1967: H χρονιά που άλλαξε την ιστορία της Μουσικής
Από την Αθηνά Μικροπούλου
Το άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στην Popaganda στις 16.12.2017
Δέκα από τα πιο επιδραστικά άλμπουμ όλων των εποχών πρωτοκυκλοφόρησαν το 1967, κλείνοντας το 2017 τα 50 τους χρόνια. Και συνεχίζουν!
Το 1967 βρήκε τον κόσμο μπροστά στα μεγάλα ερωτηματικά του με μία σχεδόν ετοιμοπόλεμη διάθεση έτοιμο να αλλάξει τα κακώς κείμενα και τον ίδιο του τον εαυτό. Το 1967 ο πόλεμος στο Βιετνάμ μαινόταν και στις ασπρόμαυρες – τεράστιες σε μήκος – εφημερίδες της εποχής ήταν καθημερινά το θέμα της ημέρας, ενώ στις ΗΠΑ ο κόσμος έβραζε βλέποντας τα παιδιά του να οδηγούνται σε μια παράλογη σφαγή, έναν πόλεμο που όλοι ήξεραν πως θα τελειώσει το ίδιο άδοξα με τον τρόπο που άρχισε.
Ρωσία και Κίνα ανταλλάσσουν απειλές και παλεύουν για το πάνω χέρι στην περιοχή και ως αντίπαλο δέος στις ΗΠΑ, ο Μάο έχει μόλις ’’λανσάρει’’ την Μεγάλη Πολιτιστική Επανάσταση του προλεταριάτου, ενώ στην χώρα του επικρατεί ο Πυρετός των Μάνγκο και η Ρωσία χάνει τον πρώτο της αστροναύτη στο διάστημα.
Στην Ελλάδα γίνεται το πραξικόπημα των Συνταγματαρχών και εγκαθίσταται η χούντα, Βασιλιάς τέλος, οι πρώτες αμερικάνικες πολυεθνικές ετοιμάζουν την είσοδο και οριστική επικράτησή τους στην αγορά. Η Μεγάλη Βρετανία αποποινικοποιεί την ομοφυλοφιλία, ενώ στις ΗΠΑ ανεβαίνει το HAIR, ο Μοχάμεντ Άλι αρνείται να πάει στρατό και του αφαιρούνται οι τίτλοι και ξεκινούν τεράστιες διαδηλώσεις ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ. Summer of Love ,τα αγόρια αφήνουν μακριά μαλλιά ως ένδειξη μιας απελευθερωμένης στάσης απέναντι στην ζωή ,την κοινωνία, την πολιτική , τα κορίτσια φοράνε κολλητά καμπάνα τζιν και τολμάνε το δημόσιο τόπλες, οι νέοι φλερτάρουν και το κάνουν ελεύθερα.
Το 1967 είναι τέτοιες οι κοινωνικοπολιτικές συνθήκες ειδικά στις ΗΠΑ αλλά και στην Μεγάλη Βρετανία που όχι απλά επιτρέπουν αλλά σχεδόν επιβάλλουν την αναζήτηση της νέας φόρμας, τον πειραματισμό, την γέννηση καινούριων ειδών στην τέχνη γενικότερα και ειδικά στην μουσική. Η Ψυχεδέλεια τόσο σαν κίνημα –ρεύμα στην Τέχνη όσο και σαν απλό αποτέλεσμα της κατανάλωσης ψυχοτρόπων ουσιών και παραισθησιογόνων ‘’βάζει στα όργανα φωτιά ‘’. Σχεδόν κάθε μήνα του 1967 κυκλοφορεί τουλάχιστον ένας δίσκος από αυτούς που ακόμα και φέτος που έσβησαν τα 50 τους κεράκια θεωρούνται κλασσικοί και από τους πιο επιδραστικούς δίσκους όλων των εποχών.
Μπορεί το 1967 η ‘’Επανάσταση’’ να μην άλλαξε τον κόσμο αλλά πέραν κάθε αμφιβολίας γέννησε μερικούς δίσκους που άλλαξαν την ιστορία της μουσικής. Επιλέγουμε δέκα (10) από αυτούς με σειρά την ημερομηνία πρώτης κυκλοφορίας τους το 1967:
1. The Doors – The Doors (4/01/1967)
Ναι, έχουν πάρει και τα δικά μας αυτιά κάποιους σημερινούς ειδικούς, bloggers και μουσικογραφιάδες που υποστηρίζουν πως οι Doors είναι υπερτιμημένοι και δεν οφείλουν την επιτυχία τους στην μουσική τους αλλά είτε στην εκρηκτική προσωπικότητα του frontman τους Jim Morrison, είτε στην σεξουαλικότητά του.
Το πρώτο άλμπουμ των The Doors που φέρει και το όνομά τους κυκλοφόρησε στις 4 Ιανουαρίου του 1967 από την Electra και περιέχει (6+5), 11 τραγούδια, τρία από τα οποία θεωρούνται από τα πιο εμβληματικά στην ιστορία της Ροκ (Break On Through To the Other Side, Light My Fire, The End).
O δίσκος:
- Στην Αμερική κοντράριζε επί σειρά μηνών στην κορυφή των τσαρτ το St. Pepper’s.
- Είναι το #42 στη λίστα του Rolling Stone με τα «500 Σπουδαιότερα Άλμπουμ Όλων των Εποχών».
- Έχει μπει στο “The Rolling Stone Hall of Fame”.
