Εκπαιδευτικό Εργαστήριο Ήχου: Μάθημα «Μουσική και ζωή: Όταν η ανθρωπότητα φτάνει στα όριά της»
γράφει οι Δημήτρης Σαρρής 
Σκοποί και στόχοι
Ένας σκοπός του μαθήματός μας είναι να κατανοήσουμε το βαθύτερο νόημα της μουσικής στη ζωή του ανθρώπου μέσα στους αιώνες.
Δεύτερος σκοπός του μαθήματός μας είναι να σκεφτούμε «κριτικά» για το νόημα της μουσικής στη ζωή του ανθρώπου ώστε κάθε στιγμή της ζωής να φροντίζουμε τον τρόπο που η μουσική μας συντροφεύει. Να καταλαβαίνουμε πότε η μουσική μας «δυναμώνει», πότε η μουσική μπορεί να ξεπηδήσει από μέσα μας αλλά και πότε η μουσική μπορεί να μας παραπλανήσει επειδή κάποιος την χρησιμοποιεί… επάνω μας!
Τι θα χρειαστούμε
Χρειαζόμαστε λίγο χρόνο μπροστά σε αυτή τη σελίδα, τον υπολογιστή μας για να ακούσουμε τα βίντεο και ησυχία για να στοχαστούμε, να σκεφτούμε, δηλαδή, σε βάθος, για όσα δούμε, όσα ακούσουμε και όσα νοιώσουμε.
Ξεκινάμε λοιπόν!
Την Άνοιξη του 2020 η ανθρωπότητα περνάει μια από τις πιο σοβαρές δοκιμασίες της στην ιστορία της. Μια πανδημία (δηλαδή μια επιδημία που απειλεί τους πάντες) οδηγεί τους ανθρώπους σε πρωτόγνωρες καταστάσεις, σε μέτρα προφύλαξης, καθώς η ασθένεια βρίσκεται παντού και οι θάνατοι είναι πολλοί.
Οι άνθρωποι που κλείνονται στα σπίτια τους αρχίζουν να… παίζουν μουσική! Αρχίζουν να τραγουδούν. Αρχίζουν να «ξορκίζουν» το κακό της πανδημίας που βρήκε τη γη μας, με ήχους. Αρχίζουν να βρίσκουν τις υψηλότερες αξίες του ανθρώπου, την αλληλεγγύη, την αγάπη, την ομόνοια, την ευγνωμοσύνη, μέσα από τη Μουσική. Ας δούμε τα παραδείγματα που ακολουθούν και συνεχίζουμε τους συλλογισμούς μας…
Θυμηθείτε να παρατηρήσετε πόσα διαφορετικά όργανα και ιδέες για ήχους σκέφτηκαν οι άνθρωποι για να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Μη σας προβληματίσει που δεν θα καταλάβετε κάποια λόγια. Ίσως, όμως, κάποιος που γνωρίζει τους αγγλικούς υπότιτλους μπορεί να σας βοηθήσει!
Υπάρχει. λοιπόν, μια ακόμη άποψη για τη χρήση της μουσικής. Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη «δύναμη της μουσικής» για να διώξουν το κακό. Το έχεις σκεφτεί ποτέ αυτό; Μοιάζει με όταν τραγουδάμε στο σκοτάδι για να διώξουμε το φόβο. Όμως η δύναμη της μουσικής στη ζωή για να διώξει το κακό και να φέρει το καλό υπάρχει από τα πολύ παλιά χρόνια.
Να εδώ ένα πανάρχαιο έθιμο που το βλέπουμε σε πολλά μέρη της Ελλάδας, την αποκριά, με θορύβους που διώχνουν το κακό! ΑΝ θες διάβασε το ενημερωτικό κείμενο ανοίγοντας το βίντεο σε νέα σελίδα (κάνεις κλικ στον τίτλο του βίντεο μέσα στην εικόνα).
Άραγε τελειώσαμε με το κεφάλαιο «Μουσική και ζωή»;
Αν και η μουσική πολλές φορές φαίνεται ότι είναι μόνο διασκέδαση, χαλαρή ώρα, αν και ακόμη και το Μάθημα της Μουσικής πολλές φορές δεν το παίρνουμε σοβαρά, η Μουσική έχει συνδεθεί με τις πιο ιερές στιγμές του ανθρώπου, με τις πιο δύσκολες στιγμές του ανθρώπου, με τις πιο δύσκολες στιγμές της ανθρωπότητας. Ίσως γι’ αυτό στην Αρχαία Ελλάδα η Μουσική ήταν το πρώτο μάθημα μαζί με τη Γυμναστική. Γιατί η Μουσική είναι το Ήθος του ανθρώπου….
Δες παρακάτω πως η μουσική χρησιμοποιήθηκε για τον πόλεμο. Δεν είναι ό,τι καλύτερο για τη Μουσική, αλλά είναι η πραγματικότητα μέσα από τις… ταινίες και παραστάσεις!
Για να δείτε αυτό το βίντεο κάντε κλικ εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=JaGoM25tGVA
Μπορείς να σκεφτείς κάποιες μουσικές που σας έχουν δώσει «ψυχική δύναμη» και ενέργεια στη ζωή σας;
Μια μουσική που «ενώνει» όλη την ομάδα και την εμψυχώνει;
Δες και το παρακάτω παράδειγμα από την ιστορία του ελληνικού αθλητισμού.
Ποιά τραγούδια ακούς; Ποιά τραγούδια λένε στο γήπεδο; Ποιά τραγούδια διάλεξε ο «σκηνοθέτης» και γιατί; Πως λειτουργούν σαν μουσική τα χειροκροτήματα, οι κραυγές, οι φωνές, ο εκφωνητής;
Σκέψου για το ρόλο της μουσικής και των ήχων σε αυτή τη σημαντική στιγμή.
Θα μπορούσαμε να δούμε και να ακούσουμε πολλά παραδείγματα ακόμη για την αξία της Μουσικής στη ζωή μας, αλλά νομίζω ότι καταλαβαίνεις.
Σαν επίλογος
Καταλαβαίνεις τώρα πόσο σημαντική είναι η Μουσική για την Ομάδα, την Κοινωνία, την Ανθρωπότητα.
Κι αυτό θα σε βοηθήσει στο εξής να δίνεις περισσότερη σημασία στο Νόημα της Μουσικής. Να αναρωτιέσαι:
Γιατί το ακούω αυτό;
Ποιός παίζει αυτή τη μουσική και τί θέλει να πετύχει με αυτό;
Τί θα μου συνέβαινε αν δεν είχα μάθει για το «νόημα της μουσικής»;
Συμφωνώ με το νόημα της Μουσικής που ακούω;
… και άλλα πολλά!
Και αν θέλουμε να δώσουμε συνέχεια…
- Πως θα εξηγούσες σε έναν φίλο σε μία φίλη σου του το «Νόημα της Μουσικής»; Τί θα πρότεινες να προσέχει στο εξής όταν ακούει μουσική; Γράψε ένα μικρό μήνυμα για το τσατ ή για το email σου.
- Μπορείς να βρεις μερικές στιγμές που μια ομάδα ανθρώπων ακούει την ίδια μουσική και να περιγράψεις τί σημαίνει αυτή η μουσική για την Ομάδα; Μήπως μπορείς να βρεις και ένα σχετικό βίντεο;
Καλή απόλαυση στον κόσμο των ήχως, μέχρι να τα… ξανά πούμε!