζαζ, τον αυτοσχεδιασμό με παραδοσιακές επιρροές έως την σύγχρονη ευρωπαϊκή, την bebop και τον ευρωπαϊκό ατμοσφαιρικό τζαζ λυρισμό.

Κυριαρχούν οι συμπράξεις με τη συμμετοχή 6 σπουδαίων Ελλήνων μουσικών που θα μας παρουσιάσουν τις σπουδαίες δημιουργίες του κορυφαίου συνθέτη Κυριάκου Σφέτσα, η συνύπαρξη επί σκηνής του διάσημου σαξοφωνίστα, συνθέτη, λογοτέχνη Gilad Atzmon με ένα από τα σημαντικότερα ελληνικά τζαζ σχήματα, το Next Step Quartet και βέβαια η αποκλειστική και για πρώτη φορά εμφάνιση στην Ελλάδα ενός από τα πιο μεγάλα και καυτά ονόματα της παγκόσμιας τζαζ σκηνής, που βρίσκεται στο απόγειο της φόρμας του. Η συναυλία του Mathias Eick Quintet είναι ένα πραγματικά κορυφαίο συναυλιακό γεγονός, που δύσκολα θα ξεχαστεί και θα προσδώσει διεθνή ακτινοβολία στον θεσμό.

Το πρόγραμμα του «Jazz+Πράξεις 2019» έχει ως εξής:

Πέμπτη 6 Ιουνίου, ώρα 21.30
Κυριάκος Σφέτσας – Greek Fusion Orchestra

Παρασκευή 7 Ιουνίου, ώρα 21.30
Gilad Atzmon & Next Step Quartet

Σάββατο 8 Ιουνίου, ώρα 21.30
Mathias Eick Quintet
*Αποκλειστική εμφάνιση στο «Jazz+Πράξεις 2019». Για πρώτη φορά στην Ελλάδα
*Με την υποστήριξη της Νορβηγικής Πρεσβείας

Πέμπτη 6 Ιουνίου, ώρα 21.30
«Kυριάκος Σφέτσας- Greek Fusion Orchestra»

Ο Κυριάκος Σφέτσας είναι ένας από τους πιο σημαντικούς σύγχρονους Έλληνες συνθέτες συμφωνικής, κινηματογραφικής και θεατρικής μουσικής, μουσικής για μπαλέτο, για σύνολα δωματίου και για σόλο όργανα, ηλεκτρονικής μουσικής, τζαζ κ.α. Δημιούργησε την Greek Fusion Orchestra το 1976, ένα χρόνο μετά την επιστροφή του από τη Γαλλία στην Ελλάδα, με την πτώση της δικτατορίας. Ήταν η περίοδος που προσκλήθηκε από τον Μάνο Χατζιδάκι, για να δουλέψει ως εξωτερικός παραγωγός στο Γ’ Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, ενώ στη συνέχεια, διετέλεσε διευθυντής του Γ’ Προγράμματος, την περίοδο 1982-1993.

O Σφέτσας μεγάλωσε στην Λευκάδα, όπου σπούδασε κλασική μουσική από μικρή ηλικία στο τοπικό ωδείο. Παράλληλα, είχε αρχίσει ήδη να θέλγεται από την ελληνική παραδοσιακή μουσική και ιδιαίτερα από τον ήχο του κλαρίνου. Από μικρός έπαιζε μαζί με τσιγγάνικες ορχήστρες σε πανηγύρια. Αυτή ακριβώς η εμπειρία είναι που τον ενέπνευσε να συστήσει την Greek Fusion Orchestra το 1975, μια φιλοδοξία που είχε από την avant-garde περίοδο της καριέρας του στο Παρίσι την δεκαετία του ’60: να δημιουργήσει ένα έργο που θα διεύρυνε τα όρια της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής. H Greek Fusion Orchestra δεν έπαιξε ποτέ ζωντανά την εποχή εκείνη. Το 2018, 41 χρόνια μετά, αποτελούμενη από νέους μουσικούς που επιλέχτηκαν από τον ίδιο τον Σφέτσα, άρχισε να παρουσιάζει ζωντανά τη μουσική της μπροστά στο κοινό.

