Ο βραβευμένος Γιώργος Μπαλατσινός στο πόντιουμ του Μαγικού Αυλού
της Γεωργίας Οικονόμου
Διακρίθηκε σ’ έναν από τους σημαντικότερους διεθνείς διαγωνισμούς διεύθυνσης ορχήστρας με έργα συνθετών του 20ού και 21ου αιώνα: τον διαγωνισμό Concorso Internazionale Giancarlo Facchinetti στην Ιταλία. Ο λόγος για τον ανερχόμενο 34χρονο Έλληνα μαέστρο, Γιώργο Μπαλατσινό, που από τις 18 Απριλίου θα διευθύνει τον «Μαγικό Αυλό» στην Εθνική Λυρική Σκηνή (18, 20, 22, 25, 27 και 29/4).
Ο Γιώργος Μπαλατσινός ζει μόνιμα στην Ελβετία από το 2003. Από το 2010 μέχρι σήμερα, υπηρετεί ως Αρχιμουσικός της Ορχήστρας Νέων του Καντονιού της Βέρνης της Ελβετίας, η οποία το 2015 κέρδισε τον διεθνή διαγωνισμό για Ορχήστρες Νέων στην Βιέννη, ενώ από το 2017 είναι Καλλιτεχνικος Διευθυντής της Ορχήστρας Δωματίου Sinfonietta Mosaique.
Μεταξύ 128 διαγωνιζομένων υψηλού επιπέδου από όλον τον κόσμο, ο διαγωνίστηκε στον τελικό κύκλο του διαγωνισμού, αποσπώντας το τρίτο βραβείο, σε έργα των I. Stravinsky, A. Copland, G. Grisay, T. Murail, C. Togni, J. Weir. Η πιο πρόσφατη εμφάνισή του στην Ελλάδα, ήταν αυτή στο πόντιουμ της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Με αφορμή αυτήν του τη βράβευση, αλλά και τη μουσική διεύθυνση του εξαιρετικού «Μαγικού Αυλού» που παρουσιάζεται στην Εθνική Λυρική Σκηνή είχαμε μια μικρή συζήτηση μαζί του.
Τι το ξεχωριστό έχει η παραγωγή αυτή του Μαγικού Αυλού;
Η παραγωγή του Μαγικού Αυλού σε σκηνοθεσία του Barrie Kosky , καλλιτεχνικού διευθυντή της Komische Oper του Βερολίνου, παρ’ όλο που πρωτοεμφανίστηκε πριν από 6 χρόνια περίπου, έχει ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο και έχει αγαπηθεί πολύ από το κοινό. Σκηνοθετικά νομίζω ότι αποτελεί τομή στο χώρο της Όπερας διεθνώς. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της είναι ότι καταφέρνει να συνυφάνει το καθ’ αυτό κείμενο με τα σύγχρονα πολυμέσα. Είναι πραγματικά μια εμπειρία πρωτόγνωρη αλλά και φαντασμαγορική για το κοινό, που θέτει πολύ ψηλά τον πήχη για το μέλλον. Επίσης, είμαστε τυχεροί που μια τέτοια παραγωγή γίνεται σε αυτήν την εξαίρετη αίθουσα Στ. Νιάρχος.
Τι σε συγκινεί ιδιαίτερα στη μουσική του Μαγικού Αυλού; Αυτό που με συνεπαίρνει γενικά με τον Μότσαρτ είναι η τέλεια ισορροπημένη δομή της μουσικής του. Ιδιαίτερα στον Μαγικό Αυλό, όπου η εναλλαγή της ενορχήστρωσης του περνάει από κρυστάλλινη και διαυγή σε σκοτεινή και κατά κάποιο τρόπο μακάβρια. Αυτό βέβαια είναι κάτι που εξυπηρετεί τέλεια το νόημα του κειμένου.
Ο Μαγικός αυλός είναι η πρώτη όπερα του Μότσαρτ για ευρύ κοινό. Αυτό σημαίνει πως είναι κι απλή/βατή ως μουσική σύνθεση; Καθόλου βατή! Κατ’ αρχάς είναι η τελευταία του Όπερα και ένα από τα τελευταία του έργα. όσο και αν το θέμα φαίνεται προσιτό, το λιμπρέτο καθώς και το μουσικό κείμενο εξυπηρετούν συμβολισμούς που οι ρίζες τους βρίσκονται βαθιά σε αρχαίους πολιτισμούς, όπως για παράδειγμα στα Ελευσίνια Μυστήρια του δικού μας Αρχαιοελληνικού πολιτισμού.
Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζει κανείς στη μουσική του διεύθυνση; Πιστεύω ότι ο Μότσαρτ είναι από τους πιο απαιτητικούς συνθέτες. Το στοίχημα για ένα μουσικό είναι μεγάλο, τέτοιο ώστε να καταφέρει να βρει την ισορροπία που επιβάλλεται για να βγει το κατάλληλο ηχόχρωμα, η σωστή άρθρωση, οι χαρακτήρες, αλλά και οι συμβολισμοί που κρύβονται στο μουσικό κείμενο.
Διαβάζω στο δελτίο Τύπου: «Ο μαγικός αυλός δεν είναι ένα απλό όργανο αλλά η μουσική αυτή καθαυτή, και η μουσική, στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι συνώνυμη με την αγάπη». Ποιος είναι ο δικός σου στόχος με την παράσταση αυτή; Τι θες να καταφέρεις; Συμφωνώ απόλυτα! Η μουσική αυτή καθ’ αυτή είναι συνώνυμη με την αγάπη! Στόχος μας ως μουσικοί, είναι να φέρνουμε πιο κοντά όλο και περισσότερο κόσμο σε αυτή την υψηλή τέχνη των ήχων. Ας μου επιτραπεί να πω ότι , κάποιος μέσω της μουσικής οδηγείται σε έναν δρόμο ο οποίος αποτελεί πραγματικά τη μοναδική ελπίδα κατανόησης της αγάπης.
Πόσο εύκολο είναι για έναν νέο -σε ηλικία- μαέστρο να ζήσει και να δουλέψει στην Ελλάδα σήμερα; Δεν είμαι ο κατάλληλος άνθρωπος να απαντήσω και αυτό γιατί ήδη από την ηλικία των 18 ετών μένω στο εξωτερικό. Γενικά όμως πιστεύω ότι παντού υπάρχουν δυσκολίες και ευκολίες…. Το πιο σημαντικό είναι να παραμένει κανείς προσηλωμένος στην τέχνη που υπηρετεί, με ήθος και σεβασμό.
Γυρίζεις όλο τον κόσμο διευθύνοντας. Πώς θα χαρακτήριζες το ελληνικό κοινό; Το Ελληνικό κοινό είναι θερμό και εκδηλωτικό και δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για τις τέχνες, για αυτούς τους λόγους του αξίζει και γενικότερα μια καλύτερη παιδεία.
Αγαπημένη σου όπερα; Αισθάνομαι πάντα ότι το αγαπημένο μου έργο είναι αυτό που δουλεύω τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή…. Οφείλω να πω όμως ότι ο Μαγικός Αυλός έχει ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου.
Ποιοι μαέστροι έπαιξαν ρόλο στην εξέλιξή σου; Σίγουρα οι David Zinman, Neeme Järvi , Peter Eötvös , που είχα μάλιστα την τύχη και τους τρεις να τους είχα μέντορες.
Μελλοντικές εμφανίσεις… Έχω κληθεί κατά την περίοδο 2018/2019 να διευθύνω στην Γερμανία, Ρωσία, Πολωνία, Ρουμανία και Ιταλία, καθώς επίσης στην Ελλάδα.