Ξέρετε πώς γράφτηκε το «Imagine»;
Αν ζούσε σήμερα ο Τζον Λένον θα είχε τα γενέθλιά του. Με αφορμή την επέτειο των 78 χρόνων από τη γέννησή του κυκλοφόρησε στην Αγγλία ένα νέο βιβλίο με αδημοσίευτες φωτογραφίες και συνεντεύξεις αρχείου, το οποίο αφηγείται την ιστορία του Imagine
Αναμφίβολα, το «Imagine» είναι ένας ύμνος στην ειρήνη, μια ωδή στον ιδεαλισμό, είναι όμως και ένα τραγούδι για την αγάπη. Το 1971 που γράφτηκε, ο Τζον Λένον και η Γιόκο Ονο ήταν ήδη τρία χρόνια μαζί. Οι ορκισμένοι φαν των Beatles κατηγόρησαν τη γιαπωνέζα εικαστικό ότι αυτή έφταιγε που διαλύθηκε το συγκρότημα, κάποιοι της φόρτωσαν ακόμη και τη διάλυση του γάμου του Λένον με Σίνθια Πάουελ, που είχε προηγηθεί.
Ωστόσο, όπως αποκαλύπτει το «imagine john yoko», ένα νέο βιβλίο που κυκλοφoρεί από τον εκδοτικό οίκο Thames & Hudson, με αφορμή τα 78 χρόνια από τη γέννηση του Τζον Λένον, τα γεγονότα διαστρεβλώθηκαν, ακόμη και στη περίπτωση της δημιουργίας ενός τραγουδιού. Σε μια συνέντευξη του 1980 που αναδημοσιεύεται στο βιβλίο, ο Λένον παραδέχεται ότι έγραψε το «Imagine» μαζί με τη Γιόκο. Το 2017, άλλωστε, αν και μετά από σχεδόν μισό αιώνα, η Γιόκο Ονο αναγνωρίστηκε επίσημα ως συν-δημιουργός του εμβληματικού τραγουδιού, και το όνομά της μπήκε στα credits του δίσκου.
Στο βιβλίο, γράφει το BBC, παρουσιάζεται μια συλλογή από σπάνιες φωτογραφίες, συνεντεύξεις αρχείου και στοιχεία που περιγράφουν λεπτομερώς την παραγωγή του άλμπουμ, τα οποία δείχνουν ότι ο Τζον και η Γιόκο ενέπνεαν ο ένας τον άλλο από την πρώτη, κιόλας, συνάντησή τους.
Γνωρίστηκαν το 1966, στη γκαλερί Indica στο Λονδίνο, μια μέρα πριν από τα εγκαίνια της έκθεσης της Γιόκο «Unfinished Paintings And Objects». Ανάμεσα σε άλλα έργα υπήρχε και ένας πίνακας με τίτλο «Hammer a Nail in», με ένα σφυρί κρεμασμένο στο πλάι που καλούσε τους επισκέπτες να καρφώσουν πάνω του καρφιά. Ο Λένον ήθελε να το κάνει, η Ονο, όμως, ήταν απρόθυμη, θέλοντας το έργο της να μείνει καθαρό μέχρι τα εγκαίνια. Τελικά, «είπα εντάξει, αν πληρώσει πέντε σελίνια, είναι εντάξει, επειδή αποφάσισα ότι ο πίνακάς μου δεν επρόκειτο να πουληθεί ποτέ», λέει η Γιόκο Ονο σε μια παλιά συνέντευξη που αναδημοσιεύεται στο βιβλίο.
Στην ίδια συνέντευξη, εξάλλου, ο Λένον λέει: «Είπα, “άκου, θα σου δώσω πέντε φανταστικά σελίνια και θα καρφώσω ένα φανταστικό καρφί, εντάξει;” Και όλη η φάση της ήταν “φαντάσου αυτό, φαντάσου το άλλο”». Και η Ονο συνεχίζει: «Φαντάσου, φαντάσου. Σκεφτόμουν: “ Ω, εδώ είναι ένας τύπος που παίζει το ίδιο παιχνίδι που παίζω κι εγώ ”. Και πραγματικά σοκαρίστηκα, ξέρετε, αναρωτήθηκα, “Ποιος είναι;”»
Δεν είχε αναγνωρίσει τον Λένον: «Είχα ακούσει για τους Beatles και ήξερα το όνομα Ρίνγκο, και κανείς δεν πρόκειται να με πιστέψει, αλλά έτσι ακριβώς ήταν. Το Ρίνγκο μού χτύπησε επειδή στα Ιαπωνικά σημαίνει “μήλο”. Ναι, ήξερα τους Beatles ως κοινωνικό φαινόμενο, αλλά το rock ‘n’ roll το είχα προσπεράσει».