Ακούστε τους Κυριάκο Σφέτσα και Greek Fusion Orchestra

Μετά την επιτυχία του πρώτου δίσκου Greek Fusion Orchestra Vol.1 αποτελούμενου από ένα μέρος ηχογραφήσεων της εποχής εκείνης (1977) η δισκογραφική εταιρεία Teranga Beat μόλις κυκλοφόρησε το Vol.2, με συνθέσεις που ηχογραφήθηκαν ακριβώς μετά την ολοκλήρωση του υλικού της πρώτης κυκλοφορίας. Το Vol.2 εξακολουθεί να αντικατοπτρίζει τη φιλοδοξία του να φέρνει σε επαφή την προοδευτική τζαζ και την παραδοσιακή μουσική, αλλά το κάνει με διαφορετικό τρόπο.

Παρόλο που το στοιχείο της παραδοσιακής μουσικής παραμένει παρόν, δεν παρέχει τη σύνθεση των τραγουδιών (π.χ. τα περισσότερα κομμάτια δεν βασίζονται αποκλειστικά σε παραδοσιακές μουσικές μορφές). Πιο ζεστό και πιο περίπλοκο από τον Vol.1, το Vol.2 χαρακτηρίζεται από μια πιο jazzy ατμόσφαιρα παρουσιάζοντας τον Σφέτσα όχι μόνο ως μουσικό πειραματιστή, αλλά και ως απαιτητικό και διακριτικό συνθέτη, που βάζει πραγματικά τους μουσικούς του στη δοκιμασία. Οι ηχογραφήσεις σε αυτό το άλμπουμ δεν έχουν εκδοθεί στο παρελθόν και αποτελούν μόνο ένα μικρό μέρος του συνολικού του έργου με το GFO.

Μια μοναδικής αξίας ζωντανή συναυλιακή εμπειρία με εκλεκτούς σολίστ πάνω σε ένα εξαιρετικό μουσικό υλικό, που συνδέει την τζαζ με τις παραδοσιακές φόρμες και την ελληνική μουσική σε μια γέφυρα από τις πιο ξεχωριστές που έχουν επιχειρηθεί και φέρουν τη σφραγίδα ενός πολύ σημαντικού συνθέτη.
Συμμετέχουν: Γιώργος Παλαμιώτης – μπάσο, Σάκης Τσινούκας – ηλεκτρική κιθάρα, Γιώργος Μπερερής – πιάνο, Fender Rhodes, Κώστας Φόρτσας – κλαρίνο, Τάσος Φωτίου – φλάουτο, τενόρο σαξόφωνο και Γιάννης Αγγελόπουλος – ντραμς.

Παρασκευή 7 Ιουνίου, ώρα 21.30
Gilad Atzmon & Next Step Quartet

Mια σύμπραξη κορυφής. Ο διάσημος Βρετανός, γεννημένος στο Τελ Αβίβ, σαξοφωνίστας, συνθέτης, συγγραφέας και ακτιβιστής Gilad Atzmon, με συνεργασίες με πρωτοκλασάτα ονόματα του διεθνούς χώρου, συμπράττει με ένα από τα σπουδαιότερα ελληνικά συγκροτήματα, τους Next Step Quartet επί σκηνής ενώνοντας τις δυνάμεις τους, την ανεξίτηλη φαντασία, την σπάνια ευαισθησία και λυρισμό, τον εκρηκτικό δυναμισμό τους, την απαράμιλλη δεξιοτεχνία τους με σκοπό να μας προσφέρουν μια ανεπανάληπτη μουσική βραδιά.

Ο Gilad Atzmon γεννήθηκε στο Ισραήλ το 1963 και σπούδασε σύνθεση και τζαζ στο Rubin Academy of Music στην Ιερουσαλήμ. Παίζει όλα τα είδη σαξόφωνου αλλά πειραματίζεται και με το κλαρίνο, τον ζουρνά και το φλάουτο. Το album του «Exile» επιλέχθηκε από το BBC ως ο καλύτερος τζαζ δίσκος της χρονιάς (2003). Ο John Lewis της Guardian τον περιγράφει ως τον “πιο δυναμικό άντρα στη βρετανική τζαζ σκηνή”.

