Να φέρουμε τους εφήβους πιο κοντά στη λογοτεχνία
Ξεκινάει την Τετάρτη 1η Νοεμβρίου ο Μήνας Εφηβείας, που διοργανώνουν για έβδομη συνεχή χρονιά οι Εκδόσεις Πατάκη και τελεί υπό την Αιγίδα του Κύκλου του ελληνικού παιδικού βιβλίου – Ελληνικό Τμήμα της ΙΒΒΥ. Για περισσότερες από 30 μέρες, μαθητές, καθηγητές και γονείς θα μπορούν να παρακολουθήσουν τις εκδηλώσεις που έχουν προγραμματιστεί, άλλες για οργανωμένες ομάδες εφήβων και μαθητών και άλλες ανοιχτές στο κοινό. Με αφορμή την έναρξη του προγράμματος, μιλήσαμε με τον κ. Δικαίο Χατζηπλή, Υπεύθυνο Εκδηλώσεων Παιδικού & Εφηβικού Βιβλίου των Εκδόσεων Πατάκη, για να μάθουμε περισσότερα για τον Μήνα Εφηβείας και τις δράσεις που έχουν προγραμματιστεί, για το πώς γεννήθηκε η ιδέα για τις εκδηλώσεις αυτές και για ποιον λόγο χαρακτηρίζουμε τους έφηβους «δύσκολο» αναγνωστικό κοινό.
Πώς προέκυψε η ιδέα για τη διοργάνωση του Μήνα Εφηβείας; Πόσα χρόνια γίνεται και για ποιον λόγο επιλέχτηκε ο Νοέμβριος;
Ο Μήνας Εφηβείας προέκυψε ως μία ανάγκη να φέρουμε τους εφήβους πιο κοντά στη λογοτεχνία, αλλά και σε σύγχρονα θέματα πολιτιστικού, καλλιτεχνικού και επιστημονικού ενδιαφέροντος. Μια ιδέα που γεννήθηκε μετά από 25 χρόνια ενασχόλησης των Εκδόσεων Πατάκη με τη λογοτεχνία για νέους. Φέτος, ο Μήνας Εφηβείας θα διοργανωθεί για 7η συνεχή χρονιά (ξεκίνησε το 2011). Ο Νοέμβριος κρίθηκε ως ιδανικός μήνας μιας και ακόμη δεν έχουν ξεκινήσει οι εξετάσεις στα σχολεία και το πρόγραμμα των μαθητών δεν είναι τόσο βεβαρημένο.
Τι προσφέρει στο κοινό του;
Ο Μήνας Εφηβείας αποτελεί μια σειρά εκδηλώσεων που απευθύνονται στους εφήβους, στους γονείς τους και στους εκπαιδευτικούς. Εισηγητές στις εκδηλώσεις είναι συγγραφείς, άνθρωποι των τεχνών, επιστήμονες – συνεργάτες και φίλοι των Εκδόσεων Πατάκη, που παρουσιάζουν θεματικές τις οποίες έχουν προσεγγίσει μέσα από το λογοτεχνικό, καλλιτεχνικό ή επιστημονικό τους έργο. Μέσα από τον Μήνα Εφηβείας οι νέοι παροτρύνονται σε πολιτιστικές δράσεις και ενθαρρύνονται να συμμετέχουν δημιουργικά, να πάρουν τον λόγο και να βρουν νέες διόδους έκφρασης.
Ποιες είναι οι κριτικές του κοινού, τι τους αρέσει και τι όχι, τι είναι αυτό που τους κάνει να επιστρέφουν κάθε χρονιά στον Μήνα Εφηβείας και τις εκδηλώσεις του;
Κάθε φορά που ξεκινάμε να σχεδιάσουμε τις εκδηλώσεις σκεφτόμαστε τι θα ήταν αυτό που θα άρεσε στους εφήβους, θα τους ενθάρρυνε να εκφραστούν και να πάρουν θέση και θα είχε παράλληλα ψυχαγωγική και παιδαγωγική διάσταση. Πάνω σε αυτή τη βάση το περιεχόμενο των εκδηλώσεων φροντίζουμε μαζί με τους εισηγητές να έχει σύγχρονο χαρακτήρα και να περιλαμβάνει πρωτότυπα θέματα που τους αφορούν. Όλα αυτά τα χρόνια έχουμε εισπράξει πολύ θετικά σχόλια και μάλιστα πολλά σχολεία επανέρχονται κάθε χρόνο, ανανεώνοντας τη συμμετοχή τους. Και φέτος, η συμμετοχή είναι πολύ μεγάλη με αποτέλεσμα να μην μας φτάσουν οι μέρες του Νοεμβρίου, οπότε οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν και μέχρι τα μέσα του Δεκεμβρίου.
Υπάρχει κάποια συγκεκριμένη θεματική κάθε χρονιά; Με ποια κριτήρια επιλέγονται οι εκδηλώσεις;
Όχι δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη θεματική. Προσπαθούμε όμως να προσεγγίζουμε διάφορα πεδία όπως επιστήμη, τέχνη, ιστορία, κινηματογράφο, τεχνολογία, επαγγελματικό προσανατολισμό κ.α. Σχετικά με τα κριτήρια των εκδηλώσεων προσπαθούμε κάθε χρόνο να αφουγκραστούμε τις ανάγκες της εποχής και τα πεδία ενδιαφέροντος των εφήβων ώστε να καταφέρουμε να σχεδιάσουμε δράσεις που να τους κερδίσουν. Παράλληλα όμως αντλούμε ιδέες και από τα νέα βιβλία των συγγραφέων μας που πάντα έρχονται να μας δώσουν τροφή για σκέψη και δημιουργία.