- Είναι το #75 στα «100 Σπουδαιότερα Άλμπουμ Όλων των Εποχών» του Q magazine.
- Το #226 στα «500 Σπουδαιότερα Άλμπουμ Όλων των Εποχών» του NME.
- Ένα από τα 40 πιο σημαντικά άλμπουμ του 1967 κατά το Rolling Stone.
- Έχει μπει στο Grammy Hall Of Fame (τόσο το άλμπουμ στην ολότητά του όσο και το Light My Fire ξεχωριστά).
- Επελέγη το 2015 από την Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου να ενταχθεί στο Εθνικό Δισκογραφικό Αρχείο (National Recording Registry) λόγω του μεγέθους της πολιτιστικής, καλλιτεχνικής και ιστορικής σπουδαιότητάς του.
- Και φυσικά θεωρείται ένας από τους πρώτους ψυχεδελικούς και πιο επιδραστικούς δίσκους όλων των εποχών.
Καλλιτέχνες που έχουν δημόσια παραδεχτεί ή/και φαίνεται ότι έχουν επηρεαστεί από τους Doors και το συγκεκριμένο άλμπουμ είναι, μεταξύ άλλων, οι Jan Curtis των Joy Division, Iggy Pop, Patti Smith, Echo and The Bunnymen, Brian Jonestown Massacre και ο Julian Casablancas των The Strokes.
Ακούστε την διασκευή του The End από τους Nirvana εδώ:
2. Surrealistic Pillow – Jefferson Airplane (1/02/1967)
Στις 1 Φεβρουαρίου του 1967 κυκλοφορεί από την RCA Victor ο δίσκος που από τον τίτλο του και μόνο υμνεί την Ψυχεδέλεια σαν κίνημα στην Τέχνη. Και σαν τρόπο ζωής. Το Surrealistic Pillow στην αρχική του εκδοχή έχει (5+6) 11 τραγούδια, δύο από τα οποία είναι από τα πιο διασκευασμένα τραγούδια όλων των εποχών (Somebody To Love και White Rabbit).
O δίσκος:
- Είναι ο δεύτερος των Jefferson Airplane και ο πρώτος με τραγουδίστρια την Grace Slick.
- Έφτασε γρήγορα στην κορυφή του Billboard και έγινε χρυσός.
- Θεωρείται κορυφαίο δείγμα ψυχεδελικής μουσικής αλλά και της Underground κουλτούρας των 60s.
- Είναι το πρώτο μπλοκμπάστερ άλμπουμ ψυχεδελικής μουσικής από το San Francisco και έχει φανερά επηρεάσει την Underground σκηνή της Haight – Ashbury (Summer of Love).
- Είναι στο #146 στα «500 Σπουδαιότερα Άλμπουμ Όλων των Εποχών» του Rolling Stone.
- Έχει ως «Πνευματικό Σύμβουλο» τον Jerry Garcia των Grateful Dead, o οποίος παίζει “cameo” και σε μερικά κομμάτια του δίσκου.
- «Κρύβει» ένα τουλάχιστον μυστικό από το ευρύ κοινό: Το Somebody To Love θα μπορούσε να είναι διασκευή ενός κομματιού της Grace Slick με την προηγούμενη μπάντα της.
- Θεωρείται «Πατέρας» του Raga rock ( μουσική με πολλές επιρροές από την Ινδική μουσική και χρήση σχετικών οργάνων όπως το σιτάρ).
- Είναι ο δίσκος με δύο από τα πιο διασκευασμένα κομμάτια όλων των εποχών, χωρίς να μετράμε τις διασκευές στα talent shows.
Ακούστε εδώ την διασκευή του Somebody To Love από τους Ramones με την Traci Lord στα backup vocals.
3. The Velvet Underground & Nico – The Velvet Underground, Nico (12/03/1967)
Κι ενώ συνεχίζουν να κυκλοφορούν διαμάντια μεγάλων «χαρτιών» της μουσικής όπως ο Elvis, o Mayall,οι Byrds, Temptations και Franklin, στις 12 Μαρτίου του 1967 κυκλοφορεί από την Verve και το πρωτοεμφανιζόμενο συγκρότημα Velvet Underground –υποστηριζόμενο από τα φωνητικά της Γερμανίδας τραγουδίστριας Nico το The Velvet Underground & Nico.
Οι Velvet Underground ήταν παιδιά του Andy Warhol κι είχαν ήδη «βγει στο κλαρί» από τον ίδιο, το 1966 με το Exploding Plastic Inevitable Tour, μία σειρά από πρωτοποριακά για την εποχή multimedia events που περιλάμβαναν μουσική, προβολές και πειραματικές παραστάσεις και που έμειναν στην ιστορία τόσο για την τόλμη με την οποία έθιγαν θέματα όπως ο σαδομαζοχισμός, τα ναρκωτικά, η πορνεία και οι σεξουαλικές αποκλίσεις όσο και τα πρωτοποριακά μέσα που χρησιμοποίησαν τότε όπως η χρήση Strobolights! Έννοιες όπως avant garde, alternative και experimental ήταν μέσα στο DNA των Velvet Underground από την αρχή και χωρίς ακόμα να έχουν ορισθεί τα αντίστοιχα μουσικά είδη.