Ο Atzmon περιοδεύει συχνά ανά τον κόσμο. Τα album του συχνά εξερευνούν πολιτικά ζητήματα και μουσικές της Μέσης Ανατολής. Ως μέλος των Blockheads, ο Gilad Atzmon έχει συνεργαστεί δισκογραφικά με τους Ian Dury, Robbie Williams, Sinead O’Connor και Paul McCartney. Ο Gilad έχει επίσης συνεργαστεί με τον Robert Wyatt των θρυλικών Soft Machine και τους Water Boys, την Ofra Haza, τον Dhafer Youssef και πολλούς άλλους. To 2014 συνεργάστηκε με τους Pink Floyd και συμμετέχει στον τελευταίο τους δίσκο με τίτλο «The Endless River».

Δείτε τον επί σκηνής:

O Αtzmon έχει αναπτύξει ποικίλη αντιπολεμική δράση. Τα μυθιστορήματά του «Guide To The Perplexed» και «My One And Only Love» έχουν μεταφραστεί σε 24 γλώσσες.
Υπηρέτησε στον στρατό, πολέμησε στις αρχές της δεκαετίας του ’80 στον πόλεμο με τον Λίβανο. Εκεί, μέσα στα χαλάσματα και τα χαρακώματα μετεστράφη η συνείδησή του νιώθοντας ο ίδιος ναζί κατακτητής στα μάτια των Παλαιστίνιων προσφύγων που ζουν στους καταυλισμούς.

Τα λεγόμενά του είναι χαρακτηριστικά: «…Έχω αρνηθεί και την εβραϊκή και την ισραηλινή μου ταυτότητα. Υποστηρίζω κάθε μορφή αντίστασης από μέρους των Παλαιστινίων. Άλλωστε, όσο θυμάμαι τον εαυτό μου οι πολιτικές πρωτοβουλίες του Ισραήλ ήταν καταδικασμένες να οδηγούν πάντα σε τραγικές συνέπειες. Αλλά απέτυχε παταγωδώς. Η βιαιότητα με την οποία αντιδρά το Ισραήλ αγγίζει τα όρια της κτηνωδίας, αφού οδηγεί σε πολιτικές ξεκληρίσματος. Τάσσομαι στο πλευρό των Παλαιστινίων με όλη μου την καρδιά.

Είναι επίσης όλος ο δυτικός κόσμος που δεν μπορεί να ορθώσει ανάστημα, παρ’ όλο που παρακολουθεί τη Γάζα να γίνεται σκόνη. Να επιστρέψουμε στους Παλαιστίνιους την πατρίδα που τους κλέψαμε».
Σπούδασε φιλοσοφία, άρχισε να διδάσκει, αλλά κατέληξε ένας από τους πιο δημοφιλείς και τολμηρούς τζαζίστες της γενιάς του. Αγαπά τους ήχους της Ανατολής και της Αραβικής παράδοσης. Εγκαταστάθηκε στη Βρετανία, ίδρυσε στο Λονδίνο το Orient House Ensemble και ξεκίνησε να επαναπροσδιορίζει τις μουσικές και πολιτιστικές του ρίζες. Επηρεασμένος από την ισχυρή προσέγγιση του Coltrane στο σαξόφωνο, οι ζωντανές εμφανίσεις του Gilad απλά κόβουν την ανάσα.

Μαζί του θα είναι το Next Step Quartet, αποτελούμενο από τους εξαίρετους Θοδωρή Κότσυφα (ηλεκτρική κιθάρα), Γιάννη Παπαδόπουλο (πιάνο), Ντίνο Μάνο (κοντραμπάσο), Βασίλη Ποδαρά (Billy Pod) (τύμπανα). Όλοι μαζί φτιάχνουν ένα μείγμα με όλα τα στοιχεία που κάνουν την μουσική αυτό που πρέπει να είναι. Οι εν λόγω μουσικοί θα συνεργαστούν και θα δείξουν ότι στην μουσική δεν υπάρχουν σύνορα. Με φρέσκο ήχο και πάθος για τη μουσική θεωρούνται από πολλούς ως η πιο “hot jazz μπάντα” της ολοένα αναπτυσσόμενης ελληνικής jazz σκηνής. Η μουσική τους αντανακλά εμφανώς όλη τη γκάμα των αναφορών- επιρροών τους και προσελκύει κοινό από διάφορες ηλικίες και διάφορες μουσικές “φυλές”. Το αποτέλεσμα είναι εκρηκτικό!

