Ο Λέοναρντ Κοέν, τα τραγούδια, η ζωή του και η Ύδρα που λάτρεψε

της Αργυρώς Μποζώνη

«Τα χρόνια πετάνε και όλοι σπαταλάμε τόσο χρόνο να αναρωτιόμαστε αν θα έπρεπε να τολμήσουμε το ένα ή το άλλο. Το θέμα είναι να κάνεις το μεγάλο βήμα, να τολμάς, να προσπαθείς, να αρπάζεις την ευκαιρία».

«Είμαι έτοιμος να πεθάνω, ελπίζω να μην είναι πολύ άβολο», έλεγε πριν ένα μόλις μήνα σε μια συνέντευξή του για την κυκλοφορία του τελευταίου του άλμπουμ  “You want it darker”.

Πριν λίγες ώρες με μια ανακοίνωση στο facebook, ανακοινώθηκε ο θάνατος του σπουδαίου ποιητή και τραγουδοποιού Λέοναρντ Κοέν που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 82 ετών. «Με βαθιά θλίψη δηλώνουμε ότι ο θρυλικός ποιητής, συνθέτης και καλλιτέχνης Λέοναρντ Κοέν απεβίωσε, Χάσαμε έναν από τους πιο σεβαστούς και παραγωγικού οραματιστές της μουσικής». Στην ίδια ανάρτηση υπήρχε και η ανακοίνωση της κηδεία του που θα γίνει στο Λος Άντζελες.

 Η θρησκεία, ο έρωτας, η μοναξιά, τα κοινωνικοπολιτικά θέματα, οι μπαλάντες και οι επιρροές του από την αμερικάνικη κάντρι και την ευρωπαϊκή μουσική σφράγισαν το έργο ενός δημιουργού που δε σταμάτησε να κάνει μουσική μέχρι το τέλος.

O Λέοναρντ Κοέν γεννήθηκε στον Καναδά, σε μια οικογένεια ευκατάστατων Εβραίων εμπόρων. Ο έμπορος υφασμάτων πατέρας του πέθανε όταν ο Κοέν ήταν έξι ετών, κάτι που τον σημάδεψε σε όλη του τη ζωή.

 

 
Έφηβος έμαθε κιθάρα και έγινε μέλος του μουσικού γκρουπ Buckskin Boys, το οποίο έπαιζε μουσική κάντρυ. Αργότερα, τον καιρό που ήταν σπουδαστής στο Πανεπιστήμιο McGill εξέδωσε τα πρώτα του ποιήματα που τον έκαναν γνωστό στους καναδικούς λογοτεχνικούς κύκλους. Το 1963 εγκαταστάθηκε στην Ύδρα, όπου συνέχισε να γράφει. Με το μυθιστόρημα Beautiful Losers, γνώρισε την παγκόσμια επιτυχία ως συγγραφέας. Ωστόσο, το 1967 αποφάσισε να εγκατασταθεί στις ΗΠΑ για να αφοσιωθεί στην μουσική.

Σε συναυλίες φολκ στις ΗΠΑ το 1967, η τραγουδίστρια Τζούντυ Κόλλινς  έκανε γνωστό το τραγούδι του Κοέν Suzanne. Έτσι την ίδια χρονιά, ο Κοέν μπόρεσε να κυκλοφορήσει τον πρώτο του δίσκο με τίτλο Songs of Leonard Cohen. Ακολούθησαν πολλοί άλλοι δίσκοι, μεταξύ των οποίων και ο δίσκος Songs of Love and Hate που περιέχει το τραγούδι – ύμνο στην αγάπη και τη μοναξιά Famous Blue Raincoat (1971) με την φωνή της Τζένιφερ Γουαρνς.

 

Το 1992 κυκλοφόρησε τον πιο πολιτικοποιημένο δίσκο του με τίτλο The Future, και δύο χρόνια κατόπιν αποφάσισε να γίνει βουδιστής, μέχρι που χειροτονήθηκε μοναχός. Αλλά το 1999 εγκατέλειψε τον μοναστικό βίο, για να εκδώσει δύο ακόμα δίσκους. Το 2005, το όνομα του Κοέν βρέθηκε ξανά στις στήλες των εφημερίδων, επειδή ο επί χρόνια μάνατζέρ του τον εξαπάτησε κλέβοντας το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων του καλλιτέχνη. Ο Κοέν δεν παντρεύτηκε ποτέ, αλλά είναι πατέρας δύο παιδιών, του Άνταμ (1972) και της Λόρκα (1974), που απέκτησε με την Σούζαν Έλροντ.Το 2010 τιμήθηκε με Τιμητικό Γκράμι για το σύνολο της προσφοράς του.

H Ύδρα του Λέοναρντ Κοέν

Μετά από μια σύντομη παραμονή στο πανεπιστήμιο της Κολούμπια, ο Kοέν αποφασίζει να ταξιδέψει στην Ευρώπη και τελικά φτάνει στην Ελλάδα. Την ιστορία την έχει αφηγηθεί πολλές φορές. Ο θρύλος πλησιάζει την πραγματικότητα στην περίπτωσή του. Ο Λέοναρντ Κοέν έχει διηγηθεί αρκετές φορές πώς αποφάσισε να φύγει για την Ελλάδα και να επιλέξει την Υδρα. Ηταν Απρίλιος του 1960 και περπατούσε με πονόδοντο στο Λονδίνο, στο οποίο βρέχει συνεχώς. «Είδα λοιπόν την πόρτα της Τράπεζας της Ελλάδας μπροστά μου», δήλωσε ο Κοέν το 1991, σε μια συνέντευξη στο περιοδικό Les Inrockuptibles.

