Μονσερά Καμπαγιέ: H soprano lirico που γεφύρωσε την όπερα με τη ροκ

Η διαδρομή μιας σπουδαίας γυναίκας που δεν φοβήθηκε τη σκηνική της παρουσία και τις συνεργασίες με ανθρώπους έξω από το ρεπερτόριό της

Από την Χριστίνα Γαλανοπούλου

Οι δυνατότητες της φωνής της γίνονται αντιληπτές, όταν η Μονσερά Καμπαγιέ είναι ακόμη 14 ετών. Σπουδάζει πιάνο πιάνο και φωνητική από την ηλικία των 6. Ολοκληρώνει τις μουσικές σπουδές της στο Ωδείο της Βαρκελώνης σε ηλικία 23 ετών.

“La serva padrona” του Περγκολέζι είναι η πρώτη όπερα, στην οποία συμμετέχει επαγγελματικά και με το τέλος της παράστασης καβγαδίζει με τον μαέστρο, ο οποίος την επιπλήττει ότι καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου το κοινό έβλεπε την πλάτη της. Του εξηγεί ότι φοβόταν και ντρεπόταν και δεν ήθελε τα βλέμματα του κόσμου να την αποσπούν από το στόχο της.

Όπως θα εξομολογηθεί αργότερα σε συνέντευξη της, αυτή ήταν η πρώτη και η τελευταία φορά που φοβήθηκε τόσο πολύ. Στο εξής εμφανιζόταν πολύ σίγουρη για τον εαυτό της, γεμάτη αυτοπεποίθηση στις πρόβες και παντοδύναμη στη σκηνή.

The Essential Montserrat Caballe: Άλμπουμ του 2008, συλλογή ερμηνειών της Καμπαγιέ από το 1967 έως το 1980

 
Το άλμπουμ “Barcelona” δεν ήταν απλώς η θρυλική πλέον συνεργασία της με τον Freddie Mercury, αλλά ένα πραγματικό “άνοιγμα” της όπερας προς τη ροκ και ποπ μουσική σκηνή.

 

Βέβαια, έχει προηγηθεί μια σειρά αποτυχημένων οντισιόν στην Ιταλία, όπου η Καμπαγέ ακούει ό,τι δεν πρέπει να ακούσει μία πολλά υποσχόμενη υψίφωνος στα πρώτα της βήματα: ότι έχει «καλούτσικη φωνή», ότι «καλύτερα θα ήταν να πάει σπίτι της, να παντρευτεί και να γίνει μητέρα», αλλά δεν πτοείται.

Κάνει το ντεμπούτο της στην όπερα Μποέμ του Τζιάκομο Πουτσίνι στη Βασιλεία της Ελβετίας το 1956.
Είναι soprano lirico, η κατηγορία των γυναικών υψιφώνων με τη ζεστή, δυνατή φωνή, όχι τόσο ευέλικτη όσο η κολορατούρα (όπως η Κάλλας), αλλά ιδανική για ρόλους ενζενί, που τελικώς την καθιερώνουν ως «ιέρεια» του bel canto, σε έργα του Βέρντι, του Μπελίνι, του Ντονιτσέτι και του Ροσσίνι.

Ωστόσο, η παγκόσμια αναγνώριση θα έρθει περίπου 10 χρόνια μετά με τη «Λουκρητία Βοργία» του Ντονιτσέτι στο Carnegie Hall της Νέας Υόρκης. Στο τέλος της παράστασης, η Καμπαγιέ θα χειροκροτείται για περίπου μισή ώρα με το κοινό όρθιο.

Με τον Πλασίντο Ντομίνγκο και τον Πιέρο Καπουτσίλι θα συνεργαστεί το 1969 στον «Ντον Κάρλο» ενσαρκώνοντας την Ελιζαμπέτα του Βαλουά και έναν χρόνο αργότερο θα κάνει το επίσημο ντεμπούτο της στη Σκάλα του Μιλάνου, πάλι με τη «Λουκρητία Βοργία» και ερμηνεύοντας ξανά τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Από το Covent Garden και τη Λυρική Όπερα του Σικάγο, μέχρι τις ανά τον κόσμο περιοδείες της, η Καμπαγιέ «σφραγίζει» με το μεγαλείο της φωνής της, όπως η Νόρμα, η Μαντάμα Μπατερφλάι, η Τόσκα.

Είναι όμως και μία τολμηρή κυρία. Δεν φοβάται την επιβλητική σκηνική παρουσία της, την οποία τονίζει και εκτός σκηνής με εντυπωσιακά κοσμήματα, εσάρπες και φορέματα που υπογραμμίζουν την ισπανική καταγωγή της. Δεν φοβάται επίσης να πειραματιστεί με είδη μουσικής έτη φωτός μακριά από το ρεπερτόριο και την κλασική μουσική παιδεία της. Ενδεχομένως, στην Καμπαγιέ οφείλουμε τη μόδα συνεργασιών ροκ (και ποπ) καλλιτεχνών με μεγάλους της όπερας.

Με τον Freddy Mercury το 1988

Ήταν κάτι που εκείνη «εισηγήθηκε» μέσα από τη θρυλική πλέον συνεργασία της, το 1988, με τον πρόωρα χαμένο «αρχηγό» των “Queen”, Freddie Mercury, μέσα από το άλμπουμ τους “Barcelona”, όπου κρύβονται κάποιες ανεπανάληπτες επιτυχίες: από το ομώνυμο τραγούδι μέχρι το Ensueño και τη δική τους εκδοχή του “Guide me Home”, ο δίσκος αποδεικνύεται εκτός από τεράστια εμπορική επιτυχία και δρόμος για να έρθει η όπερα κοντά σε ένα κοινό που την αποστρέφεται.

Η Καμπαγιέ δεν φοβάται επίσης τις διασκευές. To 1994 διασκευάζει το “Hijo de la Luna”, τραγούδι του ισπανικού συγκροτήματος Mecano, που είχε γράψει το 1986 ο José María Cano και είχε τραγουδήσει για πρώτη φορά η Ana Torroja.

Έναν χρόνο αργότερα θα συνεργαστεί με τον Βαγγέλη Παπαθανασίου σε έναν μουσικό φόρο τιμής στον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο, μέσα από το άλμπουμ “El Greco”. Το «γεφύρωμα» διαφορετικών μουσικών ειδών θα το συνεχίσει και το 1997 μέσα από το άλμπουμ “Friends For Life”, σε ντουέτα με μεγάλα ονόματα της pop και rock σκηνής, μεταξύ των οποίων ο Bruce Dickinson, ο Johnny Hallyday, ο Johnny Logan, ο Gino Vannelli, ο Helmut Lotti, η Khadja Nin, κ.α.

Το ελληνικό κοινό την απόλαυσε πριν από 4 χρόνια στο Ηρώδειο σε κλασικά αριστουργήματα της όπερας και με τη συνοδεία της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας της ΕΡΤ. Γεννήθηκε σαν σήμερα, το 1933 στη Βαρκελώνη. Έχει μία κόρη, επίσης σοπράνο, τη Μοντσίτα και έναν γιο, τον Μπερναμπέ. Το πλήρες όνομα της είναι Μαρία Ντε Μονσερά Μπιμπιάνα Κονσεψιόν Καμπαγιέ.

Πηγή

Top