Δημιουργώντας για τα παιδιά: Οπερα, υπερήρωες και χιπ χοπ
Από την Μάρω Βασιλειάδου
Η ιστορία πάει ως εξής: «Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας πρίγκιπας που ήθελε να παντρευτεί μια αληθινή πριγκίπισσα. Οσο όμως κι αν έψαχνε, δεν μπορούσε να βρει την ιδανική. Ενα βράδυ ξεσπάει μια τρομερή καταιγίδα. Μια νεαρή κοπέλα βρεγμένη και ξυπόλυτη εμφανίζεται στο παλάτι λέγοντας ότι είναι πριγκίπισσα. Μόλις τη βλέπει, ο πρίγκιπας την ερωτεύεται κεραυνοβόλα».
Οι έρωτες των παραμυθιών συναντούν συνήθως αμέτρητα εμπόδια μέχρι να φτάσουν στο ευτυχισμένο τέλος, και δεν εξαιρείται από τον κανόνα ούτε «Η πριγκίπισσα και το μπιζέλι». Η διάσημη ιστορία του Δανού παραμυθά Χανς Κρίστιαν Αντερσεν ενέπνευσε τον Αυστριακό συνθέτη Ερνστ Τοχ, που έγραψε μια παιδική όπερα σε λιμπρέτο του Μπένο Ελκαν. Αυτά συνέβησαν το μακρινό 1927, αλλά η παράσταση που ετοιμάζει η Εθνική Λυρική Σκηνή, και πρόκειται να κάνει πρεμιέρα την προσεχή Κυριακή (25/11), έχει την αισθητική και τον ρυθμό ενός σύγχρονου έργου. «Η πριγκίπισσα και το μπιζέλι», αυτή η μοντερνιστική ως προς το μουσικό ύφος όπερα για παιδιά, ανεβαίνει στην Ελλάδα για πρώτη φορά. Η μουσική διεύθυνση και μετάφραση είναι του αρχιμουσικού της ΕΛΣ Νίκου Βασιλείου και η σκηνοθεσία – χορογραφία της Αποστολίας Παπαδαμάκη.
Μιλώντας μαζί της στο διάλειμμα μιας από τις τελευταίες πρόβες, μας είπε ότι το χιούμορ αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό αυτής της δουλειάς. «Ολη η παράσταση είναι σκηνοθετημένη και χορογραφημένη σαν ένα διασκεδαστικό, σουρεαλιστικό παραμύθι. Δεν τονίζουμε τα ρομαντικά στοιχεία, δεν μας απασχολεί ο ρεαλισμός. Αντιθέτως, χρησιμοποιούμε την υπερβολή ακόμη και στην κινησιολογία για να εκφράσουμε τα συναισθήματα των προσώπων και να υποδηλώσουμε τους χαρακτήρες τους. Η κίνηση του μπαλέτου αλλά και των τραγουδιστών έχει χορογραφηθεί με το ίδιο πνεύμα και υπάρχουν σημεία στα οποία όλοι κινούνται μαζί, ως σύνολο. Δανειστήκαμε στοιχεία από τα κόμικς και γενικότερα τη νεανική κουλτούρα –χειρονομίες και συμπεριφορές που θυμίζουν το χιπ χοπ ή τους υπερήρωες της Μάρβελ– για να μεταφέρουμε δημιουργικά τον μύθο του Αντερσεν στα παιδιά. Οι 14 χορευτές, που ενσαρκώνουν τους ακολούθους του παλατιού, σωματοποιούν με πολύχρωμες δυναμικές κινήσεις την εξέλιξη της ιστορίας».
Ενα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία της παράστασης είναι ο νεανικός της χαρακτήρας. Και αυτό δεν αφορά μόνον τη σκηνοθετική και χορογραφική δουλειά, τα σκηνικά και τα κοστούμια, αλλά δηλώνει κατά κυριολεξία τη νεαρή ηλικία των συντελεστών της, οι περισσότεροι κάτω των 25 ετών. Ο Νίκος Βασιλείου πρόκειται να διευθύνει ένα 30μελές νεανικό μουσικό σύνολο, ενώ πριν από την έναρξη του έργου θα κάνει ένα πρωτότυπο διαδραστικό παιχνίδι με το κοινό, βασισμένο στη «Γεωγραφική φούγκα» του Τοχ. Το μπαλέτο αποτελείται από σπουδαστές της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού της ΕΛΣ, και αυτό το «νέο αίμα» των καλλιτεχνών που ζωντανεύει την παραγωγή επιλέχθηκε ύστερα από ακρόαση. Με λίγα λόγια, ο καθένας είναι «κομμένος και ραμμένος» για τον ρόλο του, διαθέτοντας όχι μόνον τις κατάλληλες ερμηνευτικές δυνατότητες αλλά και το σωστό παρουσιαστικό.
«Δίδυμα» κοστούμια
Ενα τελευταίο ευρηματικό στοιχείο είναι τα «δίδυμα» κοστούμια των πρωταγωνιστών, που δημιουργούν χαριτωμένα ζευγάρια, με μοναδική εξαίρεση την παραμάνα που, ως «εγκέφαλος» του παραμυθιού, είναι μοναδική. Στη θαυμάσια άριά της αποκαλύπτει το μυστικό που θα δώσει τη λύση στο δίλημμα του ερωτευμένου πρίγκιπα: «Τους ανθρώπους τούς καταλαβαίνουμε στον ύπνο», τραγουδά.