Η όραση και η ακοή ολοκληρώνουν την κινηματογραφική απόλαυση

Γράφει ο Αλέξανδρος Χαρκιολάκης, μουσικολόγος

Η σχέση της κινούμενης εικόνας με τον ήχο έχει υπάρξει διαχρονική και, τελικά, αναπόσπαστη. Η όραση και η ακοή συνυπάρχουν για να ολοκληρώσουν την κινηματογραφική απόλαυση αλλά και για να νοηματοδοτηθεί περαιτέρω αυτό που βλέπουμε στην οθόνη, είτε στη μεγάλη είτε στις μικρότερες όπως έχει επικρατήσει να συμβαίνει τα τελευταία χρόνια.

Η μουσική για τον κινηματογράφο είναι ένας ολόκληρος, διαφορετικός κόσμος τον οποίο περιδιαβαίνουν συνθέτες εγνωσμένης αξίας και πέρα από αυτό το είδος αλλά και συνθέτες που έχουν ως αποκλειστική τους απασχόληση το να γράφουν μουσική για ταινίες. Πολλοί μπορεί να θεωρούν ότι η μουσική που ακούγεται σε ένα φιλμ είναι εκεί για να «γεμίσει τα κενά». Δεν υπάρχει μεγαλύτερη παρανόηση από αυτό. Η μουσική έχει τον δικό της, απόλυτα διακριτό ρόλο και πολλές φορές μπορεί να διακριθεί ανεξάρτητα του πόσο καλή (ή κακή…συμβαίνει κι αυτό) ήταν μία ταινία. Ας πάρουμε για παράδειγμα τη μουσική που έγραψε ο Τζον Γουίλιαμς για τη εξαιρετικά επιτυχημένη σειρά ταινιών «Χάρυ Πότερ» και την μετέπειτα αξιοποίηση των μουσικών θεμάτων σε μία συμφωνική σουΐτα, δηλαδή σε ένα ανεξάρτητο συμφωνικό έργο.

Το βιβλίο FILM MUSIC, εισαγωγή στην κινηματογραφική μουσική έρχεται να καλύψει ένα κενό στην εγχώρια βιβλιογραφία και σίγουρα θα καταστεί βιβλίο αναφοράς που είναι ιδιαιτέρως εύληπτο και σαφές, δίχως να απαιτεί από τον αναγνώστη ειδικές γνώσεις για να το διαβάσει. Είναι δε τόσο ευσύνοπτο που δεν θα προβληματίσει με τον όγκο του. Ο κινηματογράφος, η κινούμενη εικόνα αλλά φυσικά και η μουσική, έχουν κάνει άλματα προόδου στην Ελλάδα. Πολλές φορές όμως η βιβλιογραφία βρισκόταν αρκετά βήματα πίσω. Με πανεπιστημιακά τμήματα που ασχολούνται με όλα τα παραπάνω αντικείμενα, με νέους δημιουργούς και ερευνητές αλλά και ανθρώπους που ενδιαφέρονται να μάθουν, είναι σαφές ότι υπάρχει ένα μεγάλο κοινό που θα ικανοποιηθεί από την ύπαρξη ενός τόσο έγκυρου κειμένου στα ελληνικά.

 

Ξεκίνησα να μαθαίνω μουσική στα έξι μου και να βλέπω σινεμά στον κινηματογράφο Αθήναιον τις Κυριακές πρωί στις παιδικές προβολές περίπου την ίδια ηλικία. Η μουσική υπήρξε πάντοτε μία σταθερά στη ζωή μου. Πολλές φορές έχω σκεφτεί ότι θα μπορούσε το ίδιο εύκολα να με κερδίσει ο κινηματογράφος γιατί τον αγαπώ πάρα πολύ.  Όταν ήμουν δώδεκα ετών (το 1989 δηλαδή) έπεσε στα χέρια μου «Η Ιστορία της Μουσικής» του Καρλ Νεφ, ένα βιβλίο μάλλον στριφνό αλλά το μόνο που σε έβαζε σε ένα μεγάλο ταξίδι στον κόσμο της μουσικής. Το διάβασα τρεις φορές συνεχόμενες και μάλλον αυτό υπήρξε κομβικό γεγονός για τη μετέπειτα πορεία μου. Αναρωτιέμαι τι θα γινόταν όμως αν είχε πέσει στα χέρια μου ένα βιβλίο όπως αυτό που κρατάτε στα χέρια σας και με δεδομένη την αγάπη μου στο σινεμά αλλά και την ποιότητα του ίδιου του βιβλίου. Δεν θα το μάθουμε ποτέ φυσικά. Ελπίζω όμως πολλοί και πολλές να επωφεληθούν από την εποχή μας όπου η πληροφορία τους παρέχεται απλόχερα και γενναιόδωρα και να διαβάσουν αυτό το όμορφο βιβλίο που πλέον υπάρχει στην ελληνική γλώσσα.

 

 

Top