του γιατρού Μανώλη Αρ. Χριστουλάκη από Φωνή Πειραιωτών

«Αντώνης ο βαρκάρης». Το σπανιόλικο τραγούδι «Antonio Vargas Heredia» που έγινε ρεμπέτικο και τραγούδησαν οι Βαμβακάρης και Καζαντζίδης. Πως αθωώθηκαν οι Έλληνες στη δίκη για τα δικαιώματα… 

Προς το τέλος της δεκαετίας του ΄30 κυκλοφόρησε το ρεμπέτικο τραγούδι «..ο Αντώνης ο βαρκάρης ο σερέτης….».Ήταν  ένα από τα λίγα «ρεμπέτικα» που τραγουδούσαν όλοι γιατί δεν μιλούσε για τεκέδες, ντουμάνια, λουλάδες, χασίσια και μαστούρες, όπως συνέβαινε με τα αποκαλούμενα χασικλίδικα. Το τραγούδι δεν γράφτηκε για κάποιο Πειραιώτη, ζόρικο βαρκάρη, αλλά είναι μια παράφραση του σπανιόλικου τραγουδιού «Antonio Vargas Heredia, el Gitano» το οποίο ήταν μεγάλο «σουξέ». Το τραγούδι είχε ακουστεί στη ταινία «Carmen della Triana» του 1938.

Η δίκη για την πατρότητα του τραγουδιού

Ο Μίνωας Μάτσας επινόησε κι έγραψε τους ελληνικούς στίχους (δεν το μετέφρασε) κι ο Περιστέρης το μελοποίησε, έτσι ώστε να μη μοιάζει καθόλου με το ισπανικό τραγούδι. Στον δίσκο, ως στιχουργός αναφέρεται η Πιπίτσα Οικονόμου, που ήταν υπάλληλος του Μ. Μάτσα. Το όνομα της το χρησιμοποίησε ως ψευδώνυμο ο Μάτσας για να υπογράψει τους στίχους του.

Η επιτυχία ήταν αναπάντεχη, σε βαθμό που ο Juan Mostozo, ο ισπανός συνθέτης, προσέφυγε στην ελληνική Δικαιοσύνη για να προστατεύσει τα δήθεν πνευματικά του δικαιώματα. Οι Έλληνες κατηγορούμενοι πρότειναν ένα μάρτυρα υπεράσπισης, ο οποίος δήλωσε ότι λέγεται Αντώνης, είναι εξ επαγγέλματος βαρκάρης και ότι γι΄αυτόν είχε γραφτεί το ελληνικό τραγούδι!

Το δικαστήριο κήρυξε τους κατηγορουμένους αθώους!

Και όπως λέμε συνήθως, για να μαθαίνουν οι νέοι και να θυμόμαστε οι ηλικιωμένοι, παραθέτω τα κείμενα του Έλληνα «Αντώνη του βαρκάρη του σερέτη» και του Ισπανού «Antonio Vargas Heredia» (σε μετάφραση).

Ο Αντώνης ο βαρκάρης ο σερέτης
έπαψε να ζει ρεμπέτης
θέλει πλούτη και παλάτια
και της Κάρμεν τα δυο μάτια
Επαράτησε τη βάρκα στο λιμάνι
κάτω στο Πασαλιμάνι
τραγουδάει κι όλο πίνει
ταυρομάχος πάει να γίνει
Μα ο άκαρδος ο ταύρος τον σκοτώνει
και στη γη τονε ξαπλώνει
σαν τον βλέπει η Κάρμεν κλαίει
πάει κοντά του και του λέει
Αχ Αντώνη μου, βαρκάρη μου σερέτη
τώρα μένω νέτη σκέτη
μες στον κόσμο η καημένη
χήρα παραπονεμένη

Antonio Vargas Heredia, el Gitano
Έχει δύο χείλια, γαρούφαλου χρώμα
και δυό μάτια μαύρα που φλόγες
σκορπάνε
και όπου περάσει ακούς μ’ ένα στόμα
Αχ, Αντόνιο Βάργκας Χερέδια
Τσιγγάνε
Πηγαίνει μονάχος προς το μονοπάτι
να ‘βρει των τσιγγάνων τρελή
συντροφιά
και όπως τον λούζει χλωμό το
φεγγάρι
του δίνει πιο πλάνα ακόμα ομορφιά
Αντόνιο Βάργκας Χερέδια
με την μεγάλη καρδιά
ποθώ πολύ τα φιλιά σου
έστω και για μια βραδιά
Για το γερό σου το κορμί μιλάνε κάθε
στιγμή
τρελές κοπέλες που ποθούν μαζί σου
να φιληθούν.
Τα κορίτσια της Σιέρρα Μορένα
μπορούνε για σένα και να σκοτωθούν
Αντόνιο Βάργκας  Χερέδια
μπορούνε για σένα και να σκοτωθούν

Η ιστορία αυτή έχει και συνέχεια, καθώς τη διακωμώδησε το τραγούδι «η Κάρμεν στην Αθήνα», πάλι με τον Μάρκο Βαμβακάρη. Ο βαρκάρης έχει γίνει πλέον ταυρομάχος…

Πηγή