Σάββατο 8 Ιουνίου, ώρα 21.30
Mathias Eick Quintet *Με την υποστήριξη της Νορβηγικής Πρεσβείας

Ένα από τα πιο διάσημα ονόματα της ευρωπαϊκής τζαζ, που οι συναυλίες τους μαγνητίζουν τεράστια ακροατήρια αποσπώντας διθυραμβικές κριτικές, εμφανίζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και αποκλειστικά για το Jazz+Πράξεις.

Ο Mathias Eick είναι Νορβηγός τζαζ μουσικός, διάσημος από τις κυκλοφορίες του στην ετικέτα της δισκογραφικής εταιρείας τζαζ ECM Records, η οποία φέτος συμπληρώνει 50 χρόνια λαμπρής δημιουργικής πορείας μεσουρανώντας στο παγκόσμιο δισκογραφικό στερέωμα. Το κύριο όργανο του είναι η τρομπέτα, αλλά παίζει και κοντραμπάσο, βιμπράφωνο, πιάνο και κιθάρα και έχει ηχογραφήσει για περισσότερα από 100 άλμπουμ.

«Ο ήχος του Mathias Eick είναι μεταξένιος, ιδανικός για το ορεινό τοπίο αλλά και για το τοπίο της ψυχής μας» αναφέρει ο Guardian

Έχει συνεργαστεί με πολλά συγκροτήματα και κορυφαίους και μουσικούς όπως Chick Corea, Pat Metheny, Manu Katché, Iro Haarla, Jacob Young, Mike Stern, Jon Balke, Mats Eilertsen, την εκρηκτική Jazz Trondheim Orchestra, το δημοφιλές jazz-ambient-rock συγκρότημα Jaga Jazzist, την εκλεκτή ψυχεδελική ροκ μπάντα Motorpsycho, το Jan Gunnar Hoff Group και πολλούς άλλους. Είναι γνωστός και για τη συνεργασία του με τον Νορβηγό τραγουδιστή-τραγουδοποιό Thomas Dybdahl, και ηχογραφήσεις με τις Νορβηγικές μπάντες Turboneger, Dum Dum Boys, D’Sound και Bigbang. Έχει παίξει στους μεγαλύτερους χώρους του κόσμου, ενώ φέτος η συναυλιακή δραστηριότητα τους φέρνει στα σπουδαιότερα ευρωπαϊκά φεστιβάλ όπως της Jazzahead της Βρέμης και Jazz Baltica.

Δείτε τον επί σκηνής:

Ο Eick έχει στο ενεργητικό του σπουδαία βραβεία και διακρίσεις. Μεταξύ αυτών το 2007 κέρδισε το πολύ σημαντικό διεθνές βραβείο Jazz Educators ‘Jazz International for Young Talent που του απονεμήθηκε από τον Διεθνή Οργανισμό Φεστιβάλ Τζαζ που βρίσκεται στη Νέα Υόρκη. Στη συνέχεια, κέρδισε την Υποτροφία Statoil το 2009, αναμφισβήτητα τη μεγαλύτερη υποτροφία στη Νορβηγία, ενώ έχει διακριθεί με πλήθος σημαντικών βραβείων.

Το συγκρότημα Μathias Eick Quintet αποτελείται από πέντε εκπληκτικούς μουσικούς, από τους καλύτερους της Ευρώπης: Andreas Ulvo (πιάνο), Torstein Lofthus (τύμπανα), Audun Erlien (μπάσο) και Håkon Aase (βιολί). Η εξαιρετική πρωτότυπη, ατμοσφαιρική και αισθαντική μουσική του Mathias Eick αποτίει φόρο τιμής τόσο στο πραγματικά μοναδικό σκανδιναβικό ηχοτοπίο, όσο και στον λυρισμό και τη μελαγχολία του Καναδού ογκόλιθου της τζαζ Kenny Wheeler.