Το The Velvet Underground & Nico βγήκε με καλλιτεχνική επιμέλεια του Warhol έχοντας στο εξώφυλλο την γνωστή μπανάνα αλλά σε μία άλλη, πιο «διαδραστική» version από αυτήν που ξέρουμε σήμερα, ζητώντας από τον ακροατή να ξεφλουδίσει την μπανάνα απαλά ώστε να την δει γυμνή στο εσωτερικό της και ήταν η απόλυτη αποτυχία τόσο εμπορικά όσο και σε σχέση με την αποδοχή του από τα κυκλώματα κριτικών και καλλιτεχνών.
Έχει (6+5) 11 τραγούδια, που έμελλε να γίνουν στην πλειοψηφία τους εμβληματικοί ύμνοι μιας κουλτούρας που κατάφερε να συγκλίνει το underground με το avant garde, το pop με το alternative και τους mainstream ροκάδες με τους hipsters, απολαύστε τίτλους, τα εξής:
1. Sunday Morning
2. I’m Waiting For The Man
3. Femme Fatale
4. Venus In Furs
5. Run Run Run
6. All Tomorrow’s Parties (Ναι από αυτό πήρε το όνομά της η ATP)
7. Heroin
8. There She Goes Again
9. I’ll Be Your Mirror
10. The Black Angel’s Death Song (θυμηθείτε το φετινό Death Song των BlackAngels)
11. European Son
Αν εξαιρέσουμε τα προφητικά λόγια ενός μικρού περιοδικού, του Vibrations, που ήταν το μόνο που εκτίμησε τον δίσκο και πρόβλεψε την πορεία του στην ιστορία της μουσικής ,το Velvet Underground & Nico άρχισε να λαμβάνει θετικές κριτικές δέκα ολόκληρα χρόνια μετά.
Σήμερα είναι:
- #1 στα «15 Πιο Επιδραστικά Άλμπουμ Όλων των Εποχών» σύμφωνα με το Spin.
- Ένα από τα «100 Πιο Σημαντικά Έργα της Αμερικάνικης Μουσικής του 20ουΑιώνα» σύμφωνα με το NPR.
- #13 στα «500 Πιο Σημαντικά Άλμπουμ Όλων των Εποχών» σύμφωνα με το Rolling Stone που το ονόμασε και ως το πλέον προφητικό όλων.
- #22 στα «Πιο Σημαντικά Άλμπουμ Όλων των Εποχών» σύμφωνα με το poll “Music of the Millennium”που έτρεξε το 1997 στην Μεγάλη Βρετανία το Channel 4 του HMV Group.
- #42 στα «100 Πιο Σημαντικά Άλμπουμ Όλων των Εποχών» σύμφωνα με το poll των αναγνωστών του Q magazine το 2006.
- Φέτος, 50 χρόνια μετά την κυκλοφορία του, το Pitchfork το τοποθέτησε στην πρώτη θέση των «200 Πιο Σημαντικών Άλμπουμ των 60ς».
Είναι τόσο μεγάλη η συμβολή και η επίδραση του Velvet Underground & Nico στην εξέλιξη της σύγχρονης μουσικής που θεωρείται ότι πάνω από δέκα μουσικά είδη έχουν ‘’ξεπηδήσει’’ από αυτόν τον δίσκο (μεταξύ αυτών τα art rock, punk, garage, grunge, shoegaze, goth, indie).
Το 1982 ο Brian Eno είπε χαρακτηριστικά: «Μιλούσα με τον Lou Reed τις προάλλες και μου είπε ότι ο δίσκος πούλησε 30.000 αντίτυπα τα πρώτα πέντε χρόνια. Οι πωλήσεις αυξήθηκαν πρόσφατα αλλά θέλω να πω ότι αυτός ο δίσκος ήταν πάρα πολύ σημαντικός. Νομίζω ότι όποιος πήρε ένα αντίτυπο, έφτιαξε μια μπάντα!»
Πολύ πρόσφατα ο Ed Vulliamy έγραψε στον Guardian ένα αριστουργηματικό άρθρο με τίτλο ‘’ Why The Velvet Underground’s landmark debut album still resonates after 50 years’’ αναλύοντας με ευφυή τρόπο την αξία αυτού του υπεράλμπουμ.
Διαβάστε ακόμα τι μας είπαν για τα 50 χρόνια της Μπανάνας οι δικοί μας Δημήτρης Ιωάννου (Bokomolech), Δημήτρης Πουλικάκος, Γιάννης Παπαϊωάννου (ION, Mechanimal) και The Callas εδώ
4. Are You Experienced – The Jimi Hendrix Experience (12/05/ 1967)
Πλησιάζει το Summer of Love, είναι Άνοιξη και Μάιος μήνας. Δισκογραφικός οργασμός.
Έχουν ήδη κυκλοφορήσει οι Electric Prunes το ομώνυμο άλμπουμ αλλά και το σπουδαίο Electric Music For The Mind And Body των Country Joe and The Fish.
12 Μαΐου 1967: ΜΠΟΥΜ! ,σκάει σαν μπόμπα από την Track στην Μεγάλη Βρετανία το πρώτο άλμπουμ του Jimi Hendrix, το Are You Experienced (στις ΗΠΑ βγήκε από την Reprise στις 23 Αυγούστου.)