Ποια από τις εκδηλώσεις που έχετε προγραμματίσει για φέτος ξεχωρίζει για εσάς;
Όταν πιάσαμε το έντυπο πρόγραμμα στα χέρια μας νιώσαμε τόση χαρά και συγκίνηση. Και αυτό γιατί, εκτός άλλων, θεωρήσαμε ότι καταφέραμε κάθε εκδήλωση να είναι μοναδική. Να ξεχωρίζει από τις άλλες, να έχει τη δική της ταυτότητα και να προσφέρει κάτι μοναδικό. Θα σας καλούσαμε όμως αν θέλετε να παρακολουθήσετε τις εκδηλώσεις και να απαντήσουμε μαζί στην ερώτηση αυτή μετά το τέλος του Μήνα Εφηβείας.
Οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται μόνο στην Αθήνα και πώς μπορεί ένα σχολείο που βρίσκεται εκτός Αθηνών να συμμετέχει;
Ο Μήνας Εφηβείας ακολουθεί την εντοπιότητα των συγγραφέων, των φίλων και των συνεργατών μας. Έτσι για φέτος εκτός από την Αθήνα πραγματοποιούνται εκδηλώσεις και στη Θεσσαλονίκη. Παράλληλα εκδηλώσεις διοργανώνονται και στην Τεγέα. Κάθε χρόνο προσπαθούμε να προσθέτουμε και διαφορετικές περιοχές. Ο Μήνας Εφηβείας δεν έχει κανέναν εμπορικό χαρακτήρα και όλες οι εκδηλώσεις διοργανώνονται δωρεάν για τους συμμετέχοντες. Αυτό θα ήταν δύσκολο να διατηρηθεί αν αποφασίζαμε οι εκδηλώσεις να μετακινούνται και σε άλλες περιοχές.
Γιατί οι έφηβοι θεωρούνται «δύσκολο» αναγνωστικό κοινό; Τι είναι αυτό που τους ξεχωρίζει τόσο και γιατί χρειάζονται ειδική μεταχείριση;
Έχουν γίνει πολλές συζητήσεις γύρω από αυτό το θέμα και σίγουρα θα τροφοδοτεί αναλύσεις για πολλά χρόνια. Οι αυξημένες υποχρεώσεις, το ξελόγιασμα των νέων από την τεχνολογία, το διαδίκτυο, ο ελάχιστος ελεύθερος χρόνος και πολλοί άλλοι παράγοντες συνθέτουν την ταυτότητα του «δύσκολου» αναγνωστικού κοινού. Η εκρηκτικότητά τους, οι έντονες αλλαγές συναισθημάτων, η φάση αυτή της ενηλικίωσης, η απογοήτευση από την κοινωνία των μεγάλων, τα θέλω που δεν ακούγονται και πολλά άλλα είναι αυτά ξεχωρίζουν τους εφήβους. Αυτό που οι έφηβοι χρειάζονται για εμάς, είναι να προσπαθήσουμε να τους ακούσουμε, να τους δώσουμε το βήμα και να κρατήσουμε μια διαλογική σχέση με αποδοχή και κατανόηση για να καταφέρουμε τελικά να επικοινωνήσουμε. Έτσι σχεδιάζεται και ο Μήνας Εφηβείας άλλωστε.
Οι εισηγητές των εκδηλώσεων θα είναι οι συγγραφείς Αλεξάνδρα Μητσιάλη, Ελένη Κατσαμά, Γιώργος Κ. Παναγιωτάκης, Λίλη Λαμπρέλλη, Ελένη Δικαίου, Βαγγέλης Ηλιόπουλος, Mάνος Κοντολέων, Φίλιππος Μανδηλαράς, Αργυρώ Πιπίνη, Λίτσα Ψαραύτη, Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Σπύρος Γιαννακόπουλος, Γιάννης Κιουρτσάκης, Χριστίνα Φραγκεσκάκη, Λίνα Λυχναρά, Κατερίνα Σέρβη, Ελένη Σβορώνου και Κατερίνα Κρις, οι εκπαιδευτικοί: Φαίη Τσίτου (μουσειοπαιδαγωγός), Δρ. Βασιλική Νίκα, Κωνσταντία Τριανταφυλλοπούλου (σύμβουλος ΣΕΠ), Ηρώ Ποταμούση (θεατροπαιδαγωγός), Βάλια Λουτριανάκη, Γιώργος Μπίκος, Αντώνης Σαρρηγιάννης, Κωσταντίνος Παπαγεωργίου, Μαρία Λαγού, Στέλλα Καλέα, Μαίρη Μπελογιάννη, οι Κωνσταντίνος Μπολέτης (αρχιτέκτων, αναστηλωτής του αρχαίου θεάτρου του Διονύσου), Μαρία Σοφικίτου (αρχαιολόγος), Ευδόκιμος Φρέγκογλου (υπεύθυνος πολυμεσικών εφαρμογών του σωματείου ΔΙΑΖΩΜΑ), Σοφία Παπαϊωάννου (δημοσιογράφος), Τόμεκ Γιοβάνης (εικονογράφος, δημιουργός κόμικς), Τζωρτζίνα Κακουδάκη (σκηνοθέτης της παράστασης «Νεφέλες»), Δικαίος Χατζηπλής και η εκδότρια Ελενα Πατάκη.
Το πρόγραμμα του Μήνα Εφηβείας θα το βρείτε εδώ.