Τα μοτίβα του τοπίου των Άλπεων και τα τιρολέζικα σπίτια ενυπάρχουν στη μουσική του και δημιουργούν εικόνες και ηχητικά τοπία απίστευτης ομορφιάς. Όπως λέει ο Mathias Eick: «Η έμπνευσή μου είναι η οικογένειά μου, η αγαπημένη μου, τα μικρά μου παιδιά που δεν σταματούν ποτέ να με εκπλήσσουν, και όλες οι συναισθηματικές καταστάσεις που βιώνουμε στη σκηνή όπου αναρριχούμε κυρίως, αυτό είναι το σπίτι. Πρόθεσή μου είναι η μουσική να απεικονίσει τα έντονα συναισθήματα της ζωής χωρίς λόγια». Το αποτέλεσμα είναι ένα άλμπουμ όπου τα συναισθήματα κολλάνε σε κάθε αναπνοή. Το «Ravensburg» αφορά την αλληλεπίδραση των ανθρώπων, μια αλληλεπίδραση όπου όλα τα κομμάτια συνθέτουν το μεγάλο παζλ που ονομάζεται ζωή.

Πρόκειται για ένα λαμπερό καλειδοσκόπιο εκφραστικών δρόμων και τάσεων, αλλά και επιρροών, που χαρακτηρίζεται για τον φρέσκο, ευχάριστο ήχο του αλλά και για τη συνθετική και οργανική πολυπλοκότητά του. Την ίδια ώρα οι ήχοι του Mathias Eick είναι πιο ώριμοι, συναισθηματικοί και μελωδικοί από ποτέ. Ήχος ενεργητικός και πολύχρωμος, ενορχηστρώσεις έντονα ατμοσφαιρικές.

Το 2008, ο Eick κυκλοφόρησε το πρώτο solo album του στην ECM «The Door», που συνοδεύτηκε από εκτεταμένη περιοδεία σε όλο τον κόσμο με διάφορους αστέρες και έργα.

Όπως σημειώνει το έγκριτο Jazz Times για την κυκλοφορία του περσινού αριστουργηματικού του άλμπουμ: «Πέρασαν αρκετά χρόνια από τότε που ο Matthias Eick κυκλοφόρησε το άλμπουμ «The Door» το οποίο αμέσως έγινε ένα από τα πιο δημοφιλή άλμπουμ της Ευρώπης από τον νέο πολλά υποσχόμενο τρομπετίστα. Το 4ο άλμπουμ του, «Ravensburg» αποκαλύπτει την σταδιακή ιδιοφυή του ανάπτυξη. To αρχικό του προτέρημα εξακολουθεί να είναι ο ήχος της τρομπέτας του, ένας από τους πιο γνήσιους και λαμπρούς ήχους της τζαζ. Η λυρικότητα του παραμένει μυστηριακά αρχέγονη. Κανείς δεν παίζει τρομπέτα όπως ο Eick. Το «Ravensburg» είναι ένα άλμπουμ γι’ αυτούς που βρίσκονται πιο κοντά του, την οικογένεια, τους φίλους, τις ερωμένες…Σε αυτό το άλμπουμ ο Eick τραγουδάει χωρίς λόγια όπως όταν μαγεύει με την τρομπέτα, και προσφέρει κάτι που αλλιώς θα ήταν ανέφικτο, μια βαθύτερη περιβάλλουσα ατμόσφαιρα της μουσικής».

Ως συνθέτης και μουσικός ο Μathias Eick με το συγκρότημά του έχει στη συγκομιδή του τα άλμπουμ: «The Door» (2008), «Skala» (2011), «Midwest» (2015) και «Ravensburg» (2018), όλα υπό την εκδοτική φροντίδα της σπoυδαίας δισκογραφικής εταιρείας ECM. Όλοι του οι δίσκοι έχουν αποσπάσει εγκωμιαστικές κριτικές και την καθολική αποδοχή των σημαντικότερων εντύπων και ηλεκτρονικών μέσων σε παγκόσμια κλίμακα.

Jazz+Πράξεις 2019 στην Πάτρα
Τιμές εισιτηρίων: 10 ευρώ ανά βραδιά / 22 ευρώ (ενιαίο και για τις τρεις βραδιές)

Πηγή