«Μπήκα και είδα κάποιον ταμία αρκετά μαυρισμένο πίσω από το ταμείο. Τον ρωτάω “Τι καιρό κάνει στην Ελλάδα;” και μου λέει “Είναι άνοιξη”. Δύο ημέρες αργότερα έφευγα για την Ελλάδα».

 Φτάνει στην Αθήνα και συνεχίζει για την Ύδρα. Η Ύδρα είναι ένας από τους πιο σημαντικούς σταθμούς της ζωής και της δημιουργίας του. Αγοράζει εκεί ένα παραδοσιακό σπίτι και έζησε με την Μαριάν τη σύντροφό του επί επτά χρόνια. Η Μαριάν πέθανε τον Αύγουστο του 2016 και ο Κοέν την αποχαιρέτησε λέγοντας: «Λοιπόν Μαριάν, έχει φτάσει αυτή η στιγμή όπου είμαστε τόσο μεγάλοι και τα σώματά μας καταρρέουν και πιστεύω ότι θα σε ακολουθήσω πολύ σύντομα. να ξέρεις ότι είμαι τόσο κοντά σου που αν απλώσεις το χέρι σου, πιστεύω ότι θα μπορέσεις να φτάσεις το δικό μου»
 

Το σπίτι του στην Ύδρα το πλήρωσε μόλις 1.500 δολάρια, χρησιμοποιώντας κάποια χρήματα που του είχε αφήσει στην κληρονομιά της η γιαγιά του. Αργότερα θα δηλώσει, αυτή ήταν η πιο έξυπνη απόφαση που πήρε ποτέ στη ζωή του

Σε ένα γράμμα που έστειλε στη μητέρα του, η περιγραφή που της κάνει του σπιτιού «ζωγραφίζει» με μοναδικό τρόπο τη μεγάλη αγάπη που νιώθει ο καλλιτέχνης για αυτό το ιδιαίτερο νησί.

Leonard Cohen και Marianne Ihlen
Leonard Cohen και Marianne Ihlen

«Το σπίτι έχει μια τεράστια βεράντα που κοιτάζει ένα δραματικό βουνό και πολλά λευκά σπίτια να λάμπουν πάνω του. Τα δωμάτια είναι μεγάλα και δροσερά, με βαθιά παράθυρα σε χοντρούς τοίχους. Υποθέτω ότι πρέπει να είναι πολύ παλιό, πάνω από 200 ετών, και συχνά σκέφτομαι πόσες γενιές ναυτικών έχουν ζήσει εδώ. Χρειάζεται αρκετή δουλειά, αλλά αν ξεκινήσω από τώρα, σε μερικά χρόνια θα είναι ένα μέγαρο. Ζω σε έναν λόφο και σκέφτομαι πως η ζωή παραμένει η ίδια εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Ολη τη μέρα ακούω τις φωνές των μικροπωλητών που περνούν από κάτω και οι φωνές τους είναι τόσο μουσικές. Σηκώνομαι κάθε μέρα στις επτά και εργάζομαι μέχρι το μεσημέρι. Νωρίς το πρωί είναι πιο δροσερά και άρα καλύτερα, αλλά εξάλλου αγαπάω τη ζέστη, ειδικά όταν σκέφτομαι ότι η θάλασσα του Αιγαίου είναι μόλις δέκα λεπτά από την πόρτα μου» γράφει.

Ο Κοέν αγάπησε την Ύδρα και οι Υδραίοι τον αγάπησαν, τον αποδέχτηκαν αμέσως. Άρχισε να τον επισκέπτεται ο άνθρωπος που μάζευε σκουπίδια με το κάρο του και όπως έλεγε ο Κοέν «αυτό είναι σαν να παίρνεις το Μετάλλιο της Λεγεώνας της τιμής». Στο σπίτι του 19ου αιώνα ο Κοέν δεν άλλαξε σχεδόν τίποτα. Αντίθετα, διατήρησε τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του σπιτιού, του κήπου, της βεράντας και της διακόσμησης του χώρου. Το κτίσμα αυτό, όμοιο εξωτερικά με τα υπόλοιπα σπίτια του νησιού, βρίσκεται σε ένα από τα πιο ψηλά σημεία της Χώρας, και από τη βεράντα του, η θέα αγκαλιάζει όλο το λιμάνι. Στην Ύδρα ο Κοέν ανακάλυψε τον ελληνικό τρόπο ζωής. Εδώ άρχισε να αποκρυσταλλώνει τη σοφία των καλύτερων του ποιημάτων και να γράφει σπουδαία τραγούδια. Εδώ ξαναγεννήθηκε, όπως λένε, όσοι τον ξέρουν. Εδώ γράφει μερικά από τα ωραιότερα τραγούδια του όπως «So Long, Marianne» και Bird on the Wire”. 

Πηγή:thetoc

 

Top