Ο James Marshall “Jimi” Hendrix (γεννημένος με το όνομα Johnny Allen Hendrix) –τέως αλεξιπτωτιστής του Αμερικανικού στρατού –παίζει κιθάρα από τα 15 του, είναι μόλις 25 χρονών και έχει γράψει τον δίσκο που στα τρία μόλις χρόνια της εκθαμβωτικής πορείας του – ως ζωντανός- θα τον βάλει στο Πάνθεον των μεγαλύτερων ροκ σταρ όλων των εποχών, θα τον στείλει στην κορυφή των charts και θα κάνει τους κριτικούς σε όλο τον κόσμο να τον υμνήσουν ως singsong writer και κιθαρίστα. Αυτά σε συνδυασμό με την ασύλληπτη σεξουαλικότητά του, τον τρόπο που παίζει την κιθάρα του και εκτελεί live τα κομμάτια του θα τον στείλουν, επίσης, στην κορυφή όλων των καταλόγων με τους σπουδαιότερους κιθαρίστες και rock performers όλων των εποχών και των line up των τριών μεγαλύτερων και πιο εμβληματικών φεστιβάλ ολόκληρης εκείνης της περιόδου: του Monterey Pop το 1967, του Woodstock το 1969 και της Νήσου Wight το 1970 – λίγο πριν πεθάνει από αναρρόφηση στον ύπνο του λόγω κατάχρησης βαρβιτουρικών πηγαίνοντας να βρει τον Brian Jones και το Club των 27άρηδων.
Ο δίσκος έχει (6+5) 11 κομμάτια μεταξύ των οποίων στην επική Αμερικάνικη έκδοση βρίσκονται τα Purple Haze, Hey Joe, The Wind Cries Mary, Foxy Lady όπως και το ομώνυμο με τον δίσκο κομμάτι και θεωρείται:
- ως η απαρχή μιας νέας κατεύθυνσης της rock, hard rock και ψυχεδελικής μουσικής.
- ένα από τα τρία σπουδαιότερα ντεμπούτα στην ιστορία του Rock ‘n Roll.
- «άλμπουμ – ορόσημο σε ένα καλοκαίρι γεμάτο άλμπουμ – ορόσημα».
- #15 στα «500 Σπουδαιότερα Άλμπουμ Όλων των Εποχών» σύμφωνα με το Rolling Stone.
- Το άλμπουμ που άλλαξε τον τρόπο που οι μουσικοί παίζουν ηλεκτρική κιθάρα.
- Το σπουδαιότερο άλμπουμ στην ιστορία της μουσικής με μουσική που βασίζεται στην ηλεκτρική κιθάρα, σύμφωνα με το Mojo.
- Το μοναδικό άλμπουμ που συνδυάζει με τόσο ευφυή, πρωτότυπο και ευρηματικό τρόπο την ηλεκτρική κιθάρα και τον τρόπο που παίζεται μαζί με R&B, blues, psychedelia, pop, heavy rock και jazz ρυθμούς.
- Ενώ έχει επιλεγεί από τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου για το National Recordings Registry σαν ένα από τα πιο σπουδαία άλμπουμ για την πολιτιστική, καλλιτεχνική και ιστορική κληρονομιά του
- Και 4 από τα 11 κομμάτια του βρίσκονται στην λίστα με τα «500 Σπουδαιότερα Κομμάτια Όλων των Εποχών» του Rolling Stone [ “Purple Haze” (No. 17), “Foxy Lady” (No. 153), “Hey Joe” (No. 201), and “The Wind Cries Mary” (No. 379)].
Για τέλος, δείτε αυτό ολόκληρο!
5. Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band – The Beatles (26/05/1967)
Καταρχάς δείτε αυτό :
Στις 26 του ίδιου μήνα (Μαΐου ), την ίδια μέρα με το Absolutely Free του Frank Zappa, κυκλοφοράει αυτός που λένε ότι είναι ο μεγαλύτερος δίσκος όλων των εποχών από αυτό που λένε ότι είναι το μεγαλύτερο συγκρότημα όλων των εποχών.
Ο δίσκος έχει (6+7) 13 κομμάτια μεταξύ των οποίων ίσως το καλύτερο κομμάτι όλων των εποχών, το A Day In The Life κι ένα εμβληματικό εξώφυλλο ενώ θεωρείται:
- ένα από τα πρώτα concept άλμπουμ στην ιστορία της μουσικής.
- ένα κορυφαίο art rock άλμπουμ που βοήθησε στην εξέλιξη του progressive rock.
- ορόσημο της απαρχής της εποχής των Άλμπουμ.
- ορόσημο της Βρετανικής Ψυχεδέλειας που συνδυάζει αριστοτεχνικά στοιχεία vaudeville, circus, music hall, avant-garde καθώς και Western και Ινδικής μουσικής.
Ακόμη
- το 2003, η Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου το τίμησε εντάσσοντάς το στο NRR για το σύνολο της πολιτιστικής, καλλιτεχνικής και ιστορικής κληρονομιάς του.
- Το Rolling Stone το έχει ως #1 στη λίστα με τα «500 Σπουδαιότερα Άλμπουμ Όλων των Εποχών».
- Έχει πουλήσει πάνω από 32.000.000 δίσκους διεθνώς κι είναι ένα από το πιο εμπορικά άλμπουμ στην ιστορία της μουσικής και το τρίτο στη σειρά στο UK.
- Σύμφωνα με το Q magazine είναι κεντρικός πυλώνας της μυθολογίας και των συμβόλων της περιόδου του τέλους των 60s.
- Θεωρείται ακόμη ότι είναι το άλμπουμ που βοήθησε το Rock ‘n Roll να επαναστατήσει αναζητώντας νέες φόρμες και γεννώντας νέα είδη.
- Είναι #1 στη λίστα του Colin Larkin ‘’ All Time Top 1000 Albums’’.
- Θεωρείται ορόσημο στην ιστορία της Pop κουλτούρας ,ένα πολιτιστικό έμβλημα που αγκαλιάζει, εκφράζει και σηματοδοτεί όλα τα βασικά στοιχεία της νεανικής κουλτούρας των 60ς όπως η pop art, τα φανταχτερά ρούχα, τα ναρκωτικά, ο μυστικισμός και η απελευθέρωση από γονείς και λοιπές πιέσεις.
- Είναι ένα από τα «100 Καλύτερα Άλμπουμ Όλων των Εποχών» κατά το Time.
- Είναι το πιο επιδραστικό και σημαντικό άλμπουμ που έχει ποτέ ηχογραφηθεί κατά τον David Scott Kastan.
- Και ένα από τα “1001 Albums You Must Hear Before You Die”.
Διαβάστε 50 ακόμη πράγματα που πρέπει να ξέρετε για το Sgt.pepper’s εδώ
6. The Piper at the Gates of Dawn – Pink Floyd (5/08/1967)
Παρακαλούνται όσοι ανερυθρίαστα μειδιούν στο άκουσμα των λέξεων Pink Floyd να κάνουν μία ενδοσκόπηση και αφού αυτοκαταταγούν είτε στην κατηγορία
(α) νεώτερος των 45 και αδιάβαστος, είτε στην
(β) αδιάβαστος γενικά
να ακούσουν κι αυτά:
Βρισκόμαστε στην καρδιά του Summer of Love. Είναι τότε που η Αυτοκρατορία Αντεπιτίθεται!
Έχουν ήδη κυκλοφορήσει αριστουργήματα, στα οποία δυστυχώς ο αριθμός 10 στον τίτλο του άρθρου δεν επιτρέπει να αναφερθούμε, μάλιστα έχει μόλις κυκλοφορήσει το πρώτο άλμπουμ του David Bowie – τίποτα δεν προοιώνιζε αυτό που έμελλε να ακολουθήσει – και είναι 5 Αυγούστου.
Τα τσαρτ κατακλύζονται από αριστουργήματα της μαύρης μουσικής και η Μεγάλη Βρετανία πετάει για ακόμα μια φορά το γάντι στην Made in USA ψυχεδέλεια: Κάνουν το ντεμπούτο τους οι Pink Floyd, ένα συγκρότημα που έμελλε να γίνει πλούσιο και διάσημο με μουσικές πολύ διαφορετικές από αυτές που το έβγαλαν στη πιάτσα.
Ο Syd Barrett συνθέτης, τραγουδιστής, κιθαρίστας, φρόντμαν του συγκροτήματος και ποιητής είναι ένας λεπτεπίλεπτος, υπέροχος και ιδιοφυής Βρετανός που το LSD θα πάρει σύντομα μακριά από το υπόλοιπο συγκρότημα, βασανίζοντάς τον μονάχο με τις εμμονές του μέχρι τα 60 του. Όμως σε εκείνη την φάση είναι πιο δημιουργικός και on board από ποτέ, βάζοντας με τις μουσικές του τις βάσεις για να μεγαλουργήσουν αργότερα καλλιτέχνες όπως ο Marc Bolan και ο David Bowie. Ο ίδιος ο Bowie είπε με αφορμή τον θάνατο του Syd: “I can’t tell you how sad I feel. Syd was a major inspiration for me. The few times I saw him perform in London at UFO and the Marquee clubs during the 60s will forever be etched in my mind. He was so charismatic and such a startlingly original songwriter. Also, along with Anthony Newley, he was the first guy I’d heard to sing pop or rock with a British accent. His impact on my thinking was enormous. A major regret is that I never got to know him. Adiamond indeed.”
Το The Piper at the Gates of Dawn είναι το πρώτο και το μόνο άλμπουμ των Pink Floyd με τον Syd Barrett 100% μέσα και δεν χρειάζεται και πολύ να καταλάβει κανείς γιατί θεωρείται ένα από τα πιο επιδραστικά άλμπουμ όλων των εποχών, ειδικά σε ότι αφορά τον χώρο της progressive rock σκηνής.
Ο δίσκος είχε (6+5 ) 11 κομμάτια στην αρχική Αγγλική του έκδοση και (5+4) 9 κομμάτια στην Αμερικάνικη. Ακόμα και τώρα οι geeks του είδους τσακώνονται για το πια είναι η καλύτερη έκδοση από τις δύο.
Το συγκρότημα έκανε τρείς τέσσερις με το MORE) ακόμα καλούς δίσκους χωρίς τον Syd αλλά ξεκάθαρα βασισμένους πάνω στην παρακαταθήκη του, κανένας όμως από αυτούς δεν μπόρεσε να σταθεί ως πηγή έμπνευσης και για κανέναν καλλιτέχνη τόσο όσο το πολλές φορές αυτοσχεδιαστικό και σίγουρα πειραματικό The Piper at the Gates of Dawn.
Kinks, Vanilla Fudge, Scott Walker, Captain Beefheart, Eric Burdon & The Animals είναι κάποια μόνο από τα ιερά τέρατα της σύγχρονης μουσικής που βγάζουν δίσκους πριν φτάσουμε στις 10 Νοεμβρίου, την ημέρα που κυκλοφορούν παράλληλα δύο δίσκοι: Το Days of Future Passed των Moody Blues και το Disraeli Gears των Cream.
7. Days of Future Passed – Moody Blues (10/11/1967)
Είναι μαθηματικά βέβαιο πως η πλειοψηφία των νεώτερων αναγνωστών δεν θα γνωρίζει το όνομα MoodyBlues όπως και το ότι η πλειοψηφία των παλαιότερων θα τους θυμάται μόνο από τo Nights in White Satin (#1 blues κομμάτι για χορό στα πάρτι των 70ς με βερμούτ και τους γονείς δίπλα).
Όμως οι Moody Blues είναι κάτι πολύ παραπάνω από αυτό το κομμάτι και βεβαίως το Days ofFuture Passed είναι ένα από τα πιο επιδραστικά άλμπουμ όλων των εποχών. Και να γιατί:
Οι Moody Blues ξεκίνησαν από το Birmingham παίζοντας R&B αλλά σύντομα οι καλλιτεχνικές ανησυχίες των Justin Hayward (vocals, κιθάρα) και John Lodge (μπάσο) οδήγησαν στην διάλυση του αρχικού σχήματος με τους δύο κυρίους να αναλαμβάνουν την καλλιτεχνική διεύθυνση του γκρουπ και να εστιάζουν σε αυτό που ονειρευόντουσαν και πρώτοι όρισαν ως Συμφωνικό Ροκ.
Το Days of Future Passed είναι ένα από τα πρώτα concept άλμπουμ στην ιστορία της μουσικής και σύμφωνα με το σύνολο των κριτικών ένα από τα πρώτα που όρισαν το είδος progressive rock (μαζί με τις πρώτες δουλειές των Pink Floyd για την ακρίβεια).
Ξεκάθαρα επηρεασμένο μουσικά από την ψυχεδέλεια τολμάει πρώτο να χρησιμοποιήσει παράλληλα φόρμες και τεχνικές της συμφωνικής μουσικής. Ακόμα και η ανάπτυξη του δίσκου σε κομμάτια ακολουθεί την λογική των έργων της συμφωνικής και κλασσικής μουσικής , φτάνει να ακούσετε το πρώτο κομμάτι του δίσκου για να πεισθείτε.
O δίσκος περιγράφει την εξέλιξη μια μέρας από το πρωί ως το βράδυ και στην αρχική του έκδοση περιλαμβάνει (4+3) 7 κομμάτια τα οποία εκτελούνται από την μπάντα και στα συνδετικά τους σημεία (ιντερλούδια) από την London Festival Orchestra ενώ γίνεται για πρώτη φορά στην ιστορία της ροκ ευρεία χρήση του Mellotron. Το Mellotron είναι ένα ηλεκτρομηχανικό, πολυφωνικό πληκτρολόγιο που αναπτύχθηκε και κατασκευάστηκε στο Birmingham -από όπου ξεκίνησαν και οι Moody Blues – στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Αντικατέστησε το Chamberlin, το οποίο ήταν το πρώτο πληκτρολόγιο αναπαραγωγής samples παγκοσμίως. Η καρδιά του οργάνου είναι μια τράπεζα παράλληλων γραμμικών μαγνητικών ταινιών ήχου. Οι κεφαλές αναπαραγωγής κάτω από κάθε πλήκτρο επιτρέπουν την αναπαραγωγή προ-εγγεγραμμένων ήχων. Κάθε ταινία έχει χρόνο αναπαραγωγής περίπου 8 δευτερόλεπτα, οπότε η ταινία έρχεται σε νεκρό σημείο και επιστρέφει στην αρχική θέση. To Mellotron είναι υπεύθυνο για τον χαρακτηριστικό ήχο τόσο του Days of Future Passed όσο και των υπόλοιπων έργων των Moody Blues. Με την ίδια λογική το χρησιμοποίησαν αργότερα και άλλοι καλλιτέχνες όπως οι King Crimson και σήμερα μία ψηφιακή μορφή του διατίθεται στα iPad.
Το άλμπουμ αρχικά δεν είχε την αποδοχή που του άξιζε, ούτε από τους κριτικούς, ούτε από το ευρύ κοινό (εδώ να τονισθεί πως ο δικός μας Γιάννης Πετρίδης είχε συλλάβει αμέσως την αξία του προωθώντας το σαν κορυφαίο και πρωτοπόρο στον χώρο της progressive rock).
Σήμερα οι μουσικοκριτικοί και μουσικογραφιάδες σε όλο τον κόσμο αναφέρουν το άλμπουμ ως πρωτοπόρο παράδειγμα progressive rock,τονίζοντας πως είναι αυτό που δημιούργησε αυτό το είδος!
Ο David Fricke το αναφέρει ως ένα από τα βασικά άλμπουμ του 1967 και το βρίσκει “πιο κοντά στην υψηλή τέχνη από ότι στην ψυχεδέλεια’’.
Θεωρείται ότι εκφράζει την underground κουλτούρα της εποχής του όπως και το ότι είναι από τα πιο ανθεκτικά στον χρόνο άλμπουμ στην ιστορία της μουσικής αγγίζοντας ποιότητες που μόνο έργα της κλασσικής μουσικής έχουν.
Yes, King Crimson, ELP,ELO ακόμα και οι Deep Purple στην πρώτη τους περίοδο, αλλά και καλλιτέχνες όπως οι Genesis αργότερα, έχουν κατάφορα επηρεαστεί από το Days of Future Passed και τους παθιασμένους, ρομαντικούς πειραματισμούς των Moody Blues οι οποίοι φέτος προτάθηκαν και διαγωνίζονται ενάντια στους Radiohead για μια θέση στο Rock’n Roll Fame του 2018.
8. Disraeli Gears – Cream (10/11/1967)
Δεν υπάρχουν πολλά να πει κανείς για ένα δίσκο που έχει φτιαχτεί πάνω στο άνθος της ηλικίας τριών από τους σπουδαιότερους συνθέτες, μπλουζίστες και ρόκερς όλων των εποχών και παράλληλα κορυφαίων -έκαστος στο όργανο που παίζει – παγκοσμίως ερμηνευτών.
Το Disraeli Gears είναι η δεύτερη δουλειά των Cream, της Dream Team των 60ς μπάντας –αποτελέσματος της εκρηκτικής χημείας και συνεργασίας των Baker, Bruce και Clapton.
Αμέσως μόλις κυκλοφόρησε, σκαρφάλωσε στα τσαρτ όπου και έμεινε καιρό. Ακόμα και στην Ελλάδα είναι ιστορικά ένα από τα πιο πετυχημένα εμπορικά άλμπουμ ροκ μουσικής .
Αυτό που έκανε καλά η Αγία Τριάδα της Ροκ εκείνη την περίοδο και που βάζει το Disraeli Gears στα πιο επιδραστικά άλμπουμ όλων των εποχών είναι ότι τόλμησαν να συνδυάσουν κλασσικούς ήχους, φόρμες και μοτίβα του blues – που το έπαιζαν στα δάκτυλα – με την ψυχεδέλεια και τις πραγματικά δυναμικές σχεδόν βίαιες ερμηνείες όσον αφορά την χρήση των οργάνων.
Ένα από τα πιο εμβληματικά κομμάτια όλων των εποχών, το Sunshine of Your Love, βρίσκεται σε αυτόν τον δίσκο. Αγαπημένο του Hendrix που το έπαιξε live αρκετές φορές…
Το Disraeli Gears κυκλοφόρησε από την Atlantic, με παραγωγό τον πολύ Felix Pappalardi, έχει (5+6) 11 κομμάτια και έχει μπει στο Grammy Hall of Fame.
Είναι το #114 στα «500 Πιο Σημαντικά Άλμπουμ όλων των Εποχών» του Rolling Stone.
Σύμφωνα με το VH1 είναι το 87ο με σειρά σπουδαιότητας άλμπουμ όλων των εποχών και τέλος το 2008 κέρδισε την διάκριση ‘’Classic Rock Roll of Honours Award for Classic Album’’.
Θα είναι πάντα το άλμπουμ που θα μας θυμίζει ότι όταν θες να κάνεις την διαφορά και να προχωρήσεις μπροστά «πρέπει να αναεπεξεργαστείς τις επιρροές και εμπειρίες του παρελθόντος συνδέοντάς τις με μία τολμηρή θεώρηση του μέλλοντος που ονειρεύεσαι».
9. Forever Changes- Love (1/11/1967)
Λίγες μέρες νωρίτερα από το δίδυμο της 10ης Νοεμβρίου κυκλοφορεί από την Electra το τρίτο άλμπουμ των Loveκαι τελευταίο με την αρχική τους σύνθεση, το ForeverChanges .
Το άλμπουμ δεν αξιολογήθηκε θετικά από τους κριτικούς και ούτε σημείωσε κάποια ιδιαίτερη εμπορική επιτυχία αρχικά.
Την εποχή εκείνη τα μέλη της μπάντας ήταν κάπως μεταξύ τους, υπήρχαν προβλήματα λόγω της συμπεριφοράς κάποιων από αυτούς, λόγω των καταχρήσεων αλλά και ιδεολογικών διαφορών. Για παράδειγμα ο Arthur Lee δεν μάσαγε με την υπερκατανάλωση του Flower Power και έκλινε περισσότερο στο ότι τα μηνύματα και οι πρακτικές των hippies δεν μπορούσαν τελικά να φωτίσουν τον κόσμο (Let The Sunshine In –Hair). Πόσο μάλλον να τον αλλάξουν.
Για την παραγωγή του δίσκου κλήθηκαν να συνδράμουν πολλοί σπουδαίοι παράγοντες, ο καθένας από την ειδικότητά του, μεταξύ των οποίων και ο ΘΕΟΣ Neil Young που όμως αρνήθηκε.
To ‘’brief’’ ή η ντιρεκτίβα της δισκογραφικής ήταν σαφέστατα: Folk Rock
Μέσα σε όλο αυτό το κομφούζιο και με τόσες καταχρήσεις τα παιδιά έκαναν αυτό που ήξεραν καλύτερα και λίγο από αυτό που τους ζητούσαν: Πάντρεψαν folk με ψυχεδέλεια και γέννησαν (6+5) 11 τραγούδια που αρκετά χρόνια μετά έγιναν αποδεκτά στην ολότητά τους ως άλμπουμ με περιγραφές όπως Folk rock, psychedelic folk, baroque pop, psychedelic pop, psychedelic rock και σημείο σύγκλισης ότι πρόκειται για το τέκνο per se,το μουσικό απάνθισμα του Summer of Love.
Χρειάστηκαν 20 περίπου χρόνια:
- Το 1979 το The Rolling Stone Record Guide έδωσε στο άλμπουμ 5/5 αστέρια.
- Το Mojo το χαρακτήρισε ως το δεύτερο σπουδαιότερο ψυχεδελικό άλμπουμ της ιστορίας.
- Tο 1996 οι αναγνώστες του Mojo το επέλεξαν ως το #11 από τα «100 Σπουδαιότερα Άλμπουμ που Γράφτηκαν Ποτέ». Το ίδιο συνέβη αργότερα και στην Βρετανική Βουλή !!!
- Το Rolling Stone το τοποθετεί ως #40 στην λίστα με τα «500 Σπουδαιότερα Άλμπουμ Όλων Των Εποχών».
- Αντίστοιχα το ΝΜΕ το τοποθετεί στο #37 της λίστας του με τα «500 Σπουδαιότερα Άλμπουμ Όλων Των Εποχών».
- Το 1998, οι αναγνώστες του Q magazine το ψηφίζουν ως το #82 «Σπουδαιότερο Άλμπουμ Όλων Των Εποχών.»
- Το 2005 έρευνα του Channel 4, το βάζει στο #83 στα «100 Σπουδαιότερα Άλμπουμ Όλων Των Εποχών.»
- Είναι και αυτό ένα από τα 1001 Albums You Must Hear Before You Die.
Τι ήταν αυτό που έκανε τα πράγματα να αλλάξουν έτσι;
Ήταν και αυτό πολύ μπροστά για την εποχή του; Πιθανόν ο κόσμος τότε να μην ήταν και σε τόση διάθεση για πολυσυλλεκτικά ακούσματα.
Πάντως πέρα από όλες τις διακρίσεις που έχει αποκομίσει, η επιδραστικότητα αυτού του σπουδαίου άλμπουμ φαίνεται από αυτή την ιστορία: Σύμφωνα με το New Musical Express οι The Stone Roses τα βρήκαν με τον μελλοντικό παραγωγό τους John Leckie όταν συμφώνησαν αμφότεροι πως το Forever Changes ήταν ο καλύτερος δίσκος όλων των εποχών!
Αφήνουμε εκτός λίστας Rolling Stones,The Who, Procol Harum,τους συλλεκτικούς πλέον Kaleidoscope, Traffic και πολλούς ακόμα για να βάλουμε στην 10η θέση ένα άλμπουμ που μπορεί να μην άλλαξε την πορεία της μουσικής αλλά άλλαξε τον τρόπο που η ποίηση μπήκε στα σπίτια εκατομμυρίων ανθρώπων μέσα από την μουσική.
Στις 27 Δεκεμβρίου κυκλοφορεί μαζί με πολλούς ακόμα δίσκους το:
10. Songs of Leonard Cohen – Leonard Cohen (27/12/1967)
O δίσκος βγήκε από την Columbia και έχει (5+5) 10κομμάτια μεταξύ των οποίων η Suzanne και η Marianne. Αν και ούτε αυτός αγαπήθηκε αμέσως από τα τσαρτ και τους κριτικούς, έστειλε τον δημιουργό του κατευθείαν στο Πάνθεον των ποιητών -τραγουδοποιών τοποθετώντας τον – λόγω της απαισιοδοξίας του – ανάμεσα στον Schopenhauer και τον Dylan!
Δεν θα σταθούμε στις πάμπολλες διακρίσεις του έκτοτε με την παρουσία του σε δύσκολες λίστες, (ούτε στο Νόμπελ που πολλοί υποστηρίζουν ότι έπρεπε να έχει πάρει), αλλά σε κάτι από αυτά τα σπουδαία που είπε ο δημιουργός του στην τελευταία του συνέντευξη στο New Yorker: «Ξέρω ότι υπάρχει πνευματική πτυχή στη ζωή κάθε ανθρώπου, είτε θέλει να το αποδεχτεί, είτε όχι. Υπάρχει, μπορείς να το νιώσεις στους ανθρώπους· υπάρχει η αναγνώριση μια πραγματικότητας στην οποία δεν μπορούν να εισχωρήσουν, αλλά επηρεάζει τη διάθεση και τις πράξεις τους. Έτσι, ώστε να είναι λειτουργικό. Αυτή η δραστηριότητα σε συγκεκριμένα σημεία της μέρας ή της νύχτας επιμένει σε συγκεκριμένου τύπου αντιδράσεις. Μερικές φορές για παράδειγμα την ακούς να σου λέει: “Χάνεις πολύ βάρος, Leonard”.
Πεθαίνεις αλλά δεν είναι ανάγκη να αντιμετωπίσεις τη διαδικασία με ενθουσιασμό. Πίεσε απλά τον εαυτό σου να φάει ένα σάντουιτς. Ακούς αυτήν την άλλη πραγματικότητα να σου τραγουδάει όλη την ώρα και συνήθως δεν μπορείς καν να την αποκρυπτογραφήσεις. Ακόμα και όταν ήμουν υγιής, ήμουν αρκετά ευαίσθητος στην όλη διαδικασία. Σ’ αυτό το στάδιο του παιχνιδιού την ακούω να λέει: “Leonard, απλώς συνέχισε να κάνεις όσα πρέπει να γίνουν.»
Μοιάζει να είναι αρκετά συμπονετική σ’αυτό το στάδιο. Πιο πολύ από κάθε άλλη φορά στη ζωή μου. Δεν έχω πια εκείνη τη φωνή που έλεγε “Τα σκατώνεις!”. Αυτό είναι μια απίστευτη ευλογία στ’ αλήθεια».
Δείτε όλο το εξαιρετικό αφιέρωμα της Popaganda για τον Leonard Cohen εδώ
Ακούστε μία playlist με τραγούδια που επιλέξαμε από αυτά τα 10 άλμπουμ εδώ –ακούγονται καλύτερα φορώντας λουλούδια στα μαλλιά. Love.