Η Ονο έδειξε στον Λένον έναν δρόμο επιστροφής στην τέχνη: «Είχα πάντα το όνειρο να συναντήσω μια γυναίκα καλλιτέχνη που θα την ερωτευόμουν. … Ήταν σαν να είχες βρει χρυσό ή κάτι τέτοιο», λέει. Βλέποντας την έκθεσή της κάτι «ξεκλειδώθηκε» μέσα του: «Υπήρχε μια αίσθηση του χιούμορ στο έργο της, ήταν αστείο. Η δουλειά της με έκανε πραγματικά να γελάσω. Γι’ αυτό με ενδιέφερε και πάλι η τέχνη, απλά μέσα από την δική της δουλειά».
Η Γιόκο Ονο στο Μουσείο του Λίβερπουλ (Facebook/Museum of Liverpool)
Στη δημιουργία του «Imagine», όμως, θα τον βοηθούσε ειδικά το «Grapefruit» της Γιόκο, ένα «φανταστικό, ευχάριστο, ανατρεπτικό βιβλίο με οδηγίες για την τέχνη και για τη ζωή» που κυκλοφόρησε το 1964. Ο Λένον αναγνώρισε δημόσια το χρέος του απέναντί της: «Υπάρχουν πολλά κομμάτια στο “Grapefruit” που λένε “φαντάσου αυτό” ή “φαντάσου το άλλο”. To “Imagine” δεν θα μπορούσε να είχε γραφτεί ποτέ χωρίς αυτή. Και ξέρω ότι βοήθησε σε πολλούς στίχους, αλλά δεν ήμουν αρκετά άντρας για να την αφήσω να έχει τα δικαιώματα του δημιουργού.
»Αυτό το τραγούδι γράφτηκε στην πραγματικότητα από τον Τζον και τη Γιόκο, αλλά εξακολουθούσα να είμαι πολύ εγωιστής και ασυνείδητος για να αναγνωρίσω τη συμβολή της. Το ίδιο το τραγούδι εκφράζει αυτό που έμαθα με το να είμαι με τη Γιόκο και τα συναισθήματά μου για όλο αυτό. Αυτός ο δίσκος θα έπρεπε πραγματικά να λέει “Lennon/Ono”, επειδή συνέβαλε σε μεγάλο μέρος αυτού του τραγουδιού».
ύο χρόνια μετά τη γνωριμία τους συνδέθηκαν ερωτικά και το 1969 παντρεύτηκαν. Δεν ήταν εύκολο. Στο βιβλίο, η Γιόκο Όνο αποκαλύπτει ότι το ζευγάρι αντιμετώπισε αρνητικές αντιδράσεις, παρ’όλη την ελεύθερη σκέψη και την ριζοσπαστική κουλτούρα που υποτίθεται ότι επικρατούσε στο Λονδίνο: «Μείναμε έκπληκτοι όταν η λεγόμενη “hip society” της εποχής στην οποία ανήκαμε και οι δύο στράφηκε εναντίον μας μόλις ανακοινώσαμε τη σχέση μας. Ο “προοδευτισμός” τους τέλειωσε στο σημείο που ο Τζον επέλεξε για σύντροφό του μια Ασιάτισσα»
»Δεν είχαμε συνειδητοποιήσει ότι υπήρχε τόσο πολύς ρατσισμός … Δεν θα έλεγα ότι ήταν εύκολο, αλλά ήταν ένα μάθημα για μας. Μια καλή εμπειρία. Προσπαθούσαμε πάντα να αντιμετωπίζουμε τις δύσκολες καταστάσεις, ο Τζον και εγώ, με λίγο χιούμορ και πλάκα».
Η Ονο αναγνώρισε ότι και αυτό ήταν μέρος του «Imagine»: «Ο Τζον κι εγώ συναντηθήκαμε -εκείνος από τη Δύση και εγώ από την Ανατολή- και είμαστε ακόμα μαζί», δήλωσε το 1980. «Έχουμε αυτή την ενότητα και το “όλος ο κόσμος τελικά θα γινόταν ένας” είναι η αίσθηση ότι όλοι θα έχουμε χρώμα café-au-lait και όλοι θα είμαστε πολύ χαρούμενοι μαζί».
Το τραγούδι φαντάζεται, κατά κάποιο τρόπο, έναν άλλο κόσμο στο επίπεδο δύο ανθρώπων αλλά και με ευρύτερη έννοια. «Ο Τζορτζ Οργουελ και όλοι αυτοί οι τύποι έχουν προβάλει πολύ αρνητικές απόψεις για το μέλλον. Αλλά το να φαντάζεται κανείς μια προβολή είναι μια πολύ ισχυρή, μαγική δύναμη», λέει η Γιόκο Ονο, «Το εννοώ. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο δημιουργήθηκε η κοινωνία. Και επειδή προβάλλονται όλες αυτές τις αρνητικές εικόνες, αυτές θα δημιουργήσει η κοινωνία. Προσπαθήσαμε, λοιπόν, να δημιουργήσουμε μια πιο θετική εικόνα, η οποία, φυσικά, θα δημιουργήσει ένα άλλο είδος κοινωνίας».
Η Ονο περιγράφει ακόμη πώς ένιωθαν τότε σχετικά με το «Imagine»: «Άρεσε πολύ και στους δύο μας, αλλά ειλικρινά δεν είχαμε συνειδητοποιήσει ότι θα μετατρεπόταν σε ένα τόσο ισχυρό τραγούδι, σε όλο τον κόσμο … Το κάναμε απλά επειδή πιστεύαμε στις λέξεις και απλά αντανακλούσε το πώς αισθανόμασταν».
Για τα τραγούδια του ο Λένον λέει, «Η μεγαλύτερη χαρά μου είναι να γράφω ένα τραγούδι -λέξεις και στίχους- που θα διαρκέσουν περισσότερο από δύο χρόνια. Τραγούδια που θα μπορούσε να τραγουδήσει ο καθένας. Τραγούδια που θα με ξεπεράσουν, πιθανώς. Και αυτό μου δίνει τη μέγιστη ευχαρίστηση. Είναι το διεγερτικό μου».
Imagine Ultimate Collection – Raw Studio Mixes – Live, from the centre of Ascot Sound Studios
Preorder now: http://bit.ly/imagine-ultFind out more: http://imaginejohnyoko.comImagine – The Ultimate Collection – Box Set: The Ultimate Deep Listening ExperienceExplore and enjoy the IMAGINE album and the 1971 Ascot Sound Studios & Record Plant Sessions like you’ve never seen or heard them before.IMAGINE – THE RAW STUDIO MIXESLive, from the centre of Ascot Sound StudiosRob Stevens: Imagine Imagine. There was John, there was Yoko, and there was Phil. An iconic triumvirate. Sadly, she’s the only one still both surviving and thriving, on this plane anyway. Yoko was there, a full and equal participant in, and witness to, the sessions that led to the finished album. She knew the initial basic track performances that spawned the album were as aggressively visceral and emotionally touching, if not more so, than the ones that made up John’s Plastic Ono Band album, if such a thing is possible.Before the strings and the saxophone, before the brilliant application of sound shaping techniques that were used to produce the iconic album, there were the original, unadorned performances that were the foundation of the Imagine album. So Yoko and I set to work, mixing 5.1 and stereo versions of the Imagine album and select out-takes in a way that’s being presented as ‘Raw’. The 5.1’s are no doubt unconventional in that they place the listener smack dab in the middle of the room, surrounded by the musicians where the tracking is taking place, rather than the semi-circle amphitheater mode, with the players spread out in front and the ambience generally placed to the side and behind the listener. A wonderful unintended consequence that we found midway through the mixing process is that, in addition to sitting still, another way to listen is to walk around and tune in to the individual instruments. Both the Raw Studio Mix 5.1’s and the stereos are devoid of effects (reverb, tape delays, etc.), whether on John’s voice or the instruments in the room, a far cry from the finished product, which, in order to reach as many people as possible, made full use of techniques that were shunned in John’s initial solo outing. John is directly in front of the listener, and the imperfections are chillingly perfect; the flaws flawless. John’s voice, which in the height of irony, he himself wasn’t fond of and often sought to mask with the abovementioned reverbs and delays, is both ferocious and painfully vulnerable, at times within the same composition. The intention was to separate the players, even in stereo, as much as possible in order to hear the performances without them being part of the eventual wall of sound. We intentionally left in the buzz of amps and other imperfections that the musicians would have heard in the room. The album was recorded in what was, essentially, a makeshift home studio, so there is extraneous noise and requests like, ‘all quiet in the kitchen, please.’ It was an intensely intimate setting, and as a result, at times there will be, say, drum leakage on John’s vocal mic. Our reaction to that, while mixing, was ‘Great! This is what happened!’ There’s also the the ‘pre and post roll’ chatter before and after most of the takes. Prime examples: When we heard John’s inhalation and exhalation before he sings ‘Imagine’, we teared up. Clearly a conveyance of deep convictions was about to take place. Prior to recording ‘Oh Yoko!’, Yoko gives input through the talkback system, and Phil Spector rudely comes close to cutting her off in a dismissive way. Yoko wanted that left in because it reflected the attitude of the times not only towards Yoko and what she had to deal with and work through, but how men most often treated women, and, frankly, still do. Stripped down, the songs and performances are put into sharp focus: Listening to ‘Gimme Some Truth’ with no slap echo on the voice, you can feel the froth coming out of John’s mouth. The song could have been written and recorded this morning. On some of John’s guide vocals, say ‘How Do You Sleep? (takes 5 and 6)’, the outtake vocal is arguably more effective than the final version. If one takes the Raw Studio Mix of ‘I Don’t Wanna Be A Soldier Mama I Don’t Wanna Die’ and lines it up with the Ultimate Mix of the song, then switches back and forth between the two, there’s no better demonstration of how the vitality of a live performance can be turned into a masterful record that feels very little like that of the original performance. In short, Yoko courageously provides us with a gift that is exceptionally generous of spirit: we are allowed to witness John as a full and extraordinary human being.Imagine – The Raw Studio Mixes & Out-takes in 5.1 and StereoProduced by Yoko OnoMixed by Rob StevensMix Engineer: Paul Goodrich at Merlin StudiosMastered by Ryan Smith at Sterling Sound, New York & Nashville
Gepostet von John Lennon am Samstag, 29. September 2018