Από την Αθηνά Λεβέντη

Δυο καινοτόμα σχολικά συστήματα και μερικές λέξεις κλειδιά: αγάπη, συμμετοχή, ρίσκο, χαρά, προβληματισμός 

Τα παιχνίδια είναι διασκέδαση, αλλά είναι επίσης εργαλείο που βοηθά τα παιδιά να ανακαλύψουν τον εαυτό τους και τον κόσμο γύρω τους και αυτό έγινε ευρέως γνωστό από το σύστημα της Μαρίας Μοντεσσόρι. Όμως τι νέες μέθοδοι υπάρχουν και με ποιον τρόπο αποσκοπούν στο να βελτιώσουν τις δεξιότητες και το μέλλον των παιδιών;

Δυο καινοτόμα νηπιαγωγεία των ΗΠΑ και την Κίνας, ακολουθούν διαφορετικές οδούς, χωρίς να ξεχνάνε το παιχνίδι. Το ένα καταφέρνει να φέρει ακόμα και τον Άμλετ σε κοινό ηλικίας μόλις τριών ετών! Και το άλλο, αφήνει τα πιτσιρίκια να βγουν από την τάξη και να επιλέξουν αν και με ποιον θέλουν να παίξουν, χωρίς παρεμβολές από τη δασκάλα.

Τα νηπιαγωγεία Anji Play ξεκίνησαν πριν από 15 χρόνια στην Κίνα και εξαπλώθηκαν σε 130 νηπιακούς σταθμούς όλης της χώρας, κάνοντας καλύτερη την καθημερινότητα περίπου 14.000 παιδιών, ηλικίας 3-6 ετών, ενώ μερικά νηπιαγωγεία των ΗΠΑ έχουν ξεκινήσει επίσης να το χρησιμοποιούν. Εδώ η διδασκαλία «σπάει» την κλασική φόρμα όπου ο δάσκαλος δίνει εντολές και τα πιτσιρίκια ακολουθούν, και πορεύεται ακολουθώντας 5 λέξεις-κλειδιά: αγάπη, συμμετοχή, ρίσκο, χαρά, προβληματισμός. Τα πιτσιρίκια εδώ έχουν πολλές ελευθερίες και μπορούν να κάνουν επιλογές και να μάθουν στην πράξη. Για παράδειγμα μπορούν να επιλέξουν μόνα τους το με ποιον ή ποιους θέλουν να παίξουν, τι παιχνίδι και σε ποιο μέρος του νηπιαγωγείου, αντί να ακολουθούν ομαδικώς μια οδηγία. Μπορούν βέβαια αν το επιθυμούν, να μην παίξουν και καθόλου!

Η αρμοδιότητα της δασκάλας είναι το να υποστηρίζει αλλά να μην επεμβαίνει στο παιχνίδι. Πρέπει να ενθαρρύνει την επιλογή, τη συνεργασία, την εύρεση λύσεων, να σεβαστεί τον ρυθμό του κάθε παιδιού και φυσικά να παρέχει συναισθηματική υποστήριξη και να έχει εμπιστοσύνη στις ικανότητες των παιδιών. Η ελευθερία αυτή είναι σημαντική στο να μαθαίνουν τα παιδιά να παίρνουν αποφάσεις, να συμμετέχουν και να επικεντρώνονται σε μια εργασία. Όλα αυτά είναι επίσης σημαντικά για την μετέπειτα εκπαίδευσή τους, καθώς αυτές οι ικανότητες αποκτούν ακόμα μεγαλύτερη αξία όσο μεγαλώνουμε.

Από την άλλη το προσχολικό σύστημα Goddard, αν και επίσης δίνει βάση στο παιχνίδι, έχει πολύ συγκεκριμένο πρόγραμμα και μάλιστα φορτωμένο. Το σύστημα αυτό θέλει να προσφέρει την καλύτερη προετοιμασία της παιδικής ηλικίας για την μετέπειτα κοινωνική και ακαδημαϊκή επιτυχία και σκοπεύει να το πετύχει, ακόμα και διδάσκοντας Σαίξπηρ σε τρίχρονα! Πως; Με την βοήθεια θεάτρου με μαριονέτες, τα πιτσιρίκια παρακολουθούν έργα που άλλα παιδιά θα διδαχθούν στην εφηβεία. Ενθαρρύνοντας τα παιδιά να μάθουν ανάλογα με τον δικό τους ρυθμό και ικανότητες, το σύστημα προσφέρει από μουσική και θεατρικό παιχνίδι, μέχρι μαθηματικά, υπολογιστές και επιστήμη. Η γυμναστική, η ιστορία της τέχνης και οι τρόποι συμπεριφοράς και τα ήθη, βρίσκονται επίσης στο καθημερινό πρόγραμμα των νηπίων όλα όμως με τρόπο που μοιάζει με παιχνίδι! Το σύστημα αυτό λειτουργεί εδώ και 30 χρόνια, σε περισσότερα από 460 σχολεία σε 36 πολιτείες των ΗΠΑ.

Κάθε ένα από τα δύο συστήματα έχει ως άξονα την εκμάθηση μέσω του παιχνιδιού, ενώ αμφότερα έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία. Γι αυτό και είναι στο χέρι των γονέων να κρίνουν το ποιο είναι καλύτερο για την ψυχοσύνθεση, τις ανάγκες και τον ρυθμό του δικού τους παιδιού. 

